Nightwish, το Imaginaerum και άλλες ιστορίες (Μέρος 2ο)
Στο προηγούμενο άρθρο μιλήσαμε για την ιστορία και τη μέχρι στιγμής πορεία των αγαπημένων μας Nightwish και προσπαθήσαμε να κάνουμε μια ανάλυση στα τραγούδια των πέντε πρώτων δίσκων, από το Angels Fall First ως το Once. Εκείνα τα albums σημάδεψαν για πάντα την καριέρα της μπάντας από τη Φινλανδία, καθώς και τις δικές μας καρδιές, συνθέσεις και τραγούδια που ακούσαμε μέσα από την αξέχαστη φωνή της Tarja Turunen. Ωστόσο, η Tarja αποτελεί πια παρελθόν για τους δίσκους με τους οποίους θα ασχοληθούμε τώρα, όχι όμως και η ανεξάντλητη έμπνευση του Tuomas Holopainen.
Προσωπικά, θεωρώ τους δύο επόμενους δίσκους πραγματικά αριστουργήματα, αντίστοιχα του ευρυματικού Life and Times of Scrooge, μια κινηματογραφική σύνθεση του Holopainen εκτός Nightwish, για το οποίο έχουμε μιλήσει σε παλιότερο αφιέρωμα. Τόσο το Dark Passion Play όσο και το Imaginaerum είναι στιχουργικά πιο “εσωτερικά” albums που μιλούν για τον κόσμο που κρύβει μέσα του κάθε καλλιτέχνης που ζει καταδικασμένος σε ένα σήμερα εντελώς διαφορετικό απ’ ό,τι το είχε φανταστεί χθες, νοσταλγώντας τα χρόνια της αθωότητας και της ασφάλειας της παιδικής ηλικίας. Η αλήθεια να λέγεται, η γενιά των Nightwish όπως και οι εκφραστές της, είχαμε το προνόμιο να ζήσουμε όμορφες παιδικές στιγμές, κάτι που καλλιέργησε την ψευδαίσθηση ενός ατελείωτου παραδείσου ξεγνοιασιάς, δημιουργικότητας και ευχάριστων συναισθημάτων. Κι όμως, μετά την ενηλικίωση, η γενιά αυτή έπρεπε να συνηθίσει στους νέους κανόνες επιβίωσης μοχθώντας και δουλεύοντας σε έναν άπληστο κόσμο, όπου το όνειρο είναι προνόμιο των μικρών παιδιών. Αντίστοιχο concept είχαν γράψει στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 οι Γερμανοί Blind Guardian στο Imaginations from the Other Side, όπου το σκοτάδι του ενήλικου κόσμου έχει καταπιεί τα χρώματα της παιδικής ψυχής μαζί με τα παραμύθια και κάθε τι φανταστικό και μαγικό. Και αν και οι Blind Guardian αξιοποίησαν το συγκεκριμένο θέμα σε έναν μονάχα δίσκο, ο Holopainen δεν ξεπέρασε ποτέ το σύνδρομο του Peter Pan.
Κάπως έτσι γράφτηκε το Dark Passion Play και ο τρομερός συνεχιστής του, το Imaginaerum.
Dark Passion Play
Παρόλο που οι συνθέσεις είναι πιο δυναμικές και θεαματικές από το σημαδιακό Once, στο Dark Passion Play στιχουργικά η μελαγχολία καλπάζει όσο ποτέ στη μέχρι τότε πορεία των Nightwish. Τη μελαγχολία συνοδεύει η οργή και η απώλεια. Η Tarja λείπει και η απουσία της είναι έντονη στα λόγια των τραγουδιών. Μάλιστα, δύο από τα κομμάτια του δίσκου είναι αφιερωμένα σε εκείνη αλλά και στον σύζυγο και manager της, τον Marcelo Cabuli ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόλυση/αποχώρηση της Tarja από τους Nightwish. Πρόκειται για τα «Bye Bye Beautiful» και «Master Passion Greed».
