Niulang και Zhinu: ένας κινέζικος μύθος, μια αθάνατη ιστορία αγάπης
Τρέμουλο. Μηδενική όρεξη για φαγητό. Το βλέμμα χαμένο στο κενό και οι ανάσες του ανθρώπου αυτού κοφτές. Το πρώτο σκίρτημα, το πρώτο σφίξιμο του στομαχιού και ο κόμπος στο λαιμό μάς δείχνουν πως είναι καταδικασμένος. Καταδικασμένος σε έρωτα. Στον ανελέητο και παντοδύναμο έρωτα που χιλιοτραγουδήθηκε από τόσο παλιά, από την ανάσα του πρώτου ανθρώπου πάνω στη γη. «…Έρως ανίκατε μάχαν, Έρως, ός εν κτήμασι πίπτεις, ός εν μαλακαίς παρειαίς νεάνιδος εννυχεύεις...» μας είπε ο Σοφοκλής στην Αντιγόνη του και δεν είχε άδικο για την ασυγκράτητη ορμή του έρωτα που παίρνει παραμάζωμα τα πάντα μέσα στη ψυχή του ανθρώπου. Οι Λατίνοι, από την άλλη, επιμένουν πως «omnia vincit amor»· ο έρωτας νικάει τα πάντα.
Κανείς δεν βγαίνει αλώβητος από τον έρωτα, καθώς μοναχικά βαδίζει σε αυτό το μονοπάτι. Ο έρωτας και ο θάνατος είναι τόσο κοντινές έννοιες και τόσο αδελφικές καθώς είναι μοναδικές για τον καθέναν από εμάς. Έχουν, άλλωστε, και τα ίδια συμπτώματα. Σίγουρα ο έρωτας άνοιξε σε όλους μας πολλές φορές πληγές, τις οποίες ύστερα ποτίσαμε με τα δάκρυα μας για να γιάνουν, αφήνοντας όμως πάντα πίσω τους βαθιά σημάδια. Άλλοι στάθηκαν τυχεροί στον έρωτα ενώ άλλοι όχι, με τους δεύτερους να ξεχνιούνται στον διάβα του χρόνου. Υπήρχαν όμως και έρωτες που έμειναν αιώνιοι και πάντα στέκουν σαν «αστέρια» να φωτίζουν το δρόμο της ανθρώπινης ύπαρξης σαν να μας λένε πως πάντα στο τέλος νικάει η αγάπη.
Από άκρη σε άκρη, στα πέρατα του κόσμου, ο έρωτας ελλοχεύει για να πιάσει τα δίχτυα του τα πλάσματα αυτά που έχουν ανάγκη να αγαπηθούν. Χρόνια τώρα, αιώνες και χιλιετίες, κάνει ακριβώς την ίδια δουλειά. Κι αν μπορούσαμε να πάμε ένα ταξιδάκι πίσω στο χρόνο θα το διαπιστώναμε. Ας κλείσουμε τα μάτια κι ας αφήσουμε το πνεύμα μας να πάει κάπου πολύ μακριά.
Ένα ελαφρύ αεράκι χαϊδεύει το πρόσωπό μας και χαρούμενες κοριτσίστικες φωνές φτάνουν στα αυτιά μας. Κάπου εκεί κοντά, σε ένα ποτάμι ανάμεσα στις ιτιές και τα νούφαρα, επτά όμορφα κορίτσια παίζουν στα ήρεμα νερά. Όμως δεν είναι μόνες. Πίσω από τους φουντωτούς θάμνους ένας νεος παρακολουθεί κρυμμένος την μικρότερη από τα κορίτσια, την πιο όμορφη με τα χυτά μαύρα μαλλιά και τα γλυκά σχιστά μάτια, την Zhinu. Και κάπου εδώ ξεκινάει η ιστορία μας. Κάπου 2.600 χρόνια πριν, στην Κίνα.
Η Zhinu ήταν η κόρη της «Heavenly Queen Mother», της Βασίλισσας του Ουρανού, και του «Jade Emperor», αυτοκράτορα και δημιουργού του Σύμπαντος. Αρμοδιότητά της ήταν να υφαίνει όμορφα και πολύχρωμα σύννεφα. Ήταν η καλύτερη υφάντρα του ουρανού. Στον ουρανό ζούσε επίσης και ο όμορφος Niulang, ο νεαρός βοσκός των ουράνιων κοπαδιών. Όλα ήταν τέλεια ρυθμισμένα στο σύμπαν από τον πάτερα της Zhinu. Κάτι, όμως, δεν είχε προβλέψει.
