Η μαγεία της συγγραφής: συνέντευξη με την Αγγελική Αλβανού και τη Μαίρη Παπαγεωργίου

H Μαίρη Παπαγεωργίου μεγάλωσε στην Αμαλιάδα Ηλείας. Η πρώτη της συγγραφική απόπειρα έγινε σε ηλικία 12 ετών, με ένα παιδικό παραμύθι και διάφορα ποιήματα.

Φοίτησε στο πανεπιστήμιο Πειραιά, στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, κάνοντας όνειρα για ακαδημαϊκή καριέρα. Απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο από το Πάντειο Πανεπιστήμιο και πλέον βρίσκεται στο εξωτερικό, όπου κάνει το διδακτορικό της. Η γνωριμία με την Αγγελική Αλβανού μετρά ήδη μια δεκαετία και η έμπνευση για την τριλογία «Παρενέργειες» αποτέλεσε επισφράγισμα μιας καρμικής φιλίας. Το βιβλίο ταξίδεψε ανά τον κόσμο, κάνοντας στάση σε αεροδρόμια, πλοία, παραλίες, βιβλιοθήκες και μικρές καφετέριες, έδωσε πνοή σε παλιά και νέα όνειρα, αποκάλυψε φοβίες, καταπολέμησε ανασφάλειες και ενδυνάμωσε φιλίες.

Η Αγγελική Αλβανού γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Πειραιά κι ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο Στρατηγικό Μάρκετινγκ στο πανεπιστήμιο της Γλασκώβης.

Τα τελευταία χρόνια ζει στο Εδιμβούργο, όπου εργάζεται στον τομέα της διαφήμισης, ενώ παράλληλα σπουδάζει Φυσικές Επιστήμες.

Οι «Παρενέργειες» είναι το πρώτο της μυθιστόρημα. Εκτός από τη συγγραφή, στα ενδιαφέροντά της είναι το θέατρο, ο χορός, τα ταξίδια κι οι ξένες γλώσσες.

Η μυθοπλασία του φανταστικού είναι αδιαμφισβήτητα μια περίπλοκη διαδικασία. Πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η σύστασή της για το δικό σας συγγραφικό έργο και σε ποια πεδία κινείται η έρευνα σας για τη συνέπεια της;

Α.Α. & Μ.Π. H δημιουργία ενός βιβλίου αποτελεί πάντα μια ιδιαίτερη, περίπλοκη και πολυσύνθετη διαδικασία. Ιδιαίτερα για το είδος του φανταστικού, όπου απαιτείται η δημιουργία ενός νέου κόσμου, αυτός θα πρέπει να είναι δομημένος έτσι ώστε να αφήνει τον αναγνώστη με μια αίσθηση πληρότητας και αληθοφάνειας.

Οι Παρενέργειες προσεγγίζουν το φανταστικό υπό το πρίσμα της ανάπτυξης ψυχικών δυνάμεων, ενώ λόγω και του ρεαλιστικού κομματιού της ιστορίας, υπάρχει συνεχώς μια λεπτή γραμμή για το πού τελειώνει η πραγματικότητα και πού αρχίζει το φανταστικό και το αντίστροφο. Για τη συλλογή του υλικού και για να υπάρχει μια συνοχή στην παρουσίαση των ψυχικών αυτών δυνάμεων που αναπτύσει η πρωταγωνίστρια, η κύρια μορφή έρευνάς μας ήταν μέσα από βιβλία, σαφώς το διαδίκτυο, αλλά και κάποια πολύ ενδιαφέροντα ντοκιμαντέρ, κυρίως όσον αφορά τα διάφορα τεστ και πειράματα που έχουν γίνει για την εξερεύνηση αυτών των φαινομένων. Φυσικά προσδώσαμε και κάποια δόση υπερβολής, για τις ανάγκες της ιστορίας.

Επίσης, επιλέξαμε να πλάσουμε έναν κόσμο σε ένα υπαρκτό μεν μέρος, αλλά σε διαφορετική χώρα από αυτή που κατοικούσαμε, που ήταν κι αυτό μια πρόκληση. Έπρεπε να ερευνήσουμε ακόμα περισσότερα για μικρές καθημερινές λεπτομέρειες, όπως  τα  δρομολόγια των τρένων, τις ονομασίες των αυτοκινητόδρομων και την εργασιακή καθημερινότητα ενός/μίας δημοσιογράφου, ώστε το περιβάλλον της ιστορίας να είναι όσο πιο ρεαλιστικό γίνεται.