Χαρακτηριστικό άσμα του δίσκου είναι το «Poet and the Pendulum», ένα μεγάλης διάρκειας πολυσύνθετο τραγούδι που αποτελεί την εισαγωγή, ενώ αρχικά επρόκειτο να δώσει το όνομα του στο album. Προάγγελος του επερχόμενου Imaginaerum, ήδη από τα πρώτα δευτερόλεπτα μας μεταφέρει σε ένα κινηματογραφικό πλαίσιο δημιουργώντας μια υποβλητική ατμόσφαιρα, πρωτοφανή για τους Nightwish που ξέραμε. Για δεκατέσσερα σχεδόν λεπτά ο ακροατής πετάει πάνω από τον φουρτουνιασμένο ωκεανό που κοσμεί το εξώφυλλο του δίσκου μέχρι να φτάσει στην παγωμένη τούνδρα της Empathica, κάτι που κάνει το «Poet and the Pendulum» μία από τις πιο δυνατές εισαγωγές της παγκόσμιας μουσικής.
Στιχουργικά, το θέμα του «Poet and the Pendulum» είναι πάνω κάτω ίδιο με το «Dead Boy's Poem» από το Wishmaster. Μετά τον συμβολικό του θάνατο, το δημιουργικό παιδί ασφυκτιά στον κόσμο των μεγάλων και θέλει να γυρίσει πίσω. Τα ποιήματα και η μουσική του δεν είναι αρκετά για το κρατήσουν στη ζωή και το παιδί επιθυμεί να επιστρέψει στην ασφάλεια των πρώτων του χρόνων. Ο ποιητής πεθαίνει κάτω από το εκκρεμές του Χρόνου και η ψυχή του πετάει πίσω, στις Λευκές Χώρες της Empathica, μέρος δανεισμένο από το σύμπαν του Stephen King και συγκεκριμένα, από τη σειρά του Μαύρου Πύργου. Στη χιονισμένη Empathica οι κάτοικοι έχουν την ικανότητα να μοιράζονται τα συναισθήματα τους με τους ξένους. Εκεί πηγαίνει ο ποιητής για να γίνει ξανά το παιδί που ήταν κάποτε, ενώ λίγο πριν το τέλος του τραγουδιού μαθαίνουμε πως ο ήρωας έχει το ίδιο όνομα με τον Holopainen. Ακούμε τη φωνή ενός αγοριού να αφηγείται τα εξής: «Σήμερα, το σωτήριο έτος 2005, o Tuomas βρέθηκε γυμνός και νεκρός με το χαμόγελο στο πρόσωπο του, μια πένα και χίλιες σελίδες από σβησμένα κείμενα». Αν δεν πρόκειται για τον ίδιο τον συνθέτη, τότε είναι σίγουρα για το alter ego που δημιούργησε αργότερα στο Imaginaerum, τον Thomas Whitman.
To «Poet and the Pendulum» ολοκληρώνεται με τα λόγια των γονιών του παιδιού, που του υπενθυμίζουν ότι το αγαπούν και το συμβουλεύουν να κρατήσει και να προστατέψει κάθε τι όμορφο και γαλήνιο. Το τραγούδι τελειώνει με τη φράση “the beginning” (η αρχή) έχοντας αρχίσει με το “the end” (το τέλος), θέλοντας να πει ότι η αληθινή ζωή ξεκινά μέσα στον κόσμο του φανταστικού, αφού ο άνθρωπος καταφέρει να περάσει το κατώφλι του κόσμου όπως οι ήρωες των παραμυθιών.
Το «Dead Boy» θα το συναντήσουμε ξανά στο «For the Heart I Once Had» που, όπως και το «Meadows of Heaven», πραγματεύεται τη νοσταλγία και την τάση φυγής. Η απόδραση είναι πολύ πιο έντονη στο «Eva», αν και στη συγκεκριμένη μπαλάντα, το θέμα προσωποποιείται και γίνεται ένα κορίτσι, η Eva, που ένα χάραμα δραπετεύει κρυφά από το σπίτι της, στο οποίο έζησε άσχημα παιδικά χρόνια. Το συγκεκριμένο τραγούδι γράφτηκε για την κακοποίηση των παιδιών, ενώ χρήματα από το single διατέθηκαν σε ανάλογους φορείς. Όσο για το δεύτερο single του δίσκου, το «Amaranth», το οποίο έγινε το νέο χιτάκι μαζί με το «Bye Bye Beautiful», μας γυρνά στον πρώτο καιρό των Nightwish και το βασικό νόημα της θεματολογίας τους από το Angels Fall First. Το video-clip είναι βασισμένο στον εμβληματικό πίνακα του Φιλανδού ζωγράφου Hugo Simberg «Ο Πληγωμένος Άγγελος». Το video-clip δοκιμάζει να ζωντανέψει την ιστορία του πίνακα, όπου δύο χωρικοί βρίσκουν έναν έκπτωτο άγγελο στο ποτάμι και τον μεταφέρουν στο χωριό τους. Εκεί, οι άνθρωποι δεν βλέπουν τον άγγελο ως καλό σημάδι, κάτι που δείχνει την αρνητική εκτίμηση που έχουν αρκετοί απέναντι στην τέχνη και την αθωότητα όπως αυτή εκφράζεται από τους νέους ονειρευτές, νόημα που έχουμε συναντήσει πολλές φορές σε παλιότερα τραγούδια των Nightwish.