Όταν ο όμορφος βοσκός συνάντησε την υφάντρα των σύννεφων, γεννήθηκε ο έρωτας. Οι δυο νέοι αγαπήθηκαν παράφορα χωρίς να ξέρουν πως αυτό ήταν αντίθετο με τους νόμους του Ουρανού. Συναντιούνταν κρυφά σε κατατόπια που ήξερε μόνο ο Niulang και έδιναν όρκους αιώνιας αγάπης. Ψιθύριζαν λόγια που μόνο δυο ερωτευμένοι λένε κρυφά και έβλεπαν όνειρα γεμάτα αγάπη σαν έγερναν στο μαξιλάρι τους τη νύχτα.
Όμως όπως τίποτα δεν μένει κρυφό για πάντα. Έτσι και ο έρωτας των δυο νέων μαθεύτηκε. Ό πατέρας της Zhinu, ο Δημιουργός του Σύμπαντος, και η μητέρα της, η Βασίλισσα του Ουρανού, θύμωσαν πολύ σαν έμαθαν τα νέα και θέλησαν να τους τιμωρήσουν σκληρά. Έτσι ο Niulang εξορίστηκε στη γη από την Ουράνια Βασίλισσα, ώστε να τον απομακρύνει από την κόρη της.
Ο Niulang έγινε βοσκός αγελάδων στη γη, χάνοντας τους γονείς του σε νεαρή ηλικία. Έκτοτε ζούσε με τον μεγαλύτερο αδελφό του και την αδελφή του. Ο αδελφός του δεν τον υπολόγιζε και τον κακομεταχειρίζονταν. Έτσι ο νεαρός βοσκός αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον αδελφό του και έφυγε, ζώντας πια με μια ηλικιωμένη αγελάδα ως μόνη συντροφιά του. Από την άλλη μεριά, η ερωτευμένη Zhinu τιμωρήθηκε από την μητέρα της και αναγκάστηκε να πλέκει πολύχρωμα σύννεφα όλη την ημέρα. Έπεσε σε μεγάλη απελπισία που έχασε τον αγαπημένο της και κάθε μέρα έκλαιγε για την άδικη τιμωρία.
Ο καιρός περνούσε και οι δυο ερωτευμένοι βίωναν στιγμές βαθιάς λύπης καθώς ήταν αναγκασμένοι να ζούνε ο ένας μακριά από τον άλλον. Ώσπου μια μέρα, οι άλλες έξι κόρες της Ουράνιας Βασίλισσας ζήτησαν άδεια να κατέβουν στη γη για να κάνουν μπάνιο στο ποτάμι με την Zhinu, την αδερφή τους. Εκείνη συμφώνησε και τα όμορφα κορίτσια κατέβηκαν στον κόσμο των ανθρώπων. Ήταν όλες τόσο ευτυχισμένες· εκτός φυσικά από την όμορφη Zhinu που ακόμη σκέφτονταν τον αγαπημένο της. Οι αδερφές της την παρότρυναν να παίξει μαζί τους στα δροσερά νερά του ποταμού. Χόρευαν σαν νεράιδες και στόλιζαν τα μαύρα μαλλιά τους με νούφαρα. Γελούσαν και ζούσαν λίγο πιο ξέγνοιαστες μακριά από τους αυστηρούς κανόνες του ουρανού. Ακόμα και η Zhinu ξεχάστηκε με τα γέλια και τα παιχνιδίσματα και διασκέδαζε.
Είχαν παραδοθεί όλες τους σε αυτό το ντελίριο ευφορίας και δεν πρόσεξαν καν τον όμορφο άντρα που τις παρατηρούσε στα κρυφά. Ήταν ο Niulang, που εκείνη την ώρα περνούσε από το ποτάμι τυχαία. Άκουσε τα κοριτσίστικα χαχανητά και κρυφοκοίταζε τις ουράνιες νεράιδες που λούζονταν. Δεν πίστευε στα μάτια του όταν ανάμεσα στα κορίτσια διέκρινε μια γνωστή φυσιογνωμία. Ήταν η αγαπημένη του. Αμέσως γυάλισαν τα μάτια του από τη χαρά του και χωρίς να το σκεφτεί έκλεψε τα ρούχα της Zhinu. Όταν πια τα κορίτσια αποκαμωμένα βγήκαν έξω στην όχθη ένα ένα και άρχισαν να φορούν τα αραχνούφαντα φορέματα τους, η Zhinu άρχισε να ψάχνει το δικό της. Άδικος κόπος.
