Γλυκές εορταστικές παραδόσεις ανά τον κόσμο

Είναι γεγονός πως το 2020 υπήρξε μια χρονιά δύσκολη για όλους μας, ολότελα διαφορετική σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό που όμως παραμένει ίδιο είναι η ανάγκη να περάσουμε την εορταστική περίοδο με τους δικούς μας ανθρώπους, να φάμε, να πιούμε και να ευχηθούμε για ένα καλύτερο νέο έτος. Περισσότερο ίσως από ποτέ, δεδομένης της αδυναμίας πολλών από εμάς να κάνουμε ακριβώς αυτό, θεώρησα πως θα ήταν όμορφο να κλείσω το 2020 με ένα άρθρο πιο «γλυκό» σε σχέση με τα συνηθισμένα. Έτσι, λοιπόν, έκανα μια μικρή δημοσκόπηση στο Instagram για να μάθω τα αγαπημένα εορταστικά γλυκίσματα (και ένα ποτό) των followers μου ανά τον κόσμο και στη συνέχεια θα σας παρουσιάσω μερικές από τις πολύ ενδιαφέρουσες απαντήσεις που έλαβα! Σημειώνω εδώ πως, παρά την αγάπη μου για αυτά, δεν θα γίνει αναφορά στο panettone και το pandoro, τα πιο γνωστά χριστουγεννιάτικα γλυκά της Ιταλίας, καθώς είναι ήδη αρκετά διαδεδομένα και στη χώρα μας.

Mince Pie: Ομολογώ πως δεν είχα ιδέα περί τίνος πρόκειται, αλλά δεν μου προκάλεσε καθόλου εντύπωση το γεγονός πως οι απαντήσεις που ανέφεραν αυτό το γλυκό προήλθαν από το Ηνωμένο Βασίλειο. Η λατρεία των Άγγλων για τα διάφορα pies είναι εξάλλου γνωστή. Αναζητώντας πληροφορίες έμαθα ότι τα mince pies σήμερα είναι ουσιαστικά ταρτάκια γεμιστά με ένα μείγμα από αποξηραμένα φρούτα και μπαχαρικά. Η προέλευσή τους έχει τις ρίζες της στον Μεσαίωνα, καθώς φαίνεται ότι η συνταγή μεταφέρθηκε στην Αγγλία από τους σταυροφόρους που επέστρεφαν από το Λεβάντε. Το σχήμα τους αρχικά ήταν μακρόστενο και θύμιζε φάτνη, ενώ πολλές φορές στην κορυφή τοποθετούταν μια απεικόνιση του μικρού Χριστού. Μέχρι τον 20ο αι. κάποιες παραλλαγές της συνταγής περιλάμβαναν και κρέας, αν και τώρα πια η πρακτική αυτή έχει ατονίσει.

Buche de Noël: Ένα είδος σοκολατένιου κορμού, που είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στη Γαλλία, το Βέλγιο, τον Καναδά και στις υπόλοιπες γαλλόφωνες χώρες. Το σχήμα του θυμίζει κούτσουρο, ενώ η ψευδαίσθηση πολλές φορές ενισχύεται με τη χρήση πιρουνιού για να σχηματιστούν οι σοκολατένιες ρωγμές στην επικάλυψη του γλυκού, αλλά και το πασπάλισμα άχνης για να επιτευχθεί το εφέ του χιονιού. Η παλαιότερη συνταγή αυτού του λαχταριστού γλυκίσματος ανάγεται στο 1615, ενώ σήμερα υπάρχουν διάφορες παραλλαγές τόσο για το κέικ/βάση όσο και για τη γέμιση, με μερικές από αυτές να περιέχουν ακόμη και αλκοόλ.

Photo source here — *Photo source* *here*

Cozonac: Το κοζονάκ είναι ένα γλυκό, ζυμωμένο ψωμί που θα το βρείτε στις παραδόσεις αρκετών βαλκανικών χωρών. Τα συστατικά του περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων αυγά, γάλα, σταφίδες και ξύσμα πορτοκαλιού και υπολογίζεται πως οι πρώτοι που έφτιαξαν αυτό το γλύκισμα ήταν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι! Θα πρέπει να αναφέρουμε πως το κοζονάκ σερβίρεται σε κάθε μεγάλη γιορτή στη Ρουμανία και τη Μολδαβία (συμπεριλαμβανομένων και των Χριστουγέννων), ενώ στη Βουλγαρία μονάχα το Πάσχα. Ίσως αυτό να μας φαίνεται κάπως περίεργο, μπορεί όμως να εξηγηθεί από τις... ελληνικές ρίζες του κοζονάκ. Ναι, σωστά διαβάσατε. Η ονομασία του προέρχεται από τη λέξη κοσωνάκι, το χαιδευτικό της λέξης κοσώνα, το οποίο με τη σειρά του είναι η εναλλακτική ονομασία του Λαμπρόψωμου!