The Wounded Angel | The Other World of Hugo Simberg
Την αγάπη του Tuomas για την Ανατολή και τους Φαραώ θα τη συναντήσουμε ξανά στo κομμάτι «Sahara» ενώ αναφορά στον Μαύρο Πύργο του Stephen King γίνεται στο «7 Days to the Wolves», αν και το συγκεκριμένο είναι επηρεασμένο από την ταινία Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών (Dead Poets’ Society). Με το «Last of the Wilds» εισάγεται στον κόσμο των Nightwish η κέλτικη μουσική, ενώ παρόμοια τραγούδια θα ακούσουμε και στους δίσκους που θα ακολουθήσουν. Εμβληματική παραμένει η μπαλάντα «The Islander», τόσο ως ιστορία όσο και ως video-clip. Είναι η ιστορία ενός φαροφύλακα που ζει όλα του τα χρόνια δεσμώτης στον φάρο και το καθήκον του επαγγέλματος του, ενώ ο ίδιος ονειρεύεται να φύγει από το νησί και να ταξιδέψει στις θάλασσες, κάτι που θα κάνει τελικά η ψυχή του, μετά τον θάνατο. Ακόμα ένα τραγούδι που μιλά για τους δημιουργούς που είναι αιχμάλωτοι στον σύγχρονο κόσμο, δίνοντας τα φώτα τους στους άλλους για να συνεχίσουν να ταξιδεύουν. To video-clip είναι σκηνοθετημένο από τον Stobe Harju και έχει μια σουρεαλιστική steampunk αισθητική. Στο μεγαλύτερο του μέρος βλέπουμε έναν γέρο καπετάνιο να περπατά σε μια ξεραμένη γη που κάποτε ήταν θάλασσα, τραβώντας το ιπτάμενο πλοιάριο του. Στον ομιχλιασμένο ουρανό βλέπουμε έλικες και εκκρεμή σαν αυτό που βρίσκεται στο εξώφυλλο του δίσκου. Τον ρόλο του φαροφύλακα των στίχων τον παίζουν οι Nightwish που τραγουδούν περικυκλωμένοι γύρω από τη φωτιά, η οποία αποτελεί και το μοναδικό φως σε εκείνο το σκοτεινό και καταθλιπτικό μέρος.
Imaginaerum (το album)
Μπορεί στη συλλογική μας συνείδηση οι Nightwish να είναι το πρωταρχικό line up με την Tarja Turunen και με χαρακτηριστικά τραγούδια το «Everdream», το «Sleeping Sun», το «Bless the Child» το «Nemo» και το «Ghost Love Score», ωστόσο, το magnus opus του Tuomas και της μπάντας του είναι το album που φέρει το όνομα Imaginaerum. Ποτέ ξανά οι Nightwish δεν κυκλοφόρησαν τόσες πολλές εκδοχές ενός δίσκου. Το Imaginaerum (2011), εκτός από διπλό συλλεκτικό album κυκλοφόρησε σε ξεχωριστό συμφωνικό cd, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο σε μικρού μήκους ταινία και τα τραγούδια του κυκλοφόρησαν και αυτά με τη σειρά τους σε soundtrack. Και εδώ έχουμε για πρώτη φορά μια ολοκληρωμένη ιστορία που δένει τις μεγαλύτερες από τις εμπνεύσεις του Holopainen: τη μουσική των Hans Zimmer, Danny Elfman, Ennio Morricone, καθώς και των Metallica, των Van Halen και My Dying Bride μαζί με τη ζωγραφική του Salvatore Dali, τη φαντασία του Neil Gaiman, την αισθητική του Tim Burton, την ευαισθησία των ταινιών του Disney και την ποίηση του Walt Whitman.