Δεν μπορούσαμε να φανταστούμε τότε πως και οι δυο μας  θα μετακομίζαμε, η μία στην πατρίδα της πρωταγωνίστριας, τη Σκωτία, και η άλλη στη χώρα που διαδραματίζεται το πρώτο βιβλίο, την Αγγλία. Οπότε, οι περιγραφές από το δεύτερο βιβλίο αναμένονται να είναι ακόμα πιο ρεαλιστικές, καθώς θα βασίζονται σε πραγματικές εμπειρίες κι όχι σε σύντομες επισκέψεις μας ή στην online έρευνα.

Πώς αντιλαμβάνεστε την άποψη πως η συγγραφή είναι μια πνευματική διαδικασία;

Α.Α. & Μ.Π. Η συγγραφή θα λέγαμε πως δεν αποτελεί απλά μια πνευματική διαδικασία, είναι μια γενεσιουργία που ξεκινάει με έναν σπόρο, μια μικρή ιδέα, και παίρνει σάρκα και οστά μέσα από τις προσδοκίες, προκλήσεις και τις αμφιβολίες του συγγραφέα. Κάθε σελίδα είναι ένας κενός καμβάς που περιμένει τις ιδέες μας να ξεχυθούν πάνω του, δημιουργώντας ένα αποτέλεσμα που ευελπιστούμε να συγκινήσει τον αναγνώστη όσο και τον δημιουργό.

Απαιτείται ιδιαίτερη πνευματική ενασχόληση για τη δημιουργία χαρακτήρων, σύνδεση γεγονότων και τη ροή της πλοκής που είναι μια πνευματικά επίπονη διαδικασία, δεδομένου ότι μπορεί κάποιες φορές να οδηγήσει σε συγγραφική έξαρση, αλλά εξίσου εύκολα και σε δημιουργικό τέλμα. Όλο αυτό το αντιμετωπίζουμε σαν ένα πνευματικό ταξίδι στο υποσυνείδητο, αλλά και σε μονοπάτια του μυαλού που οδηγούν σε έναν άγνωστο κόσμο, εμπνέοντας και οδηγώντας την πένα του συγγραφέα.

Τέλος, το γεγονός πως μπορούμε να μοιραστούμε τις ιδέες μας με αγνώστους σε κάθε γωνιά του πλανήτη, καθιστά τη συγγραφή σχεδόν μια μυστικιστική διαδικασία.

Υπάρχουν σκηνές στα βιβλία σας τις οποίες «κόβετε» στην επιμέλεια;

Α.Α. & Μ.Π. Οι Παρενέργειες αποτελούν έργο δύο συγγραφέων, ωστόσο δεν παύει να είναι ένα ολοκληρωμένο έργο για το οποίο η ιστορία είχε δημιουργηθεί και συμφωνηθεί εκ των προτέρων. Συνήθως κάθε κεφάλαιο αποτελεί δημιουργία μίας από εμάς, ωστόσο οι διαφορετικές σκηνές έχουν ήδη συζητηθεί με λεπτομέρεια πριν ξεκινήσουμε να γράφουμε το κάθε κεφάλαιο. Οπότε σπάνια θα κοπεί ολόκληρη σκηνή στην επιμέλεια, αλλά υπάρχουν σαφώς αλλαγές και προσθήκες οι αφαιρέσεις, κάτι που κι αυτό αποτελεί μέρος της δημιουργίας.

Κρύβετε στα βιβλία σας μυστικά τα οποία μόνο ελάχιστοι αναγνώστες θα καταφέρουν να ανακαλύψουν;

Α.Α. & Μ.Π. Το βιβλίο, μιας και αποτελεί το πρώτο μέρος της σειράς, κρύβει κάποια στοιχεία ή αναφορές που ενώ μπορεί να φαίνονται άνευ σημασίας με την πρώτη ματιά, θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας, αλλά και στο να γνωρίσουν οι αναγνώστες τους ήρωες καλύτερα στην πορεία. Όπως ίσως έχουν καταλάβει οι αναγνώστες μας, μας αρέσει να δημιουργούμε συνδέσεις μεταξύ των διαφόρων χαρακτήρων και γεγονότων.

