Βυθισμένες Πολιτείες – Υπαρκτές Και Φανταστικές

Παυλοπέτρι - photo source here — *Παυλοπέτρι - photo source* *here*

Στο άκουσμα των λέξεων «βυθισμένες πολιτείες», ο λογισμός μας καταδύεται σε βαθιά νερά, με μισογκρεμισμένα κτίρια να ορθώνονται άυλα στον βυθό και τα ψάρια να αποτελούν τους μοναδικούς κατοίκους των πολιτειών που εξαφανίστηκαν μια για πάντα κάτω από τα πελώρια κύματα.

Φυσικά, η Χαμενή Ατλαντίδα κατέχει την πρωτοκαθεδρία των «βυθισμένων πολιτειών», με τον θρύλο της ιδεατής πολιτείας να παραμένει ολοζώντανος ανά τους αιώνες. Οι θάλασσες και οι ωκεανοί, όμως, κρύβουν δεκάδες «Ατλαντίδες», οι οποίες δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από την μυθική χαμένη πολιτεία. Οι βυθισμένες πολιτείες στέκονται αγέρωχες και σαγηνευτικές, αθέατες και απροσπέλαστες στον σκοτεινό, υδάτινό τους κόσμο, καρτερώντας υπομονετικά τον επόμενο δεινό τους εξερευνητή, ο οποίος δεν διστάζει να καταδυθεί στα βαθειά νερά προκειμένου να τις ανακαλύψει και να τις εξερευνήσει.

Παυλοπέτρι - Λακωνία, Ελλάδα

Η αρχαιότερη βυθισμένη πόλη του κόσμου βρίσκεται στην Ελλάδα, και πιο συγκεκριμένα στη Λακωνία, στη σημερινή ξακουστή Ελαφόνησο. Η πόλη Βοιών ήκμασε την Εποχή του Χαλκού (5000 π. Χ) και αποτελούσε το κέντρο εμπορίου και οικονομικής δύναμης ολόκληρης της Μεσογείου, ώσπου το 1000 π. Χ. και μετά από ένα δυνατό σεισμό, η πόλη κατακρημνίστηκε στον βυθό. Το 1904, ο Έλληνας γεωλόγος Φωκίωνας Νέγρης, ανακάλυψε ίχνη κτιρίων και δρόμων στην ευρύτερη περιοχή ανάμεσα στη νησίδα Παυλοπέτρι, στην Ελαφόνησο και τη Νεάπολη, ενώ το 1967 ο ωκεανολόγος Nicholas Flemming μελετώντας την στάθμη του Αιγαίου Πελάγους επιβεβαίωσε την αρχική θεώρηση του Φωκίωνα Νέγρη περί βυθισμένης πολιτείας. Σύμφωνα με τις μετέπειτα έρευνες, η πόλη εκτεινόταν σε 50 στρέμματα, διαθέτοντας κτίσματα, κατοικίες, δρόμους, τάφους και λατομεία. Η ανακάλυψη της συγκεκριμένης πόλης με την αίγλη που διέθετε την εποχή της ακμής της, αλλά και ο τρόπος που η πόλη χάθηκε, πυροδότησαν πολλές φήμες ότι η αρχαιότερη βυθισμένη πόλη, ήταν η πολυπόθητη Χαμένη Ατλαντίδα.

Σήμερα, οι επισκέπτες της περιοχής μπορούν να αντικρίσουν ιδίοις όμμασι τα προϊστορικά ερείπια, τα οποία η στάθμη του νερού (μόλις 3 μέτρα) και το διαυγέστατο νερό επιτρέπουν στον επισκέπτη να εξερευνήσει.

Αλεξάνδρεια - Το Χαμένο Παλάτι της Κλεοπάτρας, Αίγυπτος

Στο καταποντισμένο νησί Αντιρρόδος της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου λέγεται ότι βρίσκεται βυθισμένο το παλάτι της θρυλικής βασίλισσας Κλεοπάτρας. Μόλις το 1998, ο Γάλλος αρχαιολόγος Franck Goddio, μελετώντας τα κείμενα του ιστορικού Στράβωνα, εντόπισε τη θέση του χαμένου παλατιού. Η ανακάλυψη αγαλμάτων και ερειπίων στον βυθό του λιμανιού, έπεισαν τον Goddio ότι μόλις είχε ανακαλύψει το παλάτι της ξακουστής βασίλισσας.