Gløgg: Και από τη γειτονιά μας θα μεταφερθούμε στον Βορρά της ευρωπαϊκής ηπείρου για να γνωρίσουμε ένα γλυκό, ζεστό ποτό. Σερβίρεται την περίοδο των χριστουγεννιάτικων εορτών στη Δανία, τη Σουηδία, την Ισλανδία και άλλες σκανδιναβικές χώρες. Οι καταβολές του βρίσκονται στον 16ο αι. και αρχικά ήταν ένα ποτό που ζέσταινε τους καβαλάρηδες αγγελιαφόρους και αργότερα τους ταχυδρόμους. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές παραλλαγές που έχουν ως βάση τους όχι μόνο το κρασί αλλά και το κονιάκ, το μπράντυ, ή ακόμη και κάποιο είδος χυμού φρούτου. Κοινές αρωματικές ουσίες για την παρασκευή του gløgg αποτελούν η κανέλα, το τζίντζερ, το κάρδαμο και το ξύσμα λεμονιού ή πορτοκαλιού. Ακόμη, συνηθίζεται η προσθήκη σταφίδων ή αμυγδάλων λίγο πριν την κατανάλωση.

Lusserkatter: Επιστρέφουμε στα φαγώσιμα, αλλά παραμένουμε στην Σκανδιναβική χερσόνησο για λίγο ακόμη. Τα τσουρεκάκια lusserkatter συνδέονται με την γιορτή της Αγίας Λουκίας γύρω στα μέσα του Δεκέμβρη, οπότε ξεκινά η κατανάλωσή τους. Είναι γνωστά για το κίτρινο χρώμα τους, που οφείλεται στο σαφράν, αν και τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται η οικονομικότερη λύση των πρόσθετων χρωστικών. Η σταφίδα πρωταγωνιστεί σε αυτό το γλύκισμα, καθώς κάθε παραλλαγή χρησιμοποιεί και άλλο είδος. Τα lusserkatter καταναλώνονται κυρίως στη Σουηδία και τη Νορβηγία και σε μικρότερο βαθμό στη Δανία.

Bibingka και Maja Blanka: Πρόκειται για παραδοσιακά γλυκά τα οποία σερβίρονται κατά την περίοδο των Χριστουγέννων στις Φιλιππίνες. Τα bibingka είναι ουσιαστικά μάφινς ρυζιού, ψημένα μέσα σε πήλινο σκέυος και τυλιγμένα σε φύλλα μπανανιάς. Καταναλώνονται συνήθως ως πρωινό, γαρνιρισμένα με ζάχαρη, τριμμένη ψίχα καρύδας και, λίγο πιο σπάνια, φέτες ανανά. Πέρα από τις Φιλιππίνες είναι διαδεδομένα και στις χριστιανικές κοινότητες της Ινδονησίας και του Ανατολικού Τιμόρ. Το maja blanka από την άλλη αναφέρεται σε ένα είδος πουτίγκας με βάση το γάλα καρύδας. Η ονομασία του προέρχεται από τους majas του 18ου. αι. (αστοί της κατώτερης κοινωνικής τάξης της Μαδρίτης, που ντύνονταν με πολύ φανταχτερά ρούχα) ενώ έχει διάφορες παραλλαγές, κάθε μια με το δικό της χρώμα. Πέρα από τα Χριστούγεννα, σερβίρεται γενικά σε εορταστικές εκδηλώσεις.

Bratzeli: Τα μπισκότα κανέλας bratzeli αποτελούν μια πολύ όμορφη χριστουγεννιάτικη παράδοση στην Ελβετία. Είναι εξαιρετικά λεπτά και με ένα περίπλοκο σχέδιο χιονονιφάδας στην κορυφή, ώστε είναι αδύνατο να παρασκευαστούν με το χέρι. Για τη δημιουργία τους χρειάζεται μια ειδική πρέσα μπισκότου, γεγονός που ίσως εξηγεί γιατί δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα. Τα bratzeli είναι για τους Ελβετούς σαν τα δικά μας μελομακάρονα, αφού μια οικογένεια μπορεί να φτιάξει πολλές πιατέλες για να τρατάρει ολόκληρη τη γειτονιά.

Makowiec: Ένα γλύκισμα ευρέως διαδεδομένο στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, όπου καταναλώνεται τόσο τα Χριστούγεννα όσο και το Πάσχα. To makowiec είναι ένα ρολό, του οποίου η γέμιση έχει βάση τους σπόρους παπαρούνας. Επιπρόσθετα μπορεί να περιλαμβάνει σταφίδες, μέλι ή ρούμι. Εναλλακτικά, η γέμιση μπορεί να βασίζεται στο καρύδι ή το κάστανο, ενώ η ουγγρική παραλλαγή είναι γνωστή για την προσθήκη μαρμελάδας βερίκοκο. Μεγάλη ποικιλία συναντάμε και στα μπαχαρικά που χρησιμοποιούνται στο συγκεκριμένο γλυκό, ανάμεσα στα οποία είναι η βανίλια, η κανέλα, το μοσχοκάρυδο και το γαρύφαλλο. Ανάμεσα στις χώρες που απαντάται το makowiec βρίσκονται η Αυστρία, η Τσεχία, η Σλοβακία, η Πολωνία (να σημειώσω εδώ πως δανείζομαι την πολωνική ορθογραφία, αλλά κάθε χώρα το ονομάζει λίγο διαφορετικά), η Λιθουανία, η Δανία, η Σερβία, η Κροατία και η Ρωσία.

Θα κλείσω το παρόν άρθρο με την ευχή το 2021 να φέρει αγάπη, υγεία και ευτυχία για όλους μας. Από τη φετινή χρονιά ας κρατήσουμε μονάχα τις όμορφες και δυνατές στιγμές, τις αγκαλιές και τις επιτυχίες. Όλα τα άλλα είναι ασήμαντα, ας τα αφήσουμε λοιπόν να ξεχαστούν.