Επίσης, έχει υπάρξει κάποια σκέψη πίσω από την επιλογή ονομάτων, αριθμών, τοποθεσιών κτλ. Για παράδειγμα, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πως το όνομα της φαρμακευτικής εταιρίας Α.Μ.Ρ.Α. προέρχεται από τα αρχικά μας, αλλά είναι επίσης και το όνομα ενός νευροδιαβιβαστή, οπότε συνδέεται πολύ όμορφα και με την ιατρική έρευνα που αποτελεί καίριο σημείο αναφοράς στο βιβλίο.

Ως αναγνώστης και δημιουργός του είδους, γιατί πιστεύετε πως μας ελκύει το φανταστικό;

Α.Α. & Μ.Π. Η απίστευτη αίσθηση ελευθερίας που προσφέρει, καθώς είναι ένα μέρος όπου δεν υπάρχουν όρια. Ο συγγραφέας είναι ελεύθερος να δημιουργήσει έναν κόσμο που δεν υπακούει σε κανέναν κανόνα. Οι χαρακτήρες του μπορεί να έχουν οποιαδήποτε μορφή και χαρακτηριστικά και μπορούν να κάνουν θεωρητικά τα πάντα. Ό,τι φανταστεί μπορεί να το βάλει στον κόσμο του. Ο αναγνώστης είναι ελεύθερος να εξερευνήσει αυτόν τον κόσμο, λίγο πολύ σαν να επισκέπτεται μια ξένη χώρα, να γνωρίσει τους κατοίκους του, που ζουν μια ζωή διαφορετική από ό,τι έχει συνηθίσει, και να φανταστεί πώς θα ήταν να ήταν ο ίδιος μέρος αυτού του κόσμου. Επιτρέπει, ωστόσο, και στον αναγνώστη να αφήσει τη φαντασία του ελεύθερη και να δώσει και ο ίδιος μια δική του ερμηνεία στα γεγονότα.

Ποια η άποψη σας για τη θέση του είδους του φανταστικού στην Ελλάδα, σε όλες του τις πολιτιστικές εκφάνσεις;

Α.Α. & Μ.Π. Το είδος του φανταστικού δεν είχε καθιερωθεί σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια, δεδομένου πως και η κλασική ελληνική λογοτεχνία έχει ελάχιστα, ίσως και καθόλου, έργα που να ανήκουν στον χώρο του φανταστικού. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, παρατηρείται μια άνθηση του είδους, με όλο και περισσότερα έργα να παράγονται και στην Ελλάδα. Σε αυτό έχουν βοηθήσει και ξένα βιβλία, ταινίες και σειρές που έχουν παγκόσμια αναγνώριση. Αυτές οι εξελίξεις έκαναν τόσο τους εκδότες να πιστέψουν σε έργα του φανταστικού, αλλά και τους αναγνώστες να αρχίσουν να αναζητούν και ελληνικά έργα του είδους.

Πού βρίσκεται το πρώτο σας draft αυτή τη στιγμή;

Α.Α. & Μ.Π. Το πρώτο απο μια σειρά draft βρίσκεται σε ένα σκληρό δίσκο μαζί και με τα υπόλοιπα αρχεία, όπως draft_1, draft_2, draft_final, draft_final_final και πάει λέγοντας…

Πού συναντάτε τους ήρωες σας; Έρχονται με την ιδέα ή συμβαίνει να προϋπάρχουν και να φέρουν την έμπνευσή της;

Α.Α. & Μ.Π. Για τις Παρενέργειες, η ιδέα της ιστορίας ήρθε πρώτα και η δημιουργία των ηρώων ακολούθησε. Οι χαρακτήρες, όμως, επηρεάστηκαν και από χαρακτηριστικά ανθρώπων που έχουμε γνωρίσει, αλλά έχουν εμπλουτιστεί και με φανταστικά στοιχεία. Δουλέψαμε τους ήρωές μας και την εξέλιξή τους ώστε να μην αποτελούν καρικατούρες, αλλά να έχουν καθημερινά, ανθρώπινα χαρακτηριστικά, ώστε το κοινό να μπορεί να ταυτιστεί μαζί τους, να τους λυπηθεί ή ίσως και να τους μισήσει. Ακόμα κι αν δημιουργήθηκαν στην πορεία της ιστορίας, υπήρξε μια ιδιαίτερη σύνθεση ιδεών και στοιχείων για τους ήρωες, ακόμα και στην επιλογή των ονομάτων τους.