Το φημολογούμενο υποθαλάσσιο παλάτι της Κλεοπάτρας φαντάζει εξωπραγματικό στον βυθό του λιμανιού της Αλεξάνδρειας, με τα τεράστια αγάλματα σφιγγών και θεοτήτων της αιγυπτιακής μυθολογίας να ορθώνονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, συνθέτοντας ένα μαγικό σκηνικό. Οι τολμηροί επισκέπτες μπορούν να επισκεφθούν το μυθικό παλάτι της βασίλισσας συμμετέχοντας σε κάποια από τις οργανωμένες καταδύσεις στον βυθό της Αλεξάνδρειας.

Dwarka- Ινδία

Σύμφωνα με το έπος της σανσκριτικής παράδοσης Mahābhārata, το οποίο χρονολογείται από το 4000 π. Χ., κάποτε στην περιοχή Gujarat της Ινδίας, χτίστηκε η ομορφότερη πόλη της Ινδίας, η Dwarka (Dvārakā). Η πόλη έβριθε από ζωντάνια και ομορφιά και ο ιδρυτής της, ο παντοδύναμος θεός Krishna, περηφανευόταν για τη θαυμαστή πόλη που είχε χτίσει, προσελκύοντας το μίσος και τον φθόνο του βασιλιά Salva, ο οποίος επιτέθηκε στην πόλη, βυθίζοντας τη στον ωκεανό. Λέγεται ότι η οργή του Krishna ήταν αδυσώπητη και άμεση, και ο βασιλιάς Salva ηττήθηκε από τον παντοδύναμο θεό. Η θαυμαστή πόλη όμως είχε χαθεί μια για πάντα κάτω από τα κύματα.

Η πόλη Dwarka φημιζόταν για την ομορφιά της και για τα κρυστάλλινα παλάτια της που έλαμπαν σαν σμαράγδια στο φως του ήλιου. Οι ανακαλύψεις στον βυθό απλά έδωσαν σώμα στον μύθο της πόλης, η οποία χωρίς αμφιβολία περιγράφεται ως η μοναδική πόλη του Krishna. Σήμερα, οι αρχαιολόγοι με γνώμονα τα σανσκριτικά ιστορικά κείμενα Mahabharat, Harivamsa, Matsya and Vayu Purans, φαίνονται πεπεισμένοι ότι η ουτοπική πόλη βρίσκεται βυθισμένη σε ένα από τα πιο διάσημα ιστορικά μνημεία ολόκληρης της Ινδίας.

Yonaguni Jima- Ιαπωνία

Photo source here — *Photo source* *here*

Το νησί Yonaguni Jima της Ιαπωνίας το οποίο καταποντίστηκε στη θάλασσα πριν από 2000 χρόνια είναι γνωστό και ως η «Ιαπωνική Ατλαντίδα». Σύμφωνα με παλαιότερους ερευνητές, οι σχηματισμοί στον βυθό ήταν αποτέλεσμα γεωλογικών και φυσικών σχηματισμών. Ωστόσο, αρχαιολόγοι που ερεύνησαν την περιοχή θεώρησαν ότι οι μυστηριώδεις κατασκευές στον βυθό ήταν προϊόν ανθρώπινης παρέμβασης. Μάλιστα, λέγεται ότι οι πυραμιδοειδείς κατασκευές ανήκουν σε έναν μακρινό και μυστηριώδη πολιτισμό του Ειρηνικού ωκεανού, τους λεγόμενους Mu, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι σίγουρα τα αρχαία ερείπια ανήκουν σε νεότερους ασιατικούς πολιτισμούς.

Όσον αφορά τον χαμένο πολιτισμό των Mu, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι επρόκειτο για ολόκληρη ήπειρο και όχι για έναν αφανισμένο πολιτισμό αποκλειστικά. Η ήπειρος Mu καταποντίστηκε στον πυθμένα του Ειρηνικού ωκεανού ακριβώς όπως η Ατλαντίδα, με τους περισσότερους να συγχέουν τις δύο μυθικές ηπείρους. Η θεωρία περί ύπαρξης της ηπείρου Mu χρησιμοποιήθηκε περισσότερο από τον Αμερικανό αρχαιολόγο Augustus Le Plongeon, ο οποίος μελετώντας τα ιερά κείμενα των Μάγια, εντόπισε ότι πέρα από τον αιγυπτιακό πολιτισμό αλλά και τον ελληνικό, υπήρχε ένας πολιτισμός αρχαιότερος όλων. Η θεωρία του Le Plongeon έλαβε μεγάλη έκταση κατά τον 19ο αιώνα και προσπαθούσε να επεξηγήσει την ομοιότητα των συμβόλων και των μύθων των αρχαίων πολιτισμών. Αργότερα, η θεωρία περί της χαμένης ηπείρου Mu παραγκωνίστηκε.

