Η Δημιουργία της Μέσης Γης (Μέρος 1ο)

«Δεν υπάρχει τίποτα σαν το ψάξιμο, αν θέλεις να βρεις κάτι. Όταν ψάχνεις, σίγουρα βρίσκεις κάτι, αν και δεν είναι πάντα το κάτι που έψαχνες.»

-J. R. R. Tolkien

Εσύ! Ναι, εσύ φύλακα του βορρά που περιδιαβαίνεις ακούραστα στην ερημιά. Ναι, σε σένα μιλάω. Αλλά και σε σένα γέροντα που πίνεις την μπύρα σου στο γωνιακό τραπέζι. Στάσου κι εσύ λυγερό ξωτικό που τρέχεις κάτω από τα θαλερά σου δέντρα, και εσύ γενειοφόρα νάννισα, ναι εσύ! Άσε το αμόνι σου για λίγο και κάτσε στην παρέα μας, μαζί με όλα τα χομπιτοπιτσιρίκια.

Απόψε, στο πανδοχείο της περιπλάνησης, ο Νίμπ ο γερο-βάρδος θα πει μια ιστορία διαφορετική. Δεν έχει δράκους φθονερούς, αλλά βουνά αρχαία, που στους πρόποδες τους αφυπνιστήκαν οι παππούδες όλων των δέντρων. Και αντί για ήρωες σπουδαίους, έχει κρυστάλλινους ποταμούς, που τρέχουν να συναντήσουν αβυσσαλέες θάλασσες.

Τι είπες μικρέ μαλλιαροπόδη; Αν η ιστορία είναι δική μου; Ποιος είμαι εγώ; Ένας ταπεινός κουρελής βάρδος, που μεταφέρω κακέκτυπα την ιστορία αυτή, που άλλοι σπουδαίοι γράψανε.

Αιώνες πριν ο χρόνος ο ίδιος να υπάρξει, ο Eru, ο Ένας, που στην Arda ονομάζεται Ilúvatar, είπε στους Ainur, τους ιερούς, τα παιδιά της σκέψης του μετά την Μεγάλη Μουσική: «Eä! Γεννηθήτωσαν αυτά τα πράγματα! Και θα στείλω στο κενό την Ακατάλυτη Φλόγα, και αυτή θα βρίσκεται στην καρδιά του κόσμου, και ο Κόσμος θα γεννηθεί, και όσοι από εσάς το επιθυμήσουν μπορούν να κατέβουν σ’ αυτόν». Κι έτσι όπως το ‘χε πει, έγινε. Κι από την Μεγάλη Μουσική είχε φτιαχτεί ένα νέο δημιούργημα, η Eä, ο κόσμος που είναι. Όσοι από τους Ainur κατέβηκαν στην Γη που τα ξωτικά ονομάζουν Arda, δέθηκαν με αυτόν και από τότε ονομάστηκαν Valar, οι δυνάμεις του κόσμου. Κι έτσι οι Valar άρχισαν να διαμορφώνουν αυτό που είχαν τραγουδήσει.

Η Arda τότε, πριν την πτώση, ήταν μεγαλύτερη και έστεκε μονάχη (Εικόνα 1), κυκλωμένη από το εξώτερο σκοτάδι, το Kúma, το κενό. Αλλά συνάμα προστατευόταν από αυτό. Γιατί γύρω από την Arda, υπάρχει το Ilurambar, τα τείχη του κόσμου φτιαγμένα από πάγο, γυαλί και ατσάλι, πέρα από την φαντασία οποιουδήποτε θνητού σαν κι εσάς. Μέσα από τα τείχη του κόσμου ρέει η Ekkaia, η κυκλωτική θάλασσα, η Vaiya, απλησίαστη για τους θνητούς. Κομμάτι της είναι το Ilmen, όπου λάμπουνε τα υπέροχα αστέρια και το Ambar, που στηρίζεται πάνω στα θεμέλια της Arda, ή αλλιώς το Martarmal, που είναι η κατοικία του άρχοντα των υδάτων.

Δεν θα τολμήσω να μεταφέρω περισσότερα από τα λόγια των τρανών και σπουδαίων, που είπαν αυτή την ιστορία. Αρκεί να ξέρετε πως ξέσπασε πόλεμος μεταξύ των Valar, ο Melkor επαναστάτησε κατά των αδερφών του, η Arda σκίστηκε, και η φλόγα της πλημμύρισε στεριές και θάλασσες.

