Αποκλειστική συνέντευξη με τον Alan Lee, εικονογράφο του Lord of the Rings, των Faeries και άλλων μυθικών κόσμων

O Alan Lee είναι Άγγλος εικονογράφος βιβλίων και κινηματογραφικός conceptual designer. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Λονδίνο, όπου σπούδασε γραφιστική τέχνη και σχέδιο στο Ealing School of Art. Μαγεμένος από μικρή ηλικία με τους μύθους και τη λαογραφία, προσανατολίστηκε στον κλάδο της εικονογράφησης βιβλίων. Η χρήση ακουαρέλας και η απουσία σκληρών γραμμών δίνουν ταυτότητα στις μαγικές εικόνες του. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70, ο εκδότης Ian Ballantine ανέθεσε στον Alan Lee και τον Brian Froud τη δημιουργία του βιβλίου Faeries, εμπνευσμένο από την εξοχή του Dartmoor, με το αποτέλεσμα της συνεργασίας να είναι μοναδικό. Αργότερα έκανε τεράστια εισπρακτική επιτυχία και κυκλοφόρησε σε όλο τον κόσμο. Η καλύτερη στιγμή, που εξελίχτηκε σε απόγειο της καριέρας του, ήταν η εικονογράφηση του σύμπαντος του Τolkien, από τη δεκαετία του ‘70 έως και την κινηματογραφική τριλογία Lord of the Rings.

Ο Alan Lee έχει καθιερωθεί ως ένας από τους διαπρεπέστερους καλλιτέχνες της Αγγλίας, εικονογραφώντας μεταξύ άλλων τα έργα The Mabinogion, Castles, Merlin Dreams, καθώς και τη δουλειά της Rosemary Sutcliff. Επίσης εργάστηκε σχεδιαστικά και για άλλες ταινίες, συμπεριλαμβανομένων των: Legend, Erik the Viking, Merlin και βραβεύτηκε ουκ ολίγες φορές μέχρι σήμερα, με διακρίσεις όπως το World Fantasy Award for Best Artist (1998) και το Academy Award for Best Art Direction-Set Decoration για την ταινία The Lord of the Rings: The Return of the King (2004).

Μ.Μ. Σας ευχαριστώ θερμά που παραχωρείτε τη συνέντευξη αυτή στο Will o’ Wisps, είναι τεράστια τιμή. Ούσα εικονογράφος και η ίδια, είμαι μεγάλη θαυμάστρια της δουλειάς σας και αποτέλεσε έμπνευση για εμένα.

A.L. Σας ευχαριστώ πολύ για τις ερωτήσεις σας!

Μ.Μ. Τι είδους θεματικές απολαμβάνατε να ζωγραφίζετε κατά τα νεανικά σας χρόνια, και από πού αντλούσατε έμπνευση;

A.L. Στα νεανικά μου χρόνια διάβαζα πολύ μυθολογία και παραμύθια. Ειδικότερα ιστορίες του Αρθουριανού κύκλου και άλλους κέλτικους μύθους, με αποτέλεσμα οι ζωγραφιές μου –ακόμη και μετά τις ηλικίες των 10 και των 11 χρόνων- να αφορούν ιππότες, Βίκινγκς και άλλους αρχαίους ήρωες. Έδειχνα επίσης μεγάλο ενδιαφέρον για τους ελληνικούς μύθους –ειδικά αφότου παρακολούθησα την ταινία Ο Ιάσων και οι Αργοναύτες.

Μ.Μ. Έχετε κάποια άλλα χόμπι που απολαμβάνετε (πέρα από τη δημιουργική τέχνη);

A.L. Συνήθως υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον που ανταγωνίζεται τη ζωγραφική, όσον αφορά τον χρόνο που θα του αφιερώσω. Στο παρελθόν ήταν το σκάκι, ή το να παίζω κιθάρα. Τα τελευταία 10 χρόνια είναι το αργεντίνικο τανγκό.