Μαγεία, φαντασία και σουρεαλισμός συνθέτουν ένα σκοτεινό παραμύθι με επίκεντρο την ανθρώπινη ψυχή. Τσίρκα, λούνα παρκ, κουκλόσπιτα, ποτάμια, μακρινοί δρόμοι, νησιά και ακτές όπου γοργόνες έχουν τα κρησφύγετα τους, στήνουν το σκηνικό όπου ο εφιάλτης και το όνειρο συγκρούονται, καθώς ο διαβάτης διασχίζει τη διαδρομή της ζωής που μοιάζει με παραμύθι και του παραμυθιού που μοιάζει με την πραγματικότητα. Τα θαύματα τον μαγεύουν, αλλά και τον βαραίνουν με αναμνήσεις και βαθυστόχαστα ερωτήματα. Προσπαθεί να παραμείνει αγνός ως το τέλος του ταξιδιού, όπου ζυγίζει τελικά τα δώρα της ζωής τα οποία βρίσκονται στα πιο απλά πράγματα: στην οικογενειακή αγάπη, στην ασφάλεια του σπιτιού, στην καλοσύνη των ξένων, στις γαλήνιες μελωδίες, στους περιπάτους της εξοχής, στην ονειροπόληση και στην ομορφιά της φύσης. Ωστόσο το ταξίδι, όσο τρομαχτικό κι αν είναι, αποτελεί την ιστορία του κάθε ενός από εμάς, και αυτό είναι που μένει. Γιατί καμιά ιστορία δεν έχει ενδιαφέρον χωρίς περιπέτειες, σκαμπανεβάσματα και εσωτερικές συγκρούσεις. Είναι εκεί που ο ήρωας, καθώς βαδίζει στα σκοτεινά, πρέπει να βρει τη δύναμη να ανάψει ένα φως αντί να κατηγορεί το σκοτάδι, όπως μας λέει το «Last Ride of The Day».
Η μεγαλύτερη επιρροή του Imaginaerum ήταν οι στίχοι του Αμερικάνου ποιητή Walt Whitman και συγκεκριμένα, αυτοί του «Song For Myself» (To Τραγούδι του Εαυτού μου) όπως φαίνεται ξεκάθαρα και στο μεγάλης διάρκειας άσμα, στο οποίο, εκτός των άλλων, αναφέρεται και ο ποιητής. Το «Song For Myself» κυκλοφόρησε το 1855 στη συλλογή Leaves of Grass (Φύλλα Χλόης), κείμενο διαχρονικό και πρωτότυπο για την εποχή του. Το Εγώ του ποιήματος δεν λειτουργεί ως το εγώ του ίδιου του Whitman, αλλά ως κομμάτι του συλλογικού Εμείς. Ο Holopainen σεβάστηκε απόλυτα του νόημα του ποιήματος και χρησιμοποίησε ποικίλες φωνές για να απαγγείλουν τους στίχους στο τελευταίο μέρος του μεγάλου αυτού τραγουδιού. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν πρόκειται για μελοποίηση του ομότιτλου ποιήματος, αλλά για διαφορετικούς στίχους βασισμένους στη φιλοσοφία και την τεχνική του Whitman.
Ακόμα μια μεγάλη επιρροή του δίσκου και της θεματολογίας του είναι η βραβευμένη ταινία του Terry Gilliam Imaginarium of Doctor Parnassus, που προβλήθηκε στους κινηματογράφους το 2009. Εκτός από το φαντασιακό και σουρεαλιστικό στοιχείο που συναντάμε στο album των Nightwish, με έμφαση στους θεατρίνους και τους περιπλανώμενους διασκεδαστές, η ταινία πραγματεύεται εξίσου την αγνότητα, τη δημιουργικότητα και την άνιση μάχη με τον Διάβολο (τον οποίο υποδύεται ο Tom Waits) για τη σωτηρία μιας ψυχής. Το θέμα αυτό το συναντάμε στο «Ghost River», όπου σαν άλλο «The Devil and the Deep Dark Ocean», ο Διάβολος παλεύει με τη Μητέρα Γη για την επικράτηση στην ψυχή του ήρωα. Επίσης, ο βασικός πρωταγωνιστής, ο ηλικιωμένος Dr Parnassus, αποτέλεσε πρότυπο για τον κεντρικό χαρακτήρα της ταινίας των Nightwish. Όσο για το όνομα του δίσκου, στην αρχή ήταν και αυτό “Imaginarium”, μα λίγο πριν την κυκλοφορία άλλαξε σε “Imaginaerum”, για να μη συσχετιστεί με την ταινία του Gilliam.