Κάποτε όμως ο πρώτος πόλεμος τελείωσε, ο Melkor τράπηκε σε φυγή στο εξώτερο σκοτάδι, έξω από τα Τείχη του Κόσμου, και οι υπόλοιποι Valar βάλανε σε τάξη τις στεριές και τις θάλασσες. Παντού επικράτησε η ειρήνη, και ο Manwë, ο άρχοντας της πνοής της Arda, ήταν βασιλιάς όλων. Ο Ulmo, ο άρχοντας των υδάτων, τιθάσεψε τις θάλασσες και ο Valar, που ονομάζεται Aulë, έθαψε τις φωτιές κάτω από τους πρωταρχικούς λόφους. Η Yavanna, η Δότρια των Kαρπών, φύτεψε τους πρώτους σπόρους και ο σύντροφος της, ο Aulë, κατασκεύασε για χάρη της δύο πανίσχυρες λάμπες για τον φωτισμό της γης, πριν ο ήλιος και το φεγγάρι υπάρξουν. (Εικόνα 2) Οι Valar τις τοποθέτησαν σε στήλες ψηλότερες από τα βουνά των μετέπειτα εποχών. Τη μία λάμπα την ύψωσαν στον βορρά και την ονόμασαν Illuin και την άλλη στον νότο και την ονόμασαν Ormal. Τότε, κάτω από το μόνιμο φως από τις λάμπες των Valar, οι σπόροι της Yavanna άρχισαν να φυτρώνουν και μικρά αλλά και μεγάλα φυτά έκαναν την εμφάνιση τους. Τα δέντρα υψώθηκαν σε ύψη ανυπολόγιστα, τα δάση απλώθηκαν στα πέρατα της Arda και στις πράσινες κοιλάδες εμφανίστηκαν τα πρώτα ζώα. Εκεί που το φως από τις δύο λάμπες αντάμωνε, υπήρχε μία μεγάλη λίμνη. Μέσα στην λίμνη, πάνω στο νησί Almaren, βρισκόταν η πρώτη κατοικία των Valar.

Η άνοιξη της Arda δεν κράτησε πολύ γιατί ο Melkor, παρακολουθώντας τα πάντα από το εξώτερο σκοτάδι, επέστρεψε στην Arda, μέσα από τις Πύλες της Νύχτας, το μοναδικό μέρος των Τειχών του Κόσμου που μπορούσε να περάσει. Κι εκεί, στον απώτατο παγωμένο βορρά, ύψωσε τα βουνά που αργότερα θα γινόντουσαν γνωστά ως Σιδερένια Βουνά. Πίσω από αυτά θεμελίωσε το τρομερό οχυρό του, το Utumno. Από εκεί, ο Melkor έκανε επίθεση στις δύο λάμπες, έριξε κάτω τις στήλες τους, και οι στεριές και οι θάλασσες κομματιάστηκαν.

Καταστροφική φλόγα έλουσε την Arda, και το σχήμα και η συμμετρία της άλλαξαν. Μετά τα κατακλυσμιαία γεγονότα που ακολούθησαν, δημιουργήθηκαν νέες στεριές και θάλασσες (Εικόνα 3). Δυτικότερα από όλες τις στεριές, στην άκρη του κόσμου, η χώρα του Aman έγινε η επόμενη κατοικία των Valar. Οι δυτικές της ακτές έβλεπαν την Ekkaia, την εξώτερη θάλασσα. Οι ανατολικές ακτές της βρεχόντουσαν από την Belegaer, την μεγάλη θάλασσα της δύσης. Και οι Valar, σαν άμυνα προς τον αδερφό τους Melkor, ύψωσαν τα Pelori, τα βουνά του Aman, τα ψηλότερα της Arda. Ψηλότερη από όλες τις κορυφές τους ήταν το Taniquetil και εκεί πάνω έβαλε τον θρόνο του ο Manwë. Πίσω από τις πανύψηλες κορυφές των Pelori, οι Valar εγκατέστησαν την επικράτεια τους, το Valinor. Καταμεσής της καταπράσινης πεδιάδας, πίσω από τα βουνά, χτίστηκε η Valmar, η πόλη με τις πολλές καμπάνες.

