Διαβάζοντας: Δράκων, Βιβλίο 1ο – Γέννηση, του Χρήστου Α. Κασκαβέλη
Ένα αληθινό έπος βαρβαρότητας που αντανακλά την τερατώδη φύση του ανθρώπου.
Όταν ακούει κανείς τις λέξεις «βαρβαρική» ή «επική» φαντασία, πιθανώς το πρώτο που φέρνει στο νου του είναι ένας κάποιος μελαψός Κιμμέριος, «με θηριώδη ευθυμία και θηριώδη μελαγχολία». Παρά τη φημισμένη επωνυμία του, όμως, ο Conan του Robert E.Howard, κατά τεκμήριο απόγονος της ευρωπαϊκής επικής παράδοσης, είναι ένας ευγενής βάρβαρος – και όπως σε πολλά συγγενή δημιουργήματα, αυτό που λείπει από τις ιστορίες του είναι η νωπή, ανθρώπινη βρωμιά.
Αντίθετα, η ανθρώπινη βρωμιά –κυριολεκτική και μεταφορική- μέσα στην οποία γεννιέται, μεγαλώνει και ανδρώνεται ο Ντα-Ρεν, ο πρωταγωνιστής του Χρήστου Κασκαβέλη, διαποτίζει τον ίδιο μέχρι το μεδούλι και τον κόσμο του ως τις ανήλιαγες ρίζες των δέντρων. Αυτό είναι που κάνει και την αφήγηση της ιστορίας τόσο αληθινή.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή…
Καταμεσήμερο, στο Καστρομοναστήρι του Αγιονησιού, φτάνει ένας βάρβαρος της Βορειοανατολικής Στέπας. Με το σώμα του γκρεμίζει την πύλη και φέρνει πρόσφορο ένα πιθάρι με μέλι, γυρεύοντας να εξαγοράσει τη ζωή της γυναίκας και της κόρης του. Οι έντρομοι μοναχοί, καθώς ένα ένας μυστηριώδης, παλιός γνώριμος του βαρβάρου που από χρόνια φόρεσε το ράσο και ασπάστηκε το Σταυρό, τον δέχονται, τον φυλακίζουν και με τον καιρό τον πείθουν να πει την ιστορία του, την ιστορία της φυλής του και του κόσμου ολόκληρου, όπως την έμαθε από τις Μάγισσες και τους Γηραιούς που του την αφηγήθηκαν.
Το όνομά του είναι Ντα-Ρεν και αυτές είναι οι ιστορίες που αφηγήθηκε στον μοναχό Ευσέβιους, όπως τις κατέγραψε την τρίτη συναπτή φορά, όταν ο βάρβαρος είχε πλουτίσει τις έννοιες που γνώριζε κι είχε μάθει τις λέξεις που τις εκφράζουν, όταν κατάφεραν οι δυο τους ν’ ανασύρουν την αφήγηση μέσα από τον βούρκο γεμάτο βία, αίμα, και ακαθαρσίες που ήταν η ζωή του.
Αυτό είναι το βιβλίο που διαβάζουμε.
Η ιστορία και το πρώτο μέρος του βιβλίου, «Κλήρος», ξεκινάει από τις παλιότερες αναμνήσεις του πολεμιστή, όταν δεκατριών χρονών τον πήραν από το στρατόπεδο των Ορφανών για να ξεκινήσει τις δοκιμασίες και την εκπαίδευση που θα καθόριζαν τη ζωή ή εξίσου πιθανά το θάνατό του. Αυτός είναι ο Κλήρος, όπου όλα τα δωδεκαχείμωνα, παιδιά, αγόρια και κορίτσια, υποβάλλονται σε μια τρομακτική σκληραγώγηση για ενάμιση μήνα. Όσα δεν πεθάνουν, θα πάρουν χαρακιές στα χέρια που καθορίζουν το μέλλον τους: Τοξότες, Λεπίδες, Τεχνίτες, Δερματάδες, Ψαράδες… κι όσοι μείνουν Αχάρακτοι, θα περάσουν πέντε χρόνια εκπαιδευόμενοι από τους καλύτερους, με το ενδεχόμενο, αν πεθάνει ο Αρχηγός της Φυλής πριν το πέρας της εκπαίδευσής τους, ο καλύτερος Αχάρακτος να γίνει ο νέος Αρχηγός, ο νέος Κχουν.