M.M. Αυτή τη στιγμή θεωρείστε ένας από τους πιο περιζήτητους καλλιτέχνες παγκοσμίως στο είδος του φανταστικού, και η επιρροή σας είναι τεράστια, ειδικά στο σύμπαν του Tolkien. Ως νέος, ανερχόμενος καλλιτέχνης είχατε κάποια πρότυπα που επηρέασαν τη δουλειά σας και βοήθησαν στη διαμόρφωση του προσωπικού σας στυλ; Υπάρχουν ακόμη και σήμερα μεγάλοι καλλιτέχνες που σας εμπνέουν;

A.L. Μου άρεσαν οι προραφαηλίτες, οι καλλιτέχνες του 19ου αιώνα που δούλευαν σε ακουαρέλα, ειδικά ο JMW Turner –και εικονογράφοι όπως ο Edmund Dulac και ο Arthur Rackham. Ακόμη εμπνέομαι από αυτούς τους καλλιτέχνες, αλλά υπάρχει επίσης ένας μεγάλος αριθμός εικονογράφων αυτή τη στιγμή και ένα εξαιρετικό παράδειγμα αποτελεί ο David McKean.

M.M. Μία από τις καλύτερες στιγμές της καριέρας σας είναι η δουλειά σας για τα βιβλία του J.R.R. Tolkien και τις κινηματογραφικές μεταφορές τους. Πόσο δύσκολο ήταν να εικονογραφήσετε τον πιο επικό κόσμο της φανταστικής λογοτεχνίας;

A.L. Ήταν μεγάλη απόλαυση και τιμή η πρόταση να εικονογραφήσω τη δουλειά του Τolkien. Με διευκόλυνε η απόφαση να επικεντρωθώ περισσότερο στα τοπία, παρά στους χαρακτήρες, όπως επίσης με διευκόλυναν οι μύθοι και οι θρύλοι που ήδη με απορροφούσαν πριν διαβάσω Tolkien στα 17 μου.

M.M. Αν μπορούσατε να επιλέξετε οποιοδήποτε έργο για να δουλέψετε, ποιο θα ήταν αυτό; Έχετε κάποιο όνειρο ή στόχο που θα θέλατε να εκπληρώσετε στο μέλλον;

A.L. Στάθηκα τυχερός καταφέρνοντας να δουλέψω πάνω σε μερικές από τις πιο αγαπημένες μου ιστορίες, όπως το Mabinogion και την αναδιήγηση ομηρικών ιστοριών από τη Rosemary Sutcliff, από την Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Υπάρχουν πάρα πολλές ιστορίες που θα ήθελα να επιχειρήσω, αλλά επίσης θα ήθελα να εργαστώ πάνω σε μερικές από τις δικές μου.

M.M. Ποια η άποψη σας για την ψυχαγωγική βιομηχανία του σήμερα (βιβλία, ταινίες), και πόσο έχει αλλάξει μέσα στον χρόνο;

A.L. Διαπιστώνω πως υπάρχουν όλο και λιγότερες ταινίες που πραγματικά πρέπει να δω αυτόν τον καιρό∙ πολλές από αυτές είναι προβλεπόμενες και χωρίς ουσία, αλλά υπάρχουν πάντα αρκετοί πρωτότυποι και χαρισματικοί παραγωγοί ταινιών που κινούν το ενδιαφέρον μου. Κατά κάποιον τρόπο, η αντοχή της εκδοτικής βιομηχανίας αποτελεί για μένα μια ευχάριστη έκπληξη.

M.M. Ποιο θα λέγατε πως είναι το αγαπημένο προσωπικό σας έργο ως τώρα;

A.L. Αυτή είναι δύσκολη ερώτηση, αλλά πιθανότατα θα επέλεγα ένα τοπίο σε ακουαρέλα.