Kitezh- Σιβηρία

Κάποτε, στη μακρινή Σιβηρία, και πιο συγκεκριμένα στις όχθες της λίμνης Svetloyar, χτίστηκε η πανέμορφη πόλη Kitezh, Ο ιδρυτής της πόλης, ο πρίγκιπας Vladimir Georgy II, εντυπωσιάστηκε τόσο από την ξεχωριστή τοποθεσία της λίμνης και αποφάσισε να εγκατασταθεί εκεί. Η ευδαιμονία της πόλης όμως ήταν βραχύχρονη καθώς η φυλή των Μογγόλων, υπό την ηγεσία του Batu Khan, επιτέθηκαν στη μικρή πόλη. Λέγεται ότι οι υπερασπιστές της πόλης προσευχήθηκαν στον Θεό να σωθούν από τις μανιασμένες ορδές των εχθρών και τότε συνέβη κάτι θαυμαστό. Τεράστιοι, υδάτινοι πίδακες εκτοξεύθηκαν από τη λίμνη και η μικρή πόλη καταδύθηκε στον βυθό της. Κατά τον θρύλο της περιοχής, η πόλη του Kitezh παραμένει αθέατη στον οποιοδήποτε, όσοι όμως διαθέτουν αγνή και αθώα ψυχή μπορούν να φανερώσουν την κρυμμένη πόλη. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι σε ολόκληρη τη λίμνη αντηχούν κωδωνοκρουσίες από εκείνη την τελευταία ημέρα της πόλης. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι έρευνες στον πυθμένα της λίμνης έχουν καταδείξει μεσαιωνικά κτίρια και οχυρώσεις που παραπέμπουν σε ανθρώπινο οικισμό, δίνοντας έτσι πνοή στον θρύλο της πόλης.

Shi Cheng (Lion City) - Κίνα

Όταν ανακαλύφθηκαν τα ερείπια της βυθισμένης πόλης Shi Cheng στον πυθμένα της λίμνης Qiandao, οι ειδικοί έμειναν έκθαμβοι απο το θαυμάσιο υποθαλάσσιο αρχιτεκτονικό θαύμα που είχε παραμείνει αναλλοίωτο στον χρόνο και τα στοιχεία της φύσης. Η Πόλη των Λεόντων χτίστηκε κατά τη δυναστεία των Han (25-200 μ. Χ) και αποτελούσε το οικονομικό και πολιτικό κέντρο της περιοχής. Με την καταιγίδα του εκσυγχρονισμού, το 1959, αποφασίστηκε η πόλη να αποκτήσει υδροηλεκτρικό σταθμό. Τότε, μια τεχνητή λίμνη δημιουργήθηκε, και η πόλη με την πάροδο του χρόνου βυθίστηκε στη λίμνη και εγκαταλείφθηκε από κάθε ανθρώπινη. Τα κτίρια της αρχαίας πόλης παραμένουν αναλλοίωτα και πανέμορφα, διακοσμημένα με λαξευμένους δράκοντες, λιοντάρια και φοίνικες. Μάλιστα, το βάθος και η θερμοκρασία του βυθού επιτρέπουν μόνο σε εξοικειωμένους και εκπαιδευμένους δύτες τη δυνατότητα για κατάδυση σε τούτη τη μαγευτική πόλη.

Port Royal - Τζαμάικα

Χαρακτηρίστηκε ως θεϊκή τιμωρία, όταν ο σεισμός βύθισε τη διαβόητη πόλη Port Royal της Τζαμάικα. Το Port Royal θεωρούταν κακόφημο· ένα άντρο πειρατείας και ακολασίας, που θησαύριζε από τις κλεψιές και τα σκλαβοπάζαρα. Όταν η γη σείστηκε και η πόλη κατέρρευσε, θεωρήθηκε ότι η καταραμένη πόλη τιμωρήθηκε για τις αμαρτίες των κατοίκων της. Σήμερα, η πόλη των πειρατών βρίσκεται στο μεγαλύτερο μέρος της κάτω από το νερό, με τους επισκέπτες να δηλώνουν ότι μπορούν να διακρίνουν μέσα από το νερό τις σκεπές των σπιτιών.
Η πόλη έχει αναφερθεί στην ταινία της Disney Pirates of the Caribbean του 2003, καθώς και στη λογοτεχνία, στα έργα των James Michener και Michael Crichton. Στην χαμένη πόλη του Port Royal διαδραματίζεται και το τέταρτο μέρος της διάσημης σειράς βιντεοπαιχνιδιών Assassin's Creed IV: Black Flag.