Στη διάρκεια του Κλήρου οι παιδικές φιλίες, οι παιδικές αγάπες, οι παιδικές έγνοιες πνίγονται στη μαύρη, δηλητηριώδη θάλασσα της πρώτης βίας, του φόβου και του θανάτου. Μαζί με τα παιδιά, ο αναγνώστης μαθαίνει τις θεμελιώδεις παραδόσεις και τους θρύλους της Φυλής: για την Ενάκα, τη φωτεινή θεά, τον Δαρκούλ, τον σκοτεινό, αρχέγονο δαίμονα με τα εννιά κεφάλια, για τους τερατώδεις Ρυκάαλ, για τους Δράκοντες του Βορρά και τους αλλόφυλους Ντασάλ, για το τόξο και το άλογο.
Ο Ντα-Ρεν δεν επιβιώνει απλά του Κλήρου, αλλά γίνεται εις εκ των πρώτων, ένας από τους Αχάρακτους και στο δεύτερο, ομώνυμο μέρος του βιβλίου, βλέπουμε το τραύμα του Κλήρου να γίνεται σίδερο μέσα του. Οι δεισιδαιμονίες, οι θρύλοι και οι Αλήθειες της Φυλής πληθαίνουν, καθώς οι Ούνα-μας, οι Μάγισσες της Φυλής επισκέπτονται τους Αχάρακτους συχνά, ποτίζοντάς τους με ιστορίες, με μαντζούνια και με πόθο. Ο Ντα-Ρεν θα ερωτευτεί για πρώτη και για τελευταία φορά, πριν να ξέρει καλά-καλά τι σημαίνει. Θα προδώσει και θα προδοθεί. Θα σκοτώσει και θα λυτρώσει.
Θα μπει στο Απαγορευμένο Δάσος κι εκεί θα νιώσει τη γύμνια του πρωτόγονου ανθρώπου απέναντι στον κόσμο, θ’ αναζητήσει μια μαγεία που δεν υπάρχει και θα βρει μια άλλη. Στην πορεία, κάποια πολυθρύλητα τέρατα θ’ αποδειχτούν αληθινά, κάποιες Αλήθειες κάλπικες – κι όταν ο Ντα-Ρεν πάψει πια να πιστεύει σχεδόν σε όλα τα λόγια που άκουσε από σοφά στόματα, θα δει τη βαθιά σήψη της Φυλής και τότε μόνο θα μπορέσει να χαράξει τη αρχή του δικού του πεπρωμένου – όπως χάραξε και το χέρι του.
Αυτά είναι περίπου όσα μπορώ να πω για ν’ αποδώσω την υφή και τον φρενήρη ρυθμό του βιβλίου δίχως ν’ αποκαλύψω κάτι σημαντικό. Η πλέξη είναι πυκνή, οι αποκαλύψεις πολλές και το πιο ελκυστικό είναι ότι βιώνουμε τις αποκαλύψεις την ίδια στιγμή και με την ίδια δυσπιστία ή φρίκη που το κάνει πρωταγωνιστής. Δε γνωρίζουμε τίποτε πριν από τη στιγμή που το μαθαίνει ο Ντα-Ρεν κι έτσι πορευόμαστε μαζί του σε αυτόν τον σκοτεινό, βίαιο κόσμο, γεμάτοι με τις ίδιες ψευδαισθήσεις.