Αλλά αρκετά! Σας υποσχέθηκα μία ιστορία για βουνά και δεν θα μιλήσω άλλο για τα γεγονότα εκείνων των ξεχασμένων εποχών. Αν κάποιος εκείνη την εποχή πετούσε πάνω στις φτερούγες ενός από τους περήφανους αετούς του Manwë και περνούσε πάνω από την απεραντοσύνη της μεγάλης δυτικής θάλασσας Beleager, θα ερχόταν στην ήπειρο που ήταν γνωστή ως Μέση Γη. Στον βορρά της Μέσης Γης, πίσω από την τεράστια οροσειρά των Σιδερένιων βουνών, των Ered Engrin που στεφάνωναν τον βορρά από την ανατολή ως και τη δύση, δέσποζε το Utumno. Δυτικότερα, ο Melkor είχε κατασκευάσει ένα ακόμα οχυρό, την Angband, που ήταν κάτω από τις διαταγές του Sauron.

Τέσσερις ακόμα μεγάλες οροσειρές υψώθηκαν εκείνη την εποχή στη Μέση Γη. Αλλά ο γερο-Νιμπ ο βάρδος δεν ξέρει να σας πει αν αυτό ήταν αποτέλεσμα της επίθεσης του Melkor ή των έργων του Aulë, του πατέρα των νάνων. Στον βορρά, τα Γαλάζια Βουνά, τα Ered Luin όπως ονομάστηκαν αργότερα από τα ξωτικά, υψώθηκαν τυλιγμένα στην γαλαζωπή ομίχλη που τους έδωσε το όνομα τους. Και στην ανατολή, τα Orocarni, τα Κόκκινα βουνά, αγκάλιαζαν μία εσωτερική θάλασσα. Η θάλασσα Helkar είχε δημιουργηθεί στα ερείπια του Illuin, και στην αγκαλιά της φώλιαζε η λίμνη Cuivienen, όπου αφυπνιστήκαν τα πρώτα ξωτικά. Και οι δύο αυτές μεγάλες οροσειρές συνόρευαν στον βορρά με τα Σιδερένια Βουνά. Στα χρόνια που ακολούθησαν την αφύπνιση των ξωτικών, ο Melkor σήκωσε καταμεσής του βορρά, σαν εμπόδιο για τον Oromë, τον κυνηγό των Valar, τους πύργους της ομίχλης, τα Hithaeglir, τα ομιχλιασμένα βουνά.

Στον νότο, τα Γκρίζα Βουνά πυργωνόντουσαν στα νοτιοδυτικά και τα Κίτρινα Βουνά στα νοτιοανατολικά της Μέσης Γης. Ανάμεσα τους, στα συντρίμμια του Ormal, η θάλασσα Ringil άπλωνε τις ακτές της στις νότιες περιοχές. Στις κεντρικές περιοχές της Μέσης Γης, τα βουνά του Ανέμου κλείνανε το κενό ανάμεσα στα Orocarni στον βορρά και τα Κίτρινα βουνά στον νότο. Ανατολικά των βουνών του Ανέμου, η γη του Hildorien, που κοιμόντουσαν οι άνθρωποι, βρεχόταν από την Ανατολική Θάλασσα.

Κι αν και το γέρικο στόμα μου ξεράθηκε, αφού από ώρα η μπύρα μου τελείωσε, θα σας μιλήσω ακόμα λίγο και θα ταξιδέψουμε στην Απώτατη Ανατολή, που στις ακτές της ο Ulmo και ο Aulë σε καιρούς κατοπινούς, μετά την εποχή των δύο δέντρων, κατασκεύασαν υπέροχα λιμάνια για τον Ήλιο και το Φεγγάρι. Οι Χώρες του Ήλιου, που σε ξεχασμένους καιρούς ονομάζονταν Oronto, απλώνονταν αντιδιαμετρικά με τη χώρα του Aman στη δύση. Η μεγάλη οροσειρά, που ονομαζόταν Τείχη του Ήλιου, έριχνε την σκιά της, σαν καθρέφτης των Pelori, στις σκοτεινές και ακύμαντες παραλίες της Ανατολικής θάλασσας. Η ψηλότερη κορυφή της, με το όνομα Kalormë, ήταν η δεύτερη ψηλότερη κορυφή της Arda μετά το Taniquetil. Τίποτα θνητό, με πόδια ή φτερά, δεν μπορεί να περάσει αυτές τις δύο θρυλικές οροσειρές, γιατί οι Valar έδεσαν το Vista, που είναι ο αέρας που αναπνέουμε, εκεί που τα πουλιά πετούν κάτω από τα σύννεφα, από τα Pelori μέχρι τα Τείχη του Ήλιου.