Dunwich - Ηνωμένο Βασίλειο

Επηρεασμένος από τη χαμένη πόλη του Dunwich, ο Αμερικανός συγγραφέας τρόμου και επιστημονικής φαντασίας H.P Lovecraft, έγραψε το 1928 την ιστορία The Dunwich Horror. Φυσικά, ο Lovecraft εντάσσει τη μυστηριώδη και τρομακτική πόλη του Dunwich στην Μασαχουσέτη και όχι στην Αγγλία που κάποτε βρισκόταν η ομώνυμη πόλη.

Η πόλη του Dunwich ήκμασε τον 12ο αιώνα, διαθέτοντας οικονομική και εμπορική δύναμη, ενώ παράλληλα η στρατηγική θέση της πόλης τη μετέτρεψε σε ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα της μεσαιωνικής Αγγλίας. Η πόλη όμως αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα με τα φυσικά στοιχεία. Οι άνεμοι και οι καταιγίδες ήταν συχνά καταστροφικοί και το έδαφος της πόλης ήταν σαθρό. Το 1347 η πόλη κατέρρευσε στον ωκεανό, με μια μοναδική εκκλησία να σώζεται, τα ερείπια της οποίας στέκονται ακόμα.

Θρυλείται ότι η θάλασσα στο σημείο όπου κατακρημνίστηκε η πόλη είναι στοιχειωμένη, με τις καμπάνες των εκκλησιών να ηχούν όποτε πλησιάζει καταιγίδα.
Άλλος ένας θρύλος της περιοχής αφορά τη θέαση μοναχών στα ερείπια των εκκλησιών να ψάλλουν με ανατριχιαστικές φωνές όταν ο άνεμος λυσσομανά. Μάλιστα, υπάρχουν εικασίες ότι εμφανίζονται παράξενα φώτα στους γκρεμούς που παρασέρνουν τους διαβάτες σε ένα σίγουρο θάνατο στα βράχια.

Sant Romà de Sau - Vilanova de Sau, Ισπανία

Πρόκειται για ένα πανέμορφο μεσαιωνικό χωριό, το οποίο βρέθηκε κάτω από την επιφάνεια της τεχνητής λίμνης, η οποία δημιουργήθηκε στην περιοχή το 1960. Τα νερά της λίμνης κάλυψαν το μεσαιωνικό χωριό που κατοικούταν για τουλάχιστον μια χιλιετία. Το χαρακτηριστικό και αξιοσημείωτο της συγκεκριμένης βυθισμένης πολιτείας είναι ο πύργος που εξέχει από την επιφάνεια της λίμνης συνθέτοντας ένα παραμυθένιο σκηνικό, που προσομοιάζει στο μυθικό Avalon. Σήμερα, οι επισκέπτες της περιοχής έχουν τη δυνατότητα σε περιόδους ξηρασίας να επισκεφθούν τον πύργο.