Ο δίσκος ξεκινά με τον νανουριστικό ήχο του μουσικού κουτιού και τη φωνή του Marko Hietala να τραγουδά στα φινλανδικά. Το κομμάτι αυτό της εισαγωγής ονομάζεται «Taikatalvi» που σημαίνει “μαγεία του χειμώνα”.
To «Taikatalvi», που μοιάζει σκοπίμως με νανούρισμα, μεταφέρει τον ακροατή στο όνειρο όπου τον καλωσορίζει το «Storytime», τραγούδι που έμελλε να γίνει ο ύμνος των σύγχρονων παραμυθάδων και συγγραφέων του φανταστικού, αφού εκτός από τις αναφορές στον Peter Pan, την Alicw του Caroll και διάφορες μαγικές εικόνες, μιλά σε πρώτο πρόσωπο για τη Φωνή, τον Λόγο και την Αφήγηση κάθε ιστορίας, φέρνοντας έτσι σε ταύτιση κάθε δημιουργό. Ο ανώνυμος ήρωας της ιστορίας (το Εγώ που εκφράζει το Εμείς όπως λέγαμε παραπάνω) χάνεται στον κόσμο του Imaginarium, όπου διασχίζει το Ποτάμι των Φαντασμάτων (Ghost River) και αναζητά τις ευτυχισμένες αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας μαζί με τα δάκρυα του (I Want My Tears Back) κάτι που θα βρει αργότερα στην αγκαλιά των γοργόνων (Turn Loose the Mermaids), αφού πρώτα διασχίσει το Τσίρκο του Μεγάλου Φόβου (Scaretale) όπου φωλιάζουν δεκάδες εφιάλτες, ανάμεσα τους άρπυιες, αράχνες, γκουλς και διεστραμμένοι κλόουν.
Μερικές από τις εικόνες του Scaretale αποτελούν καταγραφές από εφιάλτες που ο Tuomas είχε δει όταν ήταν μικρός. Στη συνέχεια, ο ήρωας θα συναντήσει τρία πουλιά (The Crow, the Owl and the Dove) που θα του προσφέρουν από ένα δώρο. Το κοράκι θα δώσει περηφάνια, η κουκουβάγια σοφία και το περιστέρι αγάπη, ωστόσο ο ήρωας θα αρνηθεί τα δώρα αυτά, επειδή αποζητά την αθωότητα και τίποτα από τα προηγούμενα δεν έχουν σημασία για κάποιον, εάν δεν είναι αγνός. Προς το τέλος του ταξιδιού του, κουρασμένος και απογοητευμένος θα αποζητήσει τον θάνατο σε ένα ξενοδοχείο πλάι στη θάλασσα, όμως αυτό που τον κρατά να συνεχίσει είναι η ανάκτηση των αναμνήσεων του (Rest Calm), οι οποίες τον περιμένουν σε ένα γρήγορο τρενάκι λούνα παρκ (Last Ride of the Day) σε μια βόλτα θαυμαστή, τρομαχτική και περιπετειώδη όσο η ίδια η ζωή. Ακολουθεί το «Song of Myself», ενώ ο δίσκος κλείνει με το συμφωνικό «Imaginaerum» που δένει όλα τα κομμάτια από το πρώτο ως το τελευταίο, σαν ανάμνηση του ίδιου του δίσκου που περνά για μια τελευταία φορά από τα μάτια του ήρωα-ακροατή.
