«Gardens of the Moon», του Steven Erikson
Όσοι με ξέρουν καλά, γνωρίζουν πόσο λατρεύω τις μεγάλες σειρές φαντασίας. Οι τριλογίες μού φαντάζουν, πλέον, πολύ μικρές, αφήνοντάς με να ζητάω όλο και περισσότερες σελίδες για να ταξιδέψει το μυαλό μου. Σελίδες, βέβαια, στις οποίες δεν θα υπάρξει κανένας συμβιβασμός ως προς την ποιότητα! Σε μία τέτοια αναζήτηση λοιπόν, καθώς χτένιζα το διαδίκτυο και τις διάφορες λίστες φαντασίας, το βλέμμα μου είχε πέσει πάνω σε έναν ιδιαίτερο τίτλο, που μου τράβηξε αμέσως την προσοχή. Το όνομα αυτού; Gardens of the Moon της σειράς βιβλίων «Malazan Book of the Fallen».
Η γιγαντιαία αυτή σειρά, που απαρτίζεται από 10 τόμους, με τον συνολικό αριθμό σελίδων να αγγίζει τις 11,216 (!!!) είναι το πόνημα του Καναδού συγγραφέα Steven Erikson και δεσπόζει στο top 5 των περισσότερων λιστών του είδους. Το να την περιγράψει κανείς ως επική, τόσο ως προς την ουσία όσο και ως προς το μέγεθός της θα ήταν μια πολύ ήπια διατύπωση!
Προτού όμως περάσουμε στο πρώτο βιβλίο της σειράς, θα ήταν χρήσιμο να πούμε δυο λόγια ως προς τη σύλληψη της όλης ιστορίας. Χρήσιμο, διότι η έμπνευσή της συνδέεται άρρηκτα με το ύφος γραφής, που σε μεγάλο βαθμό χαρακτηρίζεται ως μιλιταριστικό.
Ταξιδεύουμε λίγο πίσω στον χρόνο, λοιπόν, και στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όπου ο συγγραφέας μας έπαιζε επιτραπέζια παιχνίδια ρόλων Advanced Dungeons & Dragons μαζί με τους φίλους του. Οι τυπικοί κόσμοι και ιστορίες δεν ήταν αρκετοί για την παρέα, οπότε και αποφάσισαν να δημιουργήσουν τον δικό τους κόσμο και τις δικές τους περιπέτειες, διατηρώντας, φυσικά, τους κανονισμούς της πλατφόρμας, ώστε να μπορέσουν να παίξουν ένα πρωτότυπο παιχνίδι. Έτσι λοιπόν, γεννήθηκε η αυτοκρατορία του Malaz και ο υπέροχος κόσμος που θα ανακαλύψουμε μέσα από τις σελίδες του συγγραφέα μας. Ωστόσο, πέραν του Steven Erikson, εξίσου μεγάλη συμβολή είχε και ο φίλος του Ian Esslemont, που μετέπειτα έγραψε και αυτός τις δικές του νουβέλες για το εν λόγω σύμπαν.
Το γεγονός ότι το όλο concept προέκυψε μέσα από τη δίψα των φίλων για παιχνίδι ήταν αυτό που έθεσε τον τόνο για το ύφος γραφής του Steven Erikson. Όπως ανέφερα προηγουμένως, αυτό χαρακτηρίζεται ως μιλιταριστικό, εστιάζοντας πάρα πολύ στις μάχες, όχι μόνο σε τακτικό αλλά και σε στρατηγικό επίπεδο. Δεδομένου ότι το παιχνίδι ρόλων AD&D δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε αυτά τα στοιχεία εξηγεί πολλά στον υποψήφιο αναγνώστη.
Ας περάσουμε τώρα στο πρώτο βιβλίο της σειράς, με τίτλο Gardens of the Moon. Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που συναντάμε συνήθως σε ένα βιβλίο; Την εισαγωγή, θα μου απαντήσετε. Πόσες σελίδες συνηθίζουν να αφιερώνουν οι συγγραφείς σε ένα μεγάλο βιβλίο για να μας βάλουν μέσα στο νόημα του κόσμου τους και να αρχίζουμε να βγάζουμε μια άκρη μέσα από τον λαβύρινθο των πολιτικών παρατάξεων και των προσωπικών φιλοδοξιών των κεντρικών χαρακτήρων; 200; 300 σελίδες ίσως, ειδικά για ένα βιβλίο τέτοιου μεγέθους; Σε γενικές γραμμές θα συμφωνούσα, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση θα κάναμε όλοι μαζί λάθος.