Τότε εμφανίστηκε μπροστά της ο αγαπημένος της. Ούτε εκείνη πίστευε στα μάτια της καθώς τον έβλεπε μπροστά της να της χαμογελάει. Έπεσαν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου, κλαίγοντας από χαρά. Όμως η Zhinu έπρεπε να επιστρέψει στους γονείς της. Η όμορφη κοπέλα ζήτησε το φόρεμα της πίσω γιατί χωρίς αυτό δεν μπορούσε να γυρίσει στον ουρανό. Επειδή όμως ο νεαρός άντρας δεν μπορούσε να την αποχωριστεί ξανά της είπε: «Αγαπημένη μου Zhinu, αν συμφωνείς να με παντρευτείς, θα σου το δώσω αμέσως πίσω. Στο υπόσχομαι.» Η ερωτευμένη κοπέλα, χωρίς δεύτερη σκέψη, συμφώνησε να τον παντρευτεί. Παντρεύτηκαν και έζησαν μια ευτυχισμένη ζωή στη γη και γέννησαν δύο όμορφα παιδιά, ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Κάπου εδώ η ιστορία μας θα έκλεινε με τη φράση «έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλυτέρα», όμως δεν είναι έτσι.
Τα όμορφα χρόνια και οι στιγμές δεν κρατάνε για πάντα. Ενώ το αγαπημένο ζευγάρι ζούσε ευτυχισμένο, η μητέρα της Zhinu είχε άλλα σχέδια. Είχε εξαγριωθεί για το γάμο και τη θνητή ζωή της κόρης της και έστειλε αμέσως τα στρατεύματα του Ουρανού να τη φέρουν πίσω.
Την ίδια ημέρα, ο Niulang επέστρεψε από το χωράφι και είπε στη Zhinu πως η ηλικιωμένη αγελάδα τους ψόφησε, λέγοντάς του πριν τον θάνατό της ότι με το δέρμα της θα μπορούσε να φτιάξει μαγικά παπούτσια που φορώντας τα θα πετούσε. Κι αυτό γιατί η αγελάδα δεν ήταν πάντοτε αγελάδα. Κάποτε, ήταν ένας θεός στον ουρανό και επειδή υποστήριξε το ερωτευμένο ζευγάρι η Ουράνια Βασίλισσα ενοχλήθηκε, και τον τιμώρησε, μεταμορφώνοντας τον σε αγελάδα και εξορίζοντας τον στη γη. Ο Niulang και η Zhinu έκλαψαν πολύ για την αγαπημένη τους αγελάδα και αφού κράτησαν λίγο από το δέρμα της, την έθαψαν. Ύστερα, ο Niulang από το δέρμα της έφτιαξε ένα ζευγάρι μαγικά παπούτσια.
Την επόμενη μέρα, τα στρατεύματα του Ουρανού βρήκαν τη Zhinu έξω από το σπίτι της και την άρπαξαν για να την πάνε ξανά πίσω στον ουρανό. Βλέποντας το αυτό, ο άντρας της, τρελός από απόγνωση, φόρεσε τα παπούτσια από το δέρμα της αγελάδας, πήρε τα δύο του παιδιά στη πλάτη του και μεμιάς πέταξε στον ουρανό για να σώσει την αγαπημένη του.
Γεμάτη θυμό η Ουράνια Βασίλισσα, βλέποντας τον άντρα να ακολουθεί τη κόρη της, αφαίρεσε τη χρυσή φουρκέτα που είχε στα μαλλιά της και, κουνώντας τη μέσα στο σύμπαν, δημιούργησε ένα ποτάμι, τον Γαλαξία, μεταξύ των δυο αγαπημένων. Ένας χείμαρρος ξεπήδησε που ήταν αδύνατον να τον περάσουν. Το φτωχό ζευγάρι χωρίστηκε και πάλι. Ο Γαλαξίας εμπόδιζε τον νεαρό άντρα να συναντήσει την αγαπημένη του και το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να κλαίει αγκαλιασμένος με τα παιδιά του για το κακό που τους έτυχε.
Βλέποντας αυτή τη βαθιά αγάπη και ακούγοντας το κλάμα τους, ένα σμήνος καρακάξες πλησίασε. Αναρίθμητες καρακάξες πέταξαν τριγύρω τους και σχημάτισαν μια γέφυρα επιτρέποντας στο ζευγάρι να ενωθεί ξανά. Η Βασίλισσα του Ουρανού, αντικρίζοντας αυτό το θαύμα, λυπήθηκε τους δύο νέους και επέτρεψε στον Niulang και στα δύο παιδιά να παραμείνουν στον ουρανό. Έκτοτε, η οικογένεια επανενώνεται μέσω της γέφυρας από τις καρακάξες μία φορά το χρόνο, την έβδομη ημέρα του έβδομου σεληνιακού μήνα. Ο Niulang είναι το αστέρι «Altair» (Αλτάιρ) και η όμορφη Zhinu το αστέρι «Vega» (Βέγας), μένοντας εκεί στο στερέωμα, 16 έτη φωτός μακριά το ένα από το άλλο.