M.M. Έχετε επισκεφτεί ποτέ την Ελλάδα; Ποιος είναι ο αγαπημένος σας χαρακτήρας ή η αγαπημένη σας ιστορία της ελληνικής μυθολογίας;

A.L. Ταξίδεψα στην Ελλάδα προκειμένου να κάνω έρευνα για τον Τρωικό Πόλεμο και τα βιβλία της Οδύσσειας, επισκέφτηκα τις Μυκήνες και την Τίρυνθα, τους Δελφούς και την Ιθάκη, σκίτσαρα γλυπτά που έβλεπα στα μουσεία. Παρεμπιπτόντως, θα επιθυμούσα πολύ να δω τα μάρμαρα του Παρθενώνα να επιστρέφουν από το Λονδίνο στην Αθήνα. Υπάρχουν τόσες πολλές, υπέροχες ιστορίες, αλλά την Αργοναυτική Εκστρατεία θα μπορούσα να χαρακτηρίσω ως αγαπημένη μου.

M.M. Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον Brian Froud κατά την εικονογράφηση του βιβλίου Faeries; Πώς πραγματώθηκε η ιδέα αυτή;

A.L. Ο Brian κι εγώ ζούσαμε στο ίδιο σπίτι όσο δουλεύαμε το Faeries. Ο εκδότης, Ian Ballantine, είχε εκδώσει ένα βιβλίο με τον τίτλο Gnomes το 1977 και ήθελε μία συνέχεια. Δουλέψαμε και οι δύο γι’ αυτόν μέσω ενός σχεδιαστή, του David Larkin, και ο Ian πίστευε πως οι Νεράιδες θα ήταν ένα καλό θέμα. Δεν του αποκαλύψαμε εξαρχής τι είχα στο μυαλό μου, αλλά εν τέλει έμεινε ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα.

M.M. Η κόρη σας, Virginia Lee, είναι μία εξίσου σπουδαία και επιτυχημένη καλλιτέχνιδα, και σίγουρα είστε περήφανος γι’ αυτήν. Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που της έχετε δώσει;

A.L. Μην τα παρατήσεις!

M.M. Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που θα δίνατε σε έναν νέο καλλιτέχνη, που μόλις ξεκινάει την καριέρα του/της;

A.L. Ζωγράφιζε κάθε μέρα… Στόχευε ψηλά, αλλά μην περιμένεις να παράγεις σπουδαία και εμπνευσμένα έργα κάθε μέρα. Αν μπορείς να είσαι περίεργος, να πειραματίζεσαι, να κάνεις αυτοκριτική και να είσαι αντικειμενικός όσον αφορά τη δουλειά σου, και αν δεν σταματήσεις ποτέ να μαθαίνεις, θα τα πας μια χαρά.

M.M. Κλείστε με μια ευχή για το Will o’ Wisps.

A.L. Εύχομαι αυτοί που έχουν δύναμη να είχαν περισσότερη φαντασία, και αυτοί που έχουν φαντασία να είχαν μεγαλύτερη επιρροή!

• English Version •

Alan Lee is an English book illustrator and movie conceptual designer. He was born and raised in London, where he studied graphic art and design at the Ealing School of Art. Enchanted by myth and folklore from an early age, he gravitated toward the field of book illustration. The use of watercolour and lack of hard lines makes a magical image instantly recognizable as his work. Publisher Ian Ballantine was the person responsible for Alan and Brian Froud’s cooperation in creating the book Faeries, inspired by the Dartmoor countryside. It went on to become a bestseller, published to acclaim all around the world. The highlight of his career is that he has been illustrating Tolkien’s universe since the 1970s and became involved in concept art for the Lord of the Rings film trilogy.

Since that time, Alan has established himself as one of England’s preeminent book artists, creating paintings for -among other works- The Mabinogion, Castles, Merlin Dreams, and Rosemary Sutcliff’s work. He has also done design work for other films, including Legend, Erik the Viking, Merlin and won several awards through the years, such as World Fantasy Award for Best Artist (1998) and the Academy Award for Best Art Direction-Set Decoration (The Lord of the Rings: The Return of the King, 2004).

Μ.Μ. Thank you so much for giving this interview to Will o’ Wisps, it’s a great honor. Being an illustrator myself, I’m a big fan of your work and have been influenced by it.

A.L. Many thanks for the questions!

Μ.Μ. What kind of themes did you enjoy drawing when you were young, and where did you draw inspiration from?