Imaginaerum (η ταινία)
Έναν χρόνο μετά την κυκλοφορία του δίσκου ακολούθησε η προβολή της ταινίας του Imaginaerum. Συμπαραγωγή των Solar Films και Caramel Films η ταινία κόστισε 3,5 εκατομμύρια δολάρια, ενώ ένα πόσο το πρόσφερε η φινλανδική κυβέρνηση. Προβλήθηκε σε Φινλανδία και Καναδά, αλλά εισπρακτικά δεν πήγε καλά, αν και αυτό δεν πτόησε τους Nightwish, μιας και δεν ήταν αποσκοπούσαν στο κέρδος αλλά στο όραμα του Holopainen. Τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Stobe Harju, ο δημιουργός του video-clip του Islander από το Dark Passion Play. Σε αυτόν οφείλεται και η όλη ιδέα της ταινίας, μιας και στην αρχή ο Tuomas είχε ως σκέψη να γυριστεί ένα μεγάλο video-clip με όλα τα τραγούδια του δίσκου. O Harju πρότεινε να γραφτεί κανονικό σενάριο με ρόλους και διαλόγους, και έτσι προέκυψε το Imaginaerum. Η αισθητική θυμίζει έντονα ταινίες του Tim Burton, ενώ τα μέλη της μπάντας εμφανίζονται σε μικρούς ρόλους, με εξαίρεση την Annete Olzon, που κατέχει τον μεγαλύτερο.
Η ιστορία της ταινίας είναι πιο συγκεκριμένη από αυτήν του δίσκου. Και παρόλο που σε κάποια σημεία διαφέρει από όσα είπαμε παραπάνω για τα τραγούδια και το concept, καλύπτει το γενικό φάσμα της θεματολογίας των Nightwish και των εμμονών του Tuomas. Χαρακτηριστική είναι η προσθήκη του χιονάνθρωπου Mr White, που θυμίζει το Walking in the Air, ειδικά το σημείο με την πτήση του αγοριού και του χιονάνθρωπου. Ο Mr White παίζει έναν ιδιαίτερο ρόλο στο έργο, αλλά δεν θα το αποκαλύψουμε εδώ για όσους δεν έχουν δει ακόμα το Imaginaerum. Η ιστορία επικεντρώνεται στο πρόσωπο του Thomas Whitman, ενός 75χρονου συνθέτη μεγάλης φήμης που καταλήγει σε κώμα και νοσηλεύεται στο νοσοκομείο. Καθώς βρίσκεται μεταξύ ζωής και θανάτου, το μυαλό του ταξιδεύει σε έναν κόσμο μαγείας και σουρεαλισμού, όπου οι αναμνήσεις του συνθέτη βρίσκονται διάσπαρτες σε σημεία. Στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας, ο Whitman γίνεται και πάλι παιδί, που δραπετεύει από το ορφανοτροφείο με τη βοήθεια του Mr White. Καθώς, όμως, προσπαθεί να πλησιάσει το αεροπλάνο του πατέρα του, του Theodore, πέφτει από τον ιπτάμενο χιονάνθρωπο και περιπλανιέται στο αφιλόξενο Imaginaerum. Όσο συμβαίνουν αυτά, η κόρη του η Gem έρχεται να τον επισκεφτεί στο νοσοκομείο, όπου συναντά την Ann, που ήταν κάποτε η τραγουδίστρια της μπάντας του Whitman. Η Ann προσπαθεί να αλλάξει την αρνητική γνώμη που έχει η Gem για τον πατέρα της, ενώ ο ίδιος μέσα στο Imaginaerum παλεύει να κρατηθεί στη ζωή καθώς οι αναμνήσεις (οι οποίες επί το πλείστον καταλήγουν σε τύψεις) τον σκοτώνουν αργά και σταθερά. Το φινάλε είναι συγκινητικό, όπως και πολλά σημεία του έργου, ενώ ιδιαίτερο ρόλο παίζει η κρυστάλλινη σφαίρα με τη χορεύτρια που φέρει το όνομα «Arabesque», που είναι και το μοναδικό instrumental κομμάτι στο δίσκο. Χαρακτηριστικό είναι και το όνομα της Gem, που βγαίνει από το G to E Minor της κλίμακας του πιάνου, που είναι και τα τελευταία λόγια του «Song of Myself» και του «Imaginaerum».