Αυτή είναι η λυπητερή μα όμορφη κινεζική ιστορία αγάπης των δυο νέων. Η μέρα που συναντιούνται ξανά κάθε χρόνο θεωρείται η «Chinese Valentine’s Day» και καθιερώθηκε ένα φεστιβάλ για να μην ξεχαστεί ποτέ η ιστορία του Niulang και της Zhinu. Είναι το «Qixi Festival» όπου παραδοσιακά οι άνθρωποι κοιτούσαν τον ουρανό για να διακρίνουν τα δυο αστέρια, τα οποία φωτίζουν στις δυο αντίθετες πλευρές του Γαλαξία.
Στις μέρες μας, το φεστιβάλ αυτό δεν είναι συνώνυμο μόνο των ερωτευμένων αλλά και των κοριτσιών γενικότερα. Συνηθίζεται την ημέρα αυτή, τα κορίτσια να ρίχνουν μια βελόνα ραψίματος σε ένα μπολ γεμάτο νερό ως δοκιμή των δεξιοτήτων τους στο κέντημα. Εάν η βελόνα επιπλεύσει στην κορυφή του νερού αντί να βυθιστεί, το κορίτσι μάλλον είναι πολύ καλή στο κέντημα. Επίσης εκείνη τη μέρα, κοιτώντας τον ουρανό οι μόνες γυναίκες προσεύχονται για την εξεύρεση καλού συζύγου στο μέλλον ενώ οι νεόνυμφες γυναίκες προσεύχονται να αποκτήσουν σύντομα παιδί.
Τo φεστιβάλ αυτό πραγματοποιείται και στην Ιαπωνία. Εκεί, είναι γνωστό ως «Tanabata», και βασίζεται στην ίδια ιστορία, με μερικές μονάχα παραλλαγές. Εκεί το νεαρό κορίτσι λέγεται Orihime ενώ ο βοσκός είναι ο Hikoboshi. Η ιαπωνική εκδοχή της ιστορίας είναι λιγότερο περίπλοκη, χωρίς αδελφές και μαγική αγελάδα. Η Orihime είδε απλώς τον Hikoboshi μια μέρα, καθώς έβοσκε τα ουράνια βόδια και οι δυο ερωτεύτηκαν και έφυγαν μαζί. Και ούτω καθεξής. Η ιστορία είναι γνωστή και σε άλλα μέρη της Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της Κορέας, της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Σρι Λάνκα.
Η ερωτική ιστορία του Niulang και της Zhinu καθώς και το «Φεστιβάλ Qixi» παραδόθηκαν από τη μια γενιά στην άλλη. Ωστόσο, αυτές οι αρχαίες παραδόσεις και έθιμα άρχισαν σιγά σιγά να φθίνουν. Πολλοί σύγχρονοι Κινέζοι, γνωρίζουν περισσότερα για την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου στις 14 Φεβρουαρίου, που χαρακτηρίζεται από δώρα, ανθοδέσμες τριαντάφυλλων, ρομαντικά δείπνα υπό το φως των κεριών, παρά για το «Qixi festival». Μα κι αν ακόμα το γνωρίζουν, όλο και περισσότεροι αρχίζουν να το γιορτάζουν όπως οι δυτικές χώρες κι όχι με τα δικά τους παραδοσιακά έθιμα.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν ακόμα λίγοι ρομαντικοί, όπως πάντοτε υπήρχαν, που εκείνη την βραδιά που θα ενωθεί το ουράνιο ζευγάρι, δεν θα διαλέξουν ένα ρομαντικό δείπνο αλλά αγκαλιασμένοι θα ψάξουν με τις ματιές του τα δυο άστρα που θα φωτίζουν περισσότερο μέσα στη νύχτα, στο Γαλαξία. Ίσως είναι τυχεροί να δουν με τα ίδια τους τα μάτια τον Niulang και τη Zhinu ευτυχισμένους, όπως είναι όταν ενώνονται μια φορά το χρόνο.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Lafcadio Hearn, The Romance of the Milky Way , εκδ. The Floating Press, 2014
Birrell, Anne, Μύθοι των Κινέζων, εκδ. Παπαδήμας Δημ. Ν., 2006
“Culture Insider: Qixi - the Chinese Valentine's Day”, china daily, https://www.chinadaily.com.cn/a/201908/07/WS5d4a33f0a310cf3e3556452f_1.html
“The Story of Niu Lang and Zhi Nu”, world stories, https://worldstories.org.uk/reader/the-story-of-niu-lang-and-zhi-nu/english/448
“The Cowherd and the Weaver Girl”, Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/The_Cowherd_and_the_Weaver_Girl
“Tanabata”, Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Tanabata
“Goddess Zhinu”, Journeying to the Goddess, https://journeyingtothegoddess.wordpress.com/2012/08/09/goddess-zhinu/