Γράφοντας τις ιστορίες σας έχετε εξαρχής τον επίλογο στο μυαλό σας, ή αφήνετε τους ήρωες σας να σας οδηγήσουν ως το τέλος;

Α.Α. & Μ.Π. Για τις Παρενέργειες έχουμε οριοθετήσει σε μεγάλο βαθμό το σύνολο της υπόθεσης και το πώς θα εξιστορείται στο κάθε βιβλίο ή ποια γεγονότα θα περιλαμβάνονται. Δεδομένου ότι η συγγραφή είναι μια δημιουργική απασχόληση, στην πορεία πάντα προκύπτουν ιδέες που εξετάζονται. Οπότε, ενώ το τέλος έχει σε μεγάλο βαθμό προκαθοριστεί, το πώς θα φτάσουμε εκεί κατευθύνεται από τους ήρωες και τις ενέργειές τους.

Θεωρείτε ότι η οικονομική κρίση έχει πλήξει το βιβλίο και πώς;

Α.Α. & Μ.Π. Η οικονομική κρίση, πέραν από τις οικονομικές δυσχέρειες που επέφερε, έπληξε και τη θέληση των ανθρώπων να επενδύσουν στην ενημέρωση και ψυχαγωγία τους. Σίγουρα με την κρίση οι Έλληνες έχουν κάνει περικοπές στις πνευματικές απολαύσεις όπως το βιβλίο ή αναζητούν τρόπους να το προμηθευτούν σε χαμηλότερες τιμές (π.χ. ηλεκτρονικά).

Παρόλο που αυτό έχει αποτελέσει πλήγμα για τους εκδοτικούς οίκους, νέα μοντέλα έκδοσης, όπως τα ebooks, έχουν πλέον καθιερωθεί στον χώρο, καθιστώντας δυνατή τη συνεχή παραγωγή τίτλων.

Σαφώς, λοιπόν, μειώθηκε η δυνατότητα για περισσότερες αγορές βιβλίων, ωστόσο ίσως αυτό να επέφερε και βελτίωση στην ποιότητα. Πλέον οι εκδοτικοί οίκοι επιλέγουν πιο προσεγμένα έργα, προσδίδεται μεγαλύτερη έμφαση στην προώθηση του βιβλίου σε διάφορα μέσα και τέλος δίνεται και στον/ην συγγραφέα μεγαλύτερη συμμετοχή στην προώθηση του έργου του.

Mια “παραδοσιακή” ερώτηση: Ετοιμάζετε ή έχετε ήδη κάποιο επόμενο βιβλίο στο μυαλό σας;

Α.Α. & Μ.Π. Προς το παρόν ετοιμάζουμε τη συνέχεια των Παρενεργειών και είμαστε ενθουσιασμένες με την αναγνώριση και την αγάπη που έχει δεχθεί από τον κόσμο το πρώτο μέρος, κάτι που μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε δυναμικά, ώστε να μην απογοητεύσουμε τις προσδοκίες των αναγνωστών μας. Η αγάπη μας για τη συγγραφή, αλλά και η μακροχρόνια φιλία που μας συνδέει αποτελούν πηγή έμπνευσης για τη συνέχιση της συγγραφικής μας πορείας ως δίδυμο, με κάποια προσχέδια ήδη έτοιμα για επόμενα βιβλία, που θα εξερευνούν διαφορετικές πτυχές του φανταστικού!

Κλείστε με μία ευχή για το Will o’ Wisps.

Α.Α. & Μ.Π. Ευχόμαστε να συνεχίσει τη σημαντική προσπάθεια να παρουσιάζει στο κοινό νέα έργα και να αναδυκνύει το έργο νέων συγγραφέων, αλλά και να συνεχίσει να ενισχύει τις προσπάθειες και πρωτοβουλίες για την καθιέρωση του φανταστικού στην Ελλάδα. Ευχόμαστε πολλές δημιουργικές μέρες στην όμορφη ομάδα του Will o’ Wisps και θα κλείσουμε με ένα απόφθεγμα του Τόλκιν που εμπερικλείει τη μαγεία του είδους... H φαντασία είναι απόδραση και αυτή είναι η δόξα της. Fantasy is escapist, and that is its glory.

Πληροφορίες και νέα για τις Παρενέργεις μπορείτε να βρείτε στη σελίδα του βιβλίου

https://www.facebook.com/parenergeies/