Endless Forms Most Beautiful
Στον όγδοο δίσκο των Nightwish δεν έχει αλλάξει μόνο το lineup της μπάντας, αλλά και η θεματολογία των τραγουδιών. Η απόλυτη ελευθερία του ονείρου δίνει τη θέση της στους αυστηρούς κανόνες της επιστήμης. Εκεί θα βρει πια την έμπνευση του ο Tuomas. Στη δημιουργία του κόσμου, την εξέλιξη των ειδών, την εξερεύνηση του σύμπαντος και στην αναζήτηση της αλήθειας. Οι ποιητές του είναι οι τολμηροί επιστήμονες, που ως άλλοι ονειρευτές αφιέρωσαν τη ζωή τους στην έρευνα και τη μελέτη. Η ιστορία του πλανήτη Γη και των ειδών του μοιάζει με περιπέτεια φαντασίας γεμάτη μυστήριο και μαγεία. Ο Tuomas θα τολμήσει να την κάνει μουσική, τιμώντας τα έργα του Richard Dawkins, του Charles Darwin, του Carl Sagan και του Henry David Thoreau. Το αποτέλεσμα είναι πραγματικά συναρπαστικό.
Ο τίτλος τoυ album βγαίνει από το βιβλίο Endless Forms Most Beautiful: The New Science of Evo Devo and the Making of the Animal Kingdom (2005) του καθηγητή μοριακής βιολογίας Sean B. Caroll. Θεωρείται ένα από το πιο σημαντικά επιστημονικά βιβλία μετά από το The Blind Watchmaker του Richard Dawkins. Ο Dawkins έχει την τιμητική του στο Endless Forms Most Beautiful, καθώς ο δίσκος ανοίγει και κλείνει με δικές του ρήσεις. Πάνω στα βιβλία του, The Ancestor's Tale (2004) και The Greatest Show On Earth: The Evidence of Evolution (2009) έχουν βασιστεί τα τραγούδια «Endless Forms Most Beautiful» και «Greatest Show on Earth», το δεύτερο εκ των οποίων αποτελεί ίσως το πιο θεαματικό κομμάτι των Nightwish, και το μεγαλύτερο σε διάρκεια που έχουν γράψει και που δεν διστάζουν να παίξουν ζωντανά στις περιοδείες. Πρόκειται για ένα πραγματικά συναρπαστικό άκουσμα, ανάλογο του «The Quantum Enigma» των Epica και της «Μυθωδίας» του Βαγγέλη Παπαθανασίου.
To «My Walden» είναι βασισμένο στο βιβλίο Walden or Life in the Woods (1854) του Thoreau, στο οποίο ο ερευνητής κατέγραψε τις εμπειρίες του μένοντας για δύο χρόνια σε ένα σπίτι δίπλα στην άγρια φύση του Walden Port. Αντίστοιχη είναι και η θεματολογία του «Elan» (μτφ Το νόημα της ζωής), επιρροή του οποίου στάθηκαν μαρτυρίες και ιστορίες που λέγονται για διάφορα μέρη της Φινλανδίας και μιλάει για το κάλεσμα της άγριας φύσης, κάτι που μας γυρνάει στην εποχή του «Oceaborn» και του «Sacrament of Wilderness». Το συγκεκριμένο τραγούδι κυκλοφόρησε σε single μαζί με το «Sagan», τραγούδι αφιερωμένο στον αστροφυσικό Carl Sagan.
Κάτι άλλο που επηρέασε τον Tuomas, είναι η εμβληματική φωτογραφία του National Geographic, εκείνου του κοριτσιού με τα πράσινα μάτια (The Eyes of Sharbat Gula). Αρχικά το κομμάτι αυτό επρόκειτο να περιέχει στοίχους, αλλά όπως φαίνεται, μπροστά στο πανίσχυρο βλέμμα της φωτογραφίας, ο Holopainen έχασε τα λόγια του. Το «Decades in the Sun» είναι τυπικό τραγούδι Nightwish, που εξυμνεί την οικογενειακή στοργή και αγάπη, εκφράζοντας για ακόμα μια φορά τη νοσταλγία των περασμένων. Όσο για το «Alpenglow», κι αυτό διατηρεί την παράδοση της μπάντας με τις λευκές και γαλάζιες αποχρώσεις του χιονιού, τη μαγεία του χειμώνα και τις μέρες της ευτυχίας. Χαρακτηριστική η φράση του «We were here» (Ήμασταν εδώ) που την ακούμε σε επανάληψη στο «Greatest Show on Earth», κάτι που τονίζει όχι μόνο την ύπαρξη και προσφορά των Nightwish στον κόσμο, αλλά όλους εμάς που είμαστε κομμάτι αυτής της Γης και της ιστορίας της.