Lake Van- Τουρκία

Η λίμνη Van στη Τουρκία κρύβει πολλά μυστικά. Φημολογείται ότι στα βαθιά και πλούσια σε άλατα νερά της κρύβεται ένα τέρας το οποίο και έχει θεαθεί αρκετές φορές από τους κατοίκους και τους ψαράδες της περιοχής. Για τους περισσότερους, το φημολογούμενο τέρας δεν είναι παρά μια καλοστημένη διαφήμιση για τη λίμνη. Αυτό που είναι πέρα για πέρα αληθινό είναι το πελώριο κάστρο που βρέθηκε μόλις το 2017 στον βυθό της λίμνης. Τα τεράστια τείχη του κάστρου θεωρούνται τριών χιλιάδων ετών και εκτείνονται σε ακτίνα ενός χιλιομέτρου στον πυθμένα της λίμνης. Λόγω της σύστασης του νερού, τα τείχη και τα κτίρια του κάστρου βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Σύμφωνα με έρευνες, το κάστρο ανάγεται στην Εποχή του Σιδήρου και πιστεύεται ότι ανεγέρθη από τον χαμένο πολιτισμό της Εποχής του Σιδήρου, Urartu.
Οι βυθισμένες πολιτείες έχουν ταυτιστεί με μύθους και θρύλους που προέρχονται από μακρινούς και ξεχασμένους πολιτισμούς της ανθρωπότητας. Ορισμένες θρυλικές πολιτείες είναι η ιδεατή Ατλαντίδα του Πλάτωνα, το μυθικό Avalon των Αρθρουριανών θρύλων, το μυστηριώδες νησί Buyan της Σλαβικής μυθολογίας, καθώς και οι θρυλικές ηπείροι Lemuria, Kumari Kandam και Mu.

Φυσικά, ο κατάλογος με τις χαμένες γαίες που καταποντίστηκαν στη θάλασσα δεν σταματά εδώ, καθώς αξίζει να σημειωθούν και ορισμένες βυθισμένες πολιτείες που αποτελούν δημιουργήματα συγγραφέων, οι οποίοι –γοητευμένοι και μαγεμένοι από τους θρύλους των χαμένων γαιών– δημιούργησαν τις δικές τους βυθισμένες πολιτείες.

J.R .R Tolkien - Numenor

Η Πτώση του Numenor (Νούμενορ) συγκαταλέγεται σε ένα από τα αριστουργήματα του λογοτέχνη Tolkien, στο βιβλίο Silmarillion και αναφέρεται στην ολοκληρωτική καταστροφή του νησιού Numenor. Το γεγονός λαμβάνει χώρα το έτος 3319 της 2ης Εποχής, όταν ο Sauron κατέλαβε με δόλο και τρόμο το νησί του Numenor, πείθοντας τον βασιλιά Ar-Pharazôn να αντιταχθεί στους Valar και να εκστρατεύσει εναντίον τους. Οι Valar τότε, μη θέλοντας να επιτεθούν στη φυλή των Ανθρώπων, ζήτησαν από τον Manwë να κρύψει τη γη τους έτσι ώστε κανείς Άνθρωπος να μη μπορεί να καταπλεύσει ξανά προς τη Δύση. Από τα τεράστια κύματα που προκάλεσε ο Manwë, το νησί Numenor αφανίστηκε και μαζί με αυτό οι κάτοικοι που είχαν εξαπατηθεί από τον Sauron. Συνάμα, ο Sauron απώλεσε τη δύναμη της μεταμόρφωσης του σε γοητευτικές μορφές. Η Πτώση του Νούμενορ αποτελεί ένα κοσμοϊστορικό γεγονός για το μυθικό σύμπαν του Βρετανού συγγραφέα.

*Art by https://www.deviantart.com/thegryph*

H.P. Lovecraft-R'lyeh

Η μυστική πόλη R'lyeh αναφέρεται για πρώτη φορά στο διήγημα του H.P. Lovecraft The Call of Chtulhu και πρόκειται για μια φανταστική πολιτεία στο πυθμένα του Ειρηνικού Ωκεανού, όπου κρατείται φυλακισμένος ο τρομερός Chtulhu.
Σύμφωνα, με την περιγραφή της βυθισμένης πόλης, υπάρχουν ακανόνιστα σχέδια στα κτίρια της πόλης, τα οποία δεν χαρακτηρίζονται από ευκλείδεια σχήματα. Οι τερατώδεις σχηματισμοί και το μέγεθος των κτιρίων καθώς και τα άγνωστα ιερογλυφικά με τις επιγραφές Ph'nglui mglw'nafh Cthulhu R'lyeh wgah'nagl fhtagn " (In his house at R'lyeh, dead Cthulhu waits dreaming.), στοιχειοθετούν ένα εφιαλτικό, αλλόκοσμο σκηνικό, το οποίο και περιγράφεται περίτεχνα από τον Αμερικανό συγγραφέα.

George R. R Martin -Valyria

Έχοντας ως βασική έμπνευση τον μύθο της Ατλαντίδας και την πτώση της Ρώμης, ο Αμερικανός συγγραφέας George R.R Martin στο έργο του A Song of Ice and Fire, κατασκεύασε το μύθο της Καταστροφής της Valyria, ένα γεγονός το