Annihilation: το μυθιστόρημα του Jeff VanderMeer στη μεγάλη οθόνη

Σκεφτείτε τη λέξη «Αφανισμός» και περιγράψτε την πρώτη εικόνα που έρχεται στο μυαλό σας.

Καταστροφή, αποκάλυψη, τέλος του κόσμου. Αστεροειδείς και φυσικές καταστροφές. Μαύρες τρύπες και σύγκρουση πλανητών. Λιμοί, καταποντισμοί, θεϊκή τιμωρία και προφητείες  χαμένων πολιτισμών. Και για πιο ακραία σενάρια: Επέλαση των ζομπι, επικράτηση των ρομπότ, εισβολή εξωγήινων. Όποιο και αν είναι το σενάριο που θα επιλέξετε, ένα είναι το ζητούμενο: ο αφανισμός, που αποτελεί ένα ιδαίτερα αγαπητό θέμα τόσο για τους συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, όσο και για τους σκηνοθέτες.

Σημερινή μας επιλογή είναι το Annihilation (Ο Αφανισμός). Πρόκειται για την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου του Jeff VanderMeer με τον ομώνυμο τίτλο. Η ταινία προβλήθηκε σε περιορισμένη διανομή καθώς και από το δίκτυο του Netflix με κύριους πρωταγωνιστές τις Natalie Portman, Jennifer Jason Leigh, Tessa Thompson και σκηνοθεσία του Alex Garland, γνωστού από το διάσημο Ex-Machina.

Κεντρικός ήρωας είναι η Lena, καθηγήτρια βιολόγος και πρώην πεζοναύτης, η οποία παλεύει να ξεπεράσει τον χαμό του συζύγου της, Kane, ο οποίος και αγνοείται μετά από μια στρατιωτική επιχείρηση σε κάποια άγνωστη περιοχή. Ώσπου μετά από ένα χρόνο εξαφάνισης, ο σύζυγος της θα επιστρέψει, έχοντας όμως κάποιες αλλαγές επάνω του, οι οποίες γίνονται γρήγορα αντιληπτές από την σύζυγο του. Σύντομα ο Kane θα παρουσιάσει συμπτώματα μιας ανεξήγητης ασθένειας. Καθώς  η Lena προσπαθεί να τον μεταφέρει στο νοσοκομείο, δυνάμεις ασφαλείας τους σταματάνε και τους οδηγούν στην Περιοχή Χ.

Εκεί ο Kane θα νοσηλευτεί και η Lena θα έρθει αντιμέτωπη με την αλήθεια. Και πιο συγκεκριμένα, για το πού βρισκόταν ο σύζυγος της στην αποστολή του και το επτασφράγιστο μυστικό που δεν είναι άλλο από το απόκοσμο Λαμπύρισμα (The Shimmering), το οποίο και βρίσκεται κοντά στην περιοχή. Από την αποστολή του Kane δεν επέστρεψε κανείς παρά μόνο ο ίδιος, ο οποίος και βρίσκεται σε καταστολή στο στρατόπεδο.

Εκείνη που θα την μυήσει στο μυστικό θα είναι η ψυχολόγος Dr. Ventress, η οποία και θα της εξηγήσει τι συμβαίνει. Θα της προτείνει τότε να γίνει εθελόντρια προκειμένου να ερευνήσει το Λαμπύρισμα, καθώς η επαγγελματική ιδιότητα της Lena και το στρατιωτικό της παρελθόν  θα είναι ιδιαίτερα ελκυστικά για την διερεύνηση του μυστήριου Λαμπυρίσματος. Η Lena θα δεχτεί προκειμένου να ανακαλύψει ιδίοις όμμασι τι συνέβη στον άνδρα της.

 
Εκείνη, η Dr. Ventress και μια επίλεκτη ομάδα επιστημόνων θα εισχωρήσουν στο Λαμπύρισμα για να μελετήσουν το αξιοπερίεργο φαινόμενο, προτού κυριεύσει και αφανίσει τα πάντα.

Το Λαμπύρισμα φαντάζει σαν μια άλλη διάσταση. Πολύχρωμο και ονειρικό, μοιάζει με μια γιγαντιαία ομίχλη στην μέση του πουθενά.

Από την στιγμή που θα προσεγγίσουν το Λαμπύρισμα, κάθε επαφή με τον έξω κόσμο θα διακοπεί, καθώς κανένα όργανο εντοπισμού δεν λειτουργεί. Στόχος του ταξιδιού, πέρα από την ανακάλυψη της αλήθειας είναι ο φάρος στην ακτή, ο οποίος και είναι το πρωταρχικό σημείο όπου ξεκίνησε το ανεξήγητο φαινόμενο.