Τέλος, ανάμεσα στους επιστήμονες και τους ερευνητές της άγριας φύσης, στον όγδοο δίσκο των Nightwish βρήκε καταφύγιο και ο Kvothe από το Name of the Wind (Το Όνομα του Ανέμου) βραβευμένο βιβλίο φαντασίας του Patrick Rothfuss. Πρόκειται για το τραγούδι «Edema Ruh», που όπως μαρτυρεί ο τίτλος του αναφέρεται στην οικογένεια του ήρωα, τους Edema Ruh, τους περιπλανώμενους μουσικούς και ηθοποιούς που συναντάμε στα πρώτα κεφάλαια της ατελείωτης αφήγησης του Kvothe. Ο Rothfuss ήταν για χρόνια μεγάλος οπαδός των Nightwish και είχε τη χαρά να δει και να ακούσει τραγούδι βασισμένο στο βιβλίο του από την αγαπημένη του μπάντα.
Nightwish και Will o Wisps
Στην ομάδα του Will o Wisps τρέφουμε ιδιαίτερη αγάπη στους Nightwish και δεν το κρύβουμε. Η εικονογραφημένη διλογία Antara - Ninemia (εκδ. Lulu) της Μαριλένας Μέξη, με πρωταγωνιστές γοργόνες και πλάσματα του νερού, είναι επηρεασμένη από το Siren του Once. Το ίδιο και η ποιητική συλλογή του Ανδρέα Αντωνίου Ο Ποιητής του Φεγγαριού (εκδ. Πηγή-iWrite) το εξώφυλλο του οποίου είναι επίσης έργο της Μαριλένας. Εκτός από το βαθύ γαλάζιο, χρώμα έντονο που χαρακτηρίζει αρκετά albums των Nightwish, στο εν λόγω εξώφυλλο συναντάμε μια σειρήνα που παίζει βιολί και τις παρτιτούρες που πετούν στον άνεμο, όπως στο Wishmaster. Η Ωκεανογέννητη είναι χαρακτήρας στο βιβλίο μου, Tο Ταξίδι του Βάρδου (εκδ. Μωραίτης) και παρουσιάζεται ως θεότητα της Αντιχθόνας. Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, έπειτα από ένα μακρινό ταξίδι που μοιάζει άσκοπο μετά από τις αποτυχίες που τον σημαδεύουν, συναντά την Ωκεανογέννητη στην ακτή των παιδικών του χρόνων. Εκείνη του δίνει ένα αστέρι σε σχήμα χαλικιού, με το οποίο ο Βάρδος μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του. Του λέει, όμως, η Ωκεανογέννητη, πως δεν είναι αυτό το τέλος της αναζήτησης του και πως πρέπει να συνεχίσει, ακόμα και χωρίς το Δρακοκίθαρο. Σε επόμενα κεφάλαια, ο Βάρδος συναντά το αγόρι από το εξώφυλλο του Wishmaster, το οποίο δεν είναι άλλο από την ψυχή του πατέρα του, του Ποιητή του Λαβωμένου Ήλιου. Τέλος, ο Αμάρανθος από το δεύτερο βιβλίο της σειράς «Ουροβόρος Κρίνος» (εκδ. Κέδρος) της Ελίζας Πολιτσοπούλου, είναι επηρεασμένος από το Amaranth του Dark Passion Play.
Κλείνοντας το άρθρο για τους Nightwish, σας ευχόμαστε καλές εμπνεύσεις και σας θυμίζουμε πως όλοι μας είμαστε κομμάτι της μουσικής τους. Όλο και κάπου θα συναντιόμαστε, σε μέρη υπαρκτά και φανταστικά, και θα μοιραζόμαστε τα τραγούδια τους γύρω από τη φωτιά, σαν εκείνη που ενέπνευσε πριν από δύο δεκαετίες τον νεαρό Tuomas να δημιουργήσει την μπάντα που θα έμενε για πάντα στην ιστορία ως “Nightwish”.
We were here
roaming on the endless prairie
writing an endless story
building a Walden of our own
We were here
grieving the saddened faces
conquering the darkest places
time to rest now and to finish the show
and the music, one with alpenglow
Nightwish, αγαπημένα τραγούδια πλασμένα από τη λογοτεχνία του φανταστικού (Μέρος 1ο)