Μέσα σε αυτό το έπος βαρβαρότητας και συνάμα ανακάλυψης της ανθρωπιάς, πρέπει κανείς να κρατά πάντα στο νου πως η ραχοκοκαλιά του βιβλίου είναι η έννοια της ιστορίας: της προσωπικής, της φυλετικής, της κοσμικής, ποιος τη λέει και γιατί. Ένα εξαιρετικό εύρημα είναι πως στη Φυλή τα παιδιά είναι πάντα αγνώστων γονέων κι έτσι ο κάθε πολεμιστής πρέπει να φτιάξει τον θρύλο του πατέρα του, προβάλλοντας πάνω την εικόνα που θέλει να κατασκευάσει για τον εαυτό του, την ιδέα την οποία θέλει να ντυθεί για τα μάτια των υπολοίπων – κι εν καιρώ, ίσως, για τον εαυτό του.
Το βιβλίο εκτυλίσσεται σε έναν ημι-ιστορικό, ίσως και ιστορικό τόπο και χρόνο, όμως καθότι η οπτική είναι πάντα αυτή του Ντα-Ρεν και της Φυλής (με τις πολύ μικρές εξαιρέσεις των λεγομένων του μοναχού Ευσέβιους), για έναν σύγχρονο άνθρωπο η δράση μοιάζει ως επί το πλείστον τοποθετημένη σε έναν χώρο «ρεαλιστικής φαντασίας».
Από τα λιγοστά ψήγματα που έχει αφήσει κατά τόπους ο Χρήστος Κασκαβέλης, εγώ ως ψυχαναγκαστικός γράφων θα κάνω την εικασία ότι η Φυλή πρόκειται για τους Σαρμάτες (ή Σαυρομάτες) της Ποντικής-Κασπίας Στέπας και τα γεγονότα λαμβάνουν χώρα κατά τον 4ο μ.Χ, αιώνα. Δεν έχει την παραμικρή σημασία για την πλοκή του βιβλίου, απλά είναι ένα ενδιαφέρον «κυνήγι θησαυρού».
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Mamaya και η ιστορία του Ντα-Ρεν ολοκληρώνεται στον δεύτερο τόμο, Δράκων: Μεταμόρφωση, που έχει επίσης εκδοθεί.
Ο Ανδρέας Μιχαηλίδης είναι μεταφραστής, συγγραφέας και αφηγητής, ενώ στο παρελθόν έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος και φωτογράφος. Ανά τα χρόνια έχει γράψει πληθώρα άρθρων γύρω από τα comics και την κουλτούρα τους, ξεκινώντας από το περιοδικό «9» της Ελευθεροτυπίας και το Comicdom.gr.
Έχει μεταφράσει, από τα αγγλικά και τα γαλλικά, βιβλία εκλαϊκευμένης επιστήμης, ιστορίας και λογοτεχνίας (μεταξύ των οποίων, Ο Ιππότης των Επτά Βασιλείων και Τα Ταξίδια του Ταφ του George R.R. Martin, τα Χρονικά της Τσακισμένης Θάλασσας του Joe Abercrombie και τη σειρά με τις Περιπέτειες του Νεαρού Σέρλοκ Χολμς του Andrew Lane). Έχει συμμετάσχει με αστυνομικά διηγήματα σε ανθολογίες όπως: Οικοεγκλήματα, Είσοδος Κινδύνου, Ελληνικά Εγκλήματα 4, Κλέφτες και Αστυνόμοι.
Τα τελευταία χρόνια συμμετέχει σε φεστιβάλ comics της Ελλάδας και του εξωτερικού με αυτοεκδόσεις, σε συνεργασία με τη Βάλια Καπάδαη, τον Παύλο Παυλίδη (Νέκυια, Iasis, Last Flight of the Swordbreaker κ.α.) και άλλους καλλιτέχνες, στην πλοκαμοφόρο κολεκτίβα LarLarLar Comics.
Μέχρι σήμερα έχει γράψει τρία βιβλία: Το Αμόνι που Τραγουδά (Εκδόσεις Mamaya) και δύο νουβελέτες στη σειρά Ο Εθισμός του Κριστιάν Αμπρόζ (Εκδόσεις Nightread). Είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας και της Στέγης Προφορικότητας και Παράδοσης «Μυθολόγιο».
Κατά βάση είναι παραμυθάς, χωμένος συνήθως σε μια σπηλιά φτιαγμένη εξ’ ολοκλήρου από βιβλία.