Όλα μέσα στο Λαμπύρισμα φαντάζουν ονειρικά, ακόμα και το φως που διαθλάται, ακόμα  και τα υπερμεγέθη δέντρα και λουλούδια, στα οποία η Lena ως επιστήμονας εντοπίζει μια ανομοιογένεια και πιο συγκεκριμένα ότι όλα τα είδη κάτω από το πρίσμα του Λαμπυρίσματος αποτελούνται από διαφορετικά κύτταρα, τα οποία έχουν καταλάβει την θέση των αληθινών κυττάρων.

Αργά ή γρηγορά θα αντιληφθούν ότι οτιδήποτε υπάρχει μέσα στο Λαμπύρισμα έχει διαφορετική υπόσταση από την κανονική - από τα δέντρα και τα λουλούδια, μέχρι τα σπίτια και τους ανθρώπους. Φαίνεται ότι η γη και όλα τα πλάσματα της περιοχής βιώνουν απόκοσμες μεταλλάξεις.

Οι ερευνήτριες χάνουν μία μία τη ζωή τους, ώσπου η Lena και η Dr. Ventress βρίσκονται στην αρχή των πάντων, στο φάρο. Τότε η Lena θα γίνει μάρτυρας της μετάλλαξης που θα συμβεί μπροστά στα μάτια της. Θα θελήσει να ξεφύγει και θα το καταφέρει, με το να επιστρέψει και πάλι στη βάση. Φυσικά, προς αποφυγή των spoilers, η αφήγηση της ταινίας θα σταματήσει εδώ. Το τέλος της ταινίας και η πλοκή του φάρου αφήνονται στον ίδιο τον θεατή ο οποίος θα σκεφτεί και θα επιλέξει τι πιστεύει πως συνέβη.

Θα έλεγε κανείς πως η ταινία είνα αργή, προβλέψιμη σε ορισμένα στοιχεία της, αλλά και δυσνόητη, θίγοντας φιλοσοφικά ζητήματα.

Δεν πρόκειται γι’ άλλη μία αποκαλυπτικών διαστάσεων ταινία με αμέτρητα εφε, καταστροφικά πλάνα και αβυσσώδη τέρατα, αλλά για μια ταινία που εξετάζει τον αφανισμό και την επιβίωση από την πλευρά της ίδιας της υπαρξιακής υπόστασης, θέτοντας τον αφανισμό σε νέες βάσεις.

Επομένως, όλα υπόκεινται στην ερμηνεία του θεατή, τη διάθεσή του, αν θέλετε, να εξηγήσει αυτό που εκτυλίσσεται μπροστά του. Αν θέλετε να δείτε μια ταινία που θέτει ερωτηματικά, ίσως το Annihilation να αποτελέσει άξια πρόκληση για σας.

 
Τα θέματα που εξερευνούνται εκτενώς στη ταινία είναι η ζωή και ο θάνατος και εκτενέστερα, φυσικά, η επιβίωση και ο αφανισμός. Το κύριο ερώτημα που τίθεται είναι, «Τι θα γινόταν, αν όλη η Γη προσβαλλόταν από έναν ‘καρκίνο’, τόσο απροσδόκητα και αδυσώπητα όπως εξελίσσεται στον ανθρώπινο οργανισμό. Επιπλέον, ένα άλλο στοιχείο της ταινίας είναι η αυτοκαταστροφή, καθώς όλοι οι χαρακτήρες βιώνουν αυτοκαταστροφικές τάσεις, παρομοιάζοντας έτσι την οικολογική καταστροφή και την επιθετική στροφή του ανθρώπου στη μητέρα φύση.

 
Οι ερμηνείες και τα θέματα που τίθενται είναι αμέτρητα, καθώς η ταινία αυτή τείνει να προκαλεί ερωτήματα. Το Λαμπύρισμα θα έλεγε κανείς ότι πρόκειται για ένα παραμορφωτικό καθρέπτη, ο οποίος και μεταφέρει τα πάντα σε μια ονειρική κατάσταση.
Μάλιστα, όσοι έχουν διαβάσει το «The Colour out of the Space- Το χρώμα που ήρθε από το διάστημα» του κλασικού συγγραφέα κοσμικού τρόμου, H.P. Lovecraft,  έχουν εντοπίσει αρκετές ομοιότητες με τα λαβκραφτιανά τέρατα και τον τρομακτικό κομήτη που έφερε μια θανατηφόρα πανούκλα στη γη.  Σημειωτέον, το θέμα της σπηλιάς στο φάρο προς το τέλος της ταινίας και της αποκάλυψης της αλήθειας θυμίζει έντονα το μύθο του σπηλαίου του Πλάτωνα.

Επομένως, η ερμηνεία της ταινίας βρίσκεται στα χέρια του θεατή, ο οποίος είτε θα ακολουθήσει το Λαμπύρισμα και θα βυθιστεί στο ονειρικό, δυσοίωνο κόσμο για να αποκαλύψει την αλήθεια, είτε θα παραμείνει στην ασφάλεια του κόσμου του...


Πηγές

http://collider.com/annihilation-movie-explained/#cancer

https://en.wikipedia.org/wiki/Annihilation_(film)