Stan Lee: αποχαιρετώντας έναν σούπερ ήρωα
“I used to be embarrassed because I was just a comic book writer while other people were building bridges or going on to medical careers. And then I began to realize: entertainment is one of the most important things in people's lives. Without it, they might go off the deep end. I feel that if you're able to entertain, you're doing a good thing.”
~Stan Lee
1922 - 2018
Για κάθε αναγνώστη κόμικς, ασχέτως προτιμήσεως, αλλά πλέον και για κάθε λάτρη του Marvel Cinematic Universe, η χθεσινή ημέρα ήταν μία πηγή βαθιάς θλίψης.
Ο θρυλικός Stan Lee, συγγραφέας, εκδότης, editor, και αργότερα πρόεδρος της Marvel Comics, άφησε την τελευταία του πνοή το πρωί της Δευτέρας, σε ηλικία 95 χρόνων.
“With great power comes great responsibility”
-Stan Lee, via Spider-Man comics
H δημιουργικότητα, η φαντασία και η όρεξή του ανέδειξαν τα κόμικς σε αναπόσπαστο μέρος της παγκόσμιας κουλτούρας. Υπήρξε ο επινοητής μιας ιδιαίτερης προσέγγισης στην δημιουργία κόμικς, γνωστής έκτοτε ως “the Marvel Method”. Συν-δημιουργός του Spider-Man, του Hulk, του Iron Man, του Thor, των X-Men, των Fantastic Four, και πολλών ακόμα. Στη διάρκεια της τόσο μακρόχρονης καριέρας του, δεν έλειψαν οι διαμάχες για την ιδιοκτησία αρκετών από αυτούς. Πασίγνωστος για όλους τους ήρωές του και για μερικές από τις πιο διάσημες ιστορίες τους, όπως και για το περίφημο, προσωπικό του motto: “Excelsior!”
Στις 17 Νοεμβρίου του 2008, τιμήθηκε από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών με το Εθνικό Μετάλλιο των Τεχνών, τη μεγαλύτερη καλλιτεχνική διάκριση της χώρας. Ως φόρο τιμής στην προσφορά του στη σκηνή των comics, ο Stan Lee έχει επίσης εμφανιστεί σε ξεκαρδιστικά κι αξιολάτρευτα cameo στις περισσότερες ταινίες που έχουν βασιστεί σε comics της Marvel, ασχέτως με το ποιο στούντιο παραγωγής κατείχε τότε τα δικαιώματα.
“No one has a perfect life. Everybody has something that he wishes was not the way it is”
-Stan Lee
Το κανονικό του όνομα ήταν Stanley Martin Lieber. Άρχισε να γράφει κόμικς υπογράφοντας ως Stan Lee, επιλέγονταςνα κρατήσει το πλήρες του όνομα για την περίπτωση που αποφάσιζε να γράψει κάποιο βιβλίο, κάτι που εν τέλει δεν έκανε ποτέ.
Μεγάλωσε, όπως και εκατομμύρια άλλοι Αμερικανοί (και όχι μόνο) στη σκιά των συνεπειών του μεγάλου Κραχ του 1929. Ο πατέρας του ήταν ράφτης, που μπορούσε να βρει μόνο περιστασιακή εργασία μετά την καταστροφή της καριέρας του. Ο ίδιος δούλεψε σε πολλές part-time εργασίες όσο ήταν νέος, μερικές από τις οποίες ήταν αρθρογράφος σε εφημερίδα για τη στήλη με τις νεκρολογίες, καθώς και για δελτία τύπου του Αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Φυματικών. Ο θείος του, Robbie Solomon, ήταν εκείνος που τον βοήθησε να βρει δουλειά ως βοηθός στην Timely Comics (μελλοντική Marvel Comics) το 1939.
Από πολύ μικρός λάτρευε τα βιβλία και το σινεμά, και ειδικά τις ηρωικές περιπέτειες του Errol Flynn. Κι αυτή του η αγάπη τον συντρόφευε μια ζωή.
“Comic books are, to me, fairytales for grown-ups”
-Stan Lee
Ό,τι και να πούμε για το έργο του, ή για την καλλιτεχνική του προσφορά, αυτή τη στιγμή φαντάζει πολύ μικρό. Πώς να μιλήσει κανείς με συντομία για τους εμβληματικούς, πολυαγαπημένους ήρωες που δημιούργησε, για τις συναρπαστικές ιστορίες που μας διηγήθηκε, για τα φράγματα που έσπασε, για τους καλλιτέχνες που ενέπνευσε;
Από τις δημόσιες εμφανίσεις του, έμοιαζε ένας άνθρωπος ευθύς, ευχάριστος, χαμογελαστός, τολμηρός, και με βαθιά αίσθηση του χιούμορ – κάτι που αποτυπώνεται με ποικίλους τρόπους και στο έργο του.