Το πρώτο βιβλίο της σειράς είναι ολόκληρο μια εισαγωγή στον απίστευτα πολύπλοκο κόσμο του συγγραφέα. Ναι, καλά διαβάσατε! Όλο το βιβλίο θα προσπαθήσει να μας εισάγει μέσα στις ίντριγκες, τις αμέτρητες παρατάξεις, τους ασταμάτητους πολέμους και το πολυπληθέστατο πάνθεον των θεοτήτων που λατρεύονται στις διάφορες ηπείρους. Ένα-Βιβλίο-Εισαγωγή!
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη σειρά είναι από τις πιο δύσκολες που έχω διαβάσει. Δύσκολη, διότι θα συναντήσουμε τόσους πολλούς χαρακτήρες και τόσες τοποθεσίες, που πραγματικά είχα χρειαστεί χάρτη και την Wikipedia για να θυμηθώ πού είχα ξαναδιαβάσει για τον Χ χαρακτήρα, ή πού βρίσκεται αυτή η πόλη και τι είχε συμβεί εκεί κτλ. κτλ. κτλ..
Στο παραπάνω χάος συμβάλει σημαντικά και το γεγονός ότι η αφήγηση δεν είναι γραμμική. Έχοντας διαβάσει και τους 10 τόμους, μπορώ να σας πω ότι η ιστορία στο σύνολό της χωρίζεται σε 3 διαφορετικές πλοκές. Η αφήγησή τους γίνεται σταδιακά και σπαστά. Στο πρώτο βιβλίο λόγου χάρη, η πλοκή ακολουθεί τα βήματα των αγαπημένων μου Bridgeburners (σκεφτείτε τους σαν τους αντίστοιχους κομάντο του κόσμου μας) και του Ganoes Paran, ενός νέου αξιωματικού. Στο δεύτερο βιβλίο, με τίτλο Deadhouse Gates, δεν θα συνεχιστεί η πλοκή του πρώτου, αλλά θα ξεκινήσει το δεύτερο μέρος της ιστορίας, που θα μας ταξιδέψει στην αυτοκρατορία του Malaz και την εξέγερση που έγινε στα εδάφη της. Στο πέμπτο βιβλίο, το Midnight Tides, θα συναντήσουμε την αρχή του τρίτου και τελευταίου μέρους της πλοκής, αυτήν τη φορά σε μια μακρινή ήπειρο, ενώ και τα 3 μέρη θα ενωθούν στο έκτο βιβλίο, με τίτλο The Bonehunters.
Πολλά από τα γεγονότα που θα διαβάσουμε στα διάφορα βιβλία θα λαμβάνουν χώρα την ίδια χρονική στιγμή με εκείνα που διαβάσαμε πριν 2 βιβλία π.χ., γεγονός που φέρνει ακόμα μεγαλύτερο χάος σε μία ήδη πολύπλοκη σειρά. Εδώ βρίσκεται και η δυσκολία που ανέφερα, αφού είναι σχεδόν αδύνατο να θυμηθεί κανείς όλα τα πρόσωπα και όλες τις περιοχές, καθώς και να κρατήσει σε λογική σειρά στο μυαλό του όλα τα γεγονότα που συνέβησαν με τη σωστή αλληλουχία. Ακολουθήστε τη συμβουλή μου λοιπόν, βρείτε χάρτη του κόσμου και έχετε εύκαιρη την αγαπημένη σας μηχανή αναζήτησης. Θα τη χρειαστείτε!
Αφήνοντας τη δυσκολία στην άκρη, το έργο του Steven Erikson είναι με μία λέξη φανταστικό! Μόλις αποκτήσετε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα του κόσμου και αρχίσετε να μπαίνετε στο νόημα, το μόνο που απομένει είναι η απόλαυση. Οι περιγραφές είναι εξαίρετες, αφού ο συγγραφέας είναι μεν αναλυτικός, αλλά ποτέ σε σημείο που να αρχίσει να κουράζει τον αναγνώστη. Οι μάχες είναι επίσης εξωπραγματικές και ιδιαίτερα λεπτομερείς ως προς την αφήγησή τους, εστιάζοντας όχι μόνο στις τακτικές, αλλά και στη βιαιότητά τους, δίνοντάς μας μια μοναδική ματιά στο πεδίο της μάχης, που θα διεγείρει πολλά ηθικά ερωτήματα. Υπέροχη δουλειά έχει γίνει και στη σκιαγράφηση των χαρακτήρων, που παρά το γεγονός ότι είναι υπεράριθμοι σε σύγκριση με διάφορα παραδοσιακά αναγνώσματα, δεν μπορούν παρά να γίνουν αγαπητοί ή μισητοί, ανάλογα με την προδιάθεση του καθενός μας. Προσωπική λατρεία είναι ο Tehol Beddict, μακράν ο πιο ενδιαφέροντας χαρακτήρας που έχω διαβάσει ποτέ μου σε λογοτεχνικό έργο. Αν αποφασίσετε να ξεκινήσετε τη σειρά να συγκρατήσετε αυτό το όνομα και θα με θυμηθείτε!