A.L. I read a lot of mythology and fairytales when I was young. And in particular Arthurian stories and celtic myths, so most of the drawings I was doing – at and after the age of 10 or 11- were of knights. Vikings, and other antique heroes. I was also very interested in Greek myths – especially after seeing the film Jason and the Argonauts.

Μ.Μ. Do you have any hobbies that you enjoy (besides creating art)?

A.L. I usually have some other interest competing for time with drawing. In the past it was Chess, or playing guitar. For the last 10 years it has been dancing Argentinian Tango.

M.M. You are currently considered one of most highly acclaimed artists worldwide in the fantasy genre, and your influence is vast, especially in Tolkien’s world. Did you have any idols as a young aspiring artist in the past, which have influenced your work and helped you shape your art style? Are there any great artists that inspire you today?

A.L. I liked the pre-raphaelites, and 19th century watercolourists, especially JMW Turner – and illustrators such as Edmund Dulac and Arthur Rackham. I am still inspired by these artists, but there are also a large number of excellent illustrators around at the moment, and one particularly exciting example is David McKean.

M.M. One of the highlights of your career is your work for J.R.R. Tolkien’s books and movies. How difficult was it to illustrate the most epic world in fantasy literature?

A.L. It was a great pleasure, and an honour, to be asked to illustrate Tolkien’s work. It was made easier by the decision to focus more on the landscapes than the characters, but also by the legends and myths that I had become absorbed in before reading Tolkien at 17 years old.

M.M. If you were able to choose any project of your preference to work on, what would that be? Do you have any dream or goal that you’d like to fulfill in the future?

A.L. I’ve been lucky in being able to work on some of my favourite stories, such as the Mabinogion and Rosemary Sutcliff’s retellings of Homer in Black Ships Βefore Troy and the Wanderings of Odysseus. There are a lot of great stories that I’d like to tackle, but I would also like to work on some of my own.

M.M. What’s your opinion on the entertainment industry (books, films) today, and how much has it changed throughout the years?

A.L. I find that there are fewer films that I really need to see nowadays; so much of it is clichéd and trivial, but there are enough original and gifted film makers to keep me interested. In some ways I am pleasantly surprised at how resilient the publishing industry is.

M.M. What would be your favorite personal artwork so far?

A.L. That’s a hard question to answer, but it would probably be a landscape drawing or watercolour.

M.M. Have you ever visited Greece? What’s your favorite character or story from the Greek mythology?

A.L. I went to Greece to do research for the Trojan War and Odyssey books, visiting Mycenae and Tiryns, Delphi and Ithaca, and drawing sculptures in museums. By the way, I would love to see the Parthenon marbles returned from London to Athens. There are so many wonderful stories, but perhaps the Argonautica could be a favourite.

M.M. How was your cooperation with Brian Froud while illustrating the book Faeries? How did that idea come into fruition?

A.L. Brian and I were living in the same house when we did Faeries. The publisher Ian Ballantine had published a book called Gnomes in 1977 and wanted a sequel. We had both worked for him through a designer called David Larkin, and Ian thought that Fairies would be a good subject. We didn’t give him exactly what I had in mind, but he was happy with it in the end.

M.M. Your daughter, Virginia Lee, is a great and successful artist as well, and you must be proud of her. What’s the best advice you’ve given to her?

A.L. Don’t give up!

M.M. What’s the best advice you could give to a young artist who’s just starting his/her career?

A.L. Draw every day… Aim high but don’t expect to be producing brilliant and inspired work every day. If you can be curious, experimental, self critical and objective about what you are doing and continue to learn, you will do well.

M.M. Give a wish to Will o’ Wisps.

A.L. Wishing that those with power had more imagination, and that those with imagination had more influence!

Συνέντευξη: Μαριλένα Μέξη

Μετάφραση: 'Αρτεμις Βελούδου

Επιμέλεια: 'Αρτεμις Βελούδου - Ανδρέας Μιχαηλίδης

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση της συνέντευξης, για οποιαδήποτε κοινοποίηση ή χρήση του περιεχομένου, παρακαλούμε επικοινωνήστε με τη συγγραφική ομάδα του Will o' Wisps.gr.