Είχε έναν δικό του, απαράβατο τρόπο να δουλεύει. Συνήθιζε να κάθεται σ’ ένα δωμάτιο, ώρες ολόκληρες, ολομόναχος, και να κατεβάζει ιδέες για τις μελλοντικές του ιστορίες, αναλύοντάς τις στο μυαλό του ξανά και ξανά, ακατάπαυστα. Όταν πλέον η όλη διαδικασία είχε τελειώσει, τηλεφωνούσε σε κάποιον από τους γνωστούς του καλλιτέχνες και του ζητούσε να ζωγραφίσει, έστω πρόχειρα, τα αποκυήματα της φαντασίας του, έτσι ώστε να δουν μία αρχική οπτική τους αποτύπωση. Ο καλλιτέχνης το έκανε, αφήνοντας κενά τα διαλογικά μέρη, ώστε να τα συμπληρώσει ο ίδιος (ένα μέρος της λεγόμενης Marvel Method).
Υπήρξε ένας άνθρωπος ζωντανός και δραστήριος, μέχρι τις τελευταίες ημέρες της ζωής του.
Σε μια συνέντευξη το 1979, ο Gene Simmons των Kiss είπε πως οι ιστορίες του Stan Lee τον δίδαξαν πως ακόμα και οι σούπερ ήρωες, όπως ο Spider-Man και ο Hulk, στην ουσία τους είναι απλά άνθρωποι. Έχουν ελαττώματα, ατέλειες, θέματα αυτοεκτίμησης, αμφιβολίες για τους εαυτούς τους, και δεν βιώνουν τις φαντασιώσεις υπεροχής τους είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο.
Λίγες ώρες μετά το θάνατό του, όλος ο καλλιτεχνικός κόσμος που έτυχε να τον γνωρίσει, να συνεργαστεί μαζί του ή απλώς να έχει απολαύσει το έργο του, έσπευσε να εκδηλώσει τη βαθύτατη θλίψη του. Φαίνεται πως λίγοι άνθρωποι υπήρξαν τόσο αγαπητοί όσο ο Stan Lee. Ξεχωρίζουν τα λόγια του Kevin Feige, παραγωγού ταινιών και προέδρου των Marvel Studios, ο οποίος δηλώνει πως κανένας άνθρωπος δεν είχε μεγαλύτερη και καθοριστικότερη επίδραση στην καριέρα του, και ειδικά σε ό,τι αφορά τη δουλειά των Marvel Studios.
Η κληρονομιά που αφήνει πίσω του, τιτάνια και θεόρατη, θα ζήσει, αντέχοντας στο χρόνο περισσότερο απ’ όλους εμάς.
Ας αφιερώσουμε μερικά λεπτά από το χρόνο μας για να αναλογιστούμε τον άνθρωπο που είναι υπεύθυνος για τη γέννηση τόσων πολλών πραγμάτων που αγαπάμε, από τότε που ήμασταν παιδιά μέχρι και σήμερα. Και για όσες μέρες θα έρθουν.
Κι ας μην πούμε αντίο. Ας πούμε απλά καληνύχτα… καλή ξεκούραση. Κι ένα μεγάλο ευχαριστώ.
Πηγές
https://www.biography.com/people/stan-lee-21101093
H Ελπίδα Κανελλίδου γεννήθηκε στη Βέροια, το 1994. Φρέσκια απόφοιτος του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, με κατεύθυνση στην αρχαιολογία, καθώς ήταν ό,τι κοντινότερο μπορούσε να βρει στο επάγγελμα που ήθελε να κάνει από μικρή: εξερευνήτρια. Έχει επίσης αποφοιτήσει με άριστα από τη σχολή Hogwarts για Μαγείες και Ξόρκια. Σήμερα ζει πότε στη Θεσσαλονίκη, πότε στο Westeros, στη Μέση Γη, στον Πύργο των Avengers, στη Γκόθαμ Σίτυ, και κάθε καλοκαίρι, ανελλιπώς μία εβδομάδα στο Νησί των Πυροτεχνημάτων, και σε ένα Γαλαξία πολύ-πολύ μακριά.
Από τότε που θυμάται τον εαυτό της, άκουγε να της διηγούνται ιστορίες και παραμύθια. Στα εννιά της ανέλαβε πλέον μόνη της την ανάγνωση λογοτεχνίας, και από τα δώδεκα ξεκίνησε να αφηγείται γραπτώς τις δικές της ιστορίες.
Ως φοιτήτρια παρακολούθησε μαθήματα στο σεμινάριο δημιουργικής γραφής Imaginarium. Το 2018 έλαβε το 5ο βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Διηγήματος Φαντασίας του 2ου Φεστιβάλ Φαντασίας (Fantasmagoria) στη Θεσσαλονίκη, με το διήγημά της «Το Δάσος». Την ίδια χρονιά συμμετείχε στη συλλογή διηγημάτων «Ιστορίες του Άλλοτε», των εκδόσεων Πηγή iWrite, με το διήγημα «Οι Κουρσάροι της Γοργόνας».
Ως αγαπημένους της συγγραφείς κατονομάζει τον Σαίξπηρ, τον Oscar Wilde, τον Edgar Allan Poe, την J.K. Rowling, τον George R.R. Martin, τον Stephen King, τον George Orwell, τον Μανώλη Καραγάτση και τον Ευγένιο Τριβιζά.