Ειδική μνεία πρέπει να γίνει και στο σύστημα μαγείας που οραματίστηκε ο Steven Erikson για τον ιδιαίτερο κόσμο του. Οι λιγοστοί άνθρωποι που μπορούν να γίνουν μάγοι έχουν μια ιδιαίτερη επαφή με το επονομαζόμενο Warren, μια πύλη σε άλλη διάσταση που χαρακτηρίζεται από ένα συγκεκριμένο στοιχείο της φύσης, που είναι και εκείνο που δίνει τη δύναμη στον μάγο για να εκτελέσει τα διάφορα ξόρκια του. Επιπλέον, και εδώ βρίσκεται άλλο ένα στοιχείο της μεγάλης έμπνευσης του συγγραφέα, ο μάγος μπορεί να ανοίξει την πύλη προς το στοιχείο του και να τη χρησιμοποιήσει για να ταξιδέψει πιο γρήγορα προς την κατεύθυνση που επιθυμεί. Αυτό, όμως, δεν γίνεται στιγμιαία. Ο μάγος πρέπει να βαδίσει μέσα σε αυτή την άλλη διάσταση, όπως θα έκανε και στον κανονικό κόσμο, με τη μόνη διαφορά ότι κάθε βήμα μπορεί να τον μεταφέρει 10 μέτρα, ή ίσως και χιλιόμετρα. Μαζί με τον μάγο μπορούν να ταξιδέψουν και άλλοι, όπως ένας ολόκληρος στρατός για παράδειγμα, δίνοντας πραγματικά μια άλλη διάσταση (pun intended) στον τρόπο με τον οποίο διεξάγονται οι μάχες.
Άρρηκτα συνδεδεμένοι με τη μαγεία είναι και οι διάφοροι θεοί του σύμπαντος του συγγραφέα, όπως απεικονίζονται στο Deck of Dragons, μια «ζωντανή» τράπουλα ταρώ αν θέλετε, που βοηθά εκείνους με το κατάλληλο ταλέντο να προβλέψουν ως ένα βαθμό το μέλλον και να δώσουν στρατηγικό πλεονέκτημα στην πλευρά για την οποία δουλεύουν. Ενώ, όμως, σε άλλα βιβλία οι θεότητες είναι απλά μερικές αόριστες οντότητες, που ολοκληρώνουν ως ένα βαθμό τον κόσμο, στο σύμπαν του Steven Erikson παίζουν πολύ πιο ενεργό ρόλο στα γεγονότα που θα βιώσουμε διαβάζοντας τις σελίδες της σειράς.
Δεν θέλω να πω περισσότερα, ως γνωστόν για να μη σας χαλάσω την εμπειρία της ανακάλυψης. Δεν θα σας κρύψω ότι η όλη σειρά αποτελεί μια πρόκληση για τον αναγνώστη. Όπως ανέφερα και πριν, δεν είναι σε καμία περίπτωση ένα εύκολο ανάγνωσμα. Ωστόσο, όσοι από εσάς τολμήσετε να την ξεκινήσετε, αλλά και –το κυριότερο(!)– να την τελειώσετε, θα αποζημιωθείτε και με το παραπάνω! Ως την επόμενη φορά, καλές αναγνώσεις!
Guest Post
O Δημήτρης Τρίττης είναι φανατικός φίλος τόσο της κλασικής, όσο και της επιστημονικής φαντασίας, ο Δημήτρης ενασχολήθηκε με τον κόσμο του βιβλίου όταν ξεκίνησε να μεταφράζει επαγγελματικά διάφορα λογοτεχνικά διηγήματα για τον εκδοτικό οίκο Anubis. Η παραπάνω συνεργασία άνοιξε μια πόρτα στο μυαλό του, που δε γνώριζε καν ότι ήθελε να ανοίξει!
Δεδομένου ότι το κύριο αντικείμενο απασχόλησής του είναι η δημοσιογραφία, ήταν φυσικό και επόμενο να αναπτύξει μεγάλη αγάπη για τη μαγεία που κρύβεται στις λέξεις και στη σωστή χρήση τους.
Τα άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα περιοδικά και εφημερίδες πανελλαδικής κυκλοφορίας, ενώ κείμενά του έχουν χρησιμοποιηθεί και σε τηλεοπτικές εκπομπές τεχνολογικού, μουσικού και πολιτιστικού χαρακτήρα.
Website: https://www.linkedin.com/in/dimitris-trittis-79768729/