Ήρθε όμως ξανά εποχή αλλαγών και πολέμου. Οι Valar, για χάρη των ξωτικών, επιτέθηκαν στο σκοτεινό οχυρό Utumno και στο δυτικότερο οχυρό του Melkor, την Angband, και για άλλη μία φορά η Arda πλήρωσε το τίμημα και άλλαξε (Εικόνα 4). Η Beleager, η δυτική θάλασσα που χώριζε τη Μέση Γη από το Aman, μεγάλωσε και, πέφτοντας με ορμή στις δυτικές ακτές της Μέσης Γης, δημιούργησε έναν τεράστιο κόλπο στα νότια και πολλούς μικρότερους μέχρι το Helcaraxë στον βορρά, τη λωρίδα πάγου που ένωνε το Aman με τη Μέση Γη. Η θάλασσα Helkar άντεξε τις αναταραχές αλλά η θάλασσα Ringil έσκισε τη Μέση Γη στα δύο και το μικρότερο νοτιοανατολικό κομμάτι της αποκόπηκε. Κανείς δεν ξέρει αν έμεινε ακατοίκητο ή αν κάποιες παράξενες φυλές άκμασαν εκεί, στον τόπο που έκτοτε ονομάστηκε Σκοτεινές Χώρες. Τα Κίτρινα βουνά, μία από τις αρχαίες οροσειρές, υψώνονται ακόμα στο νότιο τμήμα της.

Η ιστορία της δημιουργίας της Arda είναι μεγάλη, τόσο μεγάλη όσο αυτός ο κόσμος ολόκληρος. Τα κουρασμένα κόκαλα του γερο-Νιμπ αποζητούν το κρεβάτι του και η θράκα πάει να σβήσει. Όχι μικρά μου χομπιτοπιτσιρίκια, δεν τελείωσε. Αύριο θα μιλήσουμε για την πρώτη εποχή της Arda. Αύριο θα σας μιλήσω για την έλευση του Ήλιου και του Φεγγαριού. Μέχρι την επόμενη φορά είθε ο Eru να σας προστατεύει.

Πηγές:

Christopher Tolkien, editor. The Shaping of Middle Earth. Geaorge Allen & Unwin, 1986.

Tolkien, J. R. R. The Silmarillion. Geaorge Allen & Unwin, 1977.

Fonstad, K. W. The Atlas of Middle Earth. Houghton Mifflin Company, 1991.

Εικόνες:

https://gr.pinterest.com/offsite/?token=413-500&url=http%3A%2F%2Fsoluscheese.tumblr.com%2Fpost%2F74887663277%2Farda-before-the-valar-got-a-hold-of-it-yes-i&pin=313633561529427411&client_tracking_params=CwABAAAAEDQ2MTkyMzA3NzMyOTkwMjAA~0

https://soluscheese.tumblr.com/post/75018678882/i-made-another-mapthing-not-really-a-map-but

Fonstad, K. W. The Atlas of Middle Earth. Houghton Mifflin Company, 1991.

Ο Χρήστος Κούτσιανος γεννήθηκε στην Καστοριά το 1988 και κατάγεται από το Τριγωνικό Κοζάνης. Από το 2007 υπηρετεί στις τάξεις του Στρατού Ξηράς, γεγονός που του δίνει την δυνατότητα, να περνάει μεγάλα χρονικά διαστήματα στην φύση. Πολύ πριν από αυτό όμως, φανταστική λογοτεχνία αποτελούσε για αυτόν, μία μαγική πύλη προς άλλους κόσμους. Δηλώνει φανατικός αναγνώστης της επικής φαντασίας και χαρτογράφος φανταστικών κόσμων. Αγαπημένοι του συγγραφείς οι J.R.R.Tolkien, R.E.Feist, R.A.Salvatore, R.Jordan. Είναι λάτρης της περιπέτειας, του αρέσουν τα r.p.g. pen and paper, η ορειβασία, η ιππασία, η μεσαιωνική σπαθασκία και η παραδοσιακή τοξοβολία. Τον τελευταίο χρόνο ανακάλυψε την δημιουργική χαρά της συγγραφής. Διατελεί ενεργό μέλος του Συλλόγου Φίλων Tolkien Ελλάδος The Prancing Pony από το 2015. Είναι υπεύθυνος τεχνικού υλικού και διαχείρισής αιτημάτων του Fantasmagoria Festival και Γραμματέας του νεοσύστατου συλλόγου ενίσχυσης και διάδοσης της φαντασίας, στη ζωή και στις τέχνες - Fantasmagoria. Τα τελευταία χρόνια διαμένει στην Θεσσαλονίκη με την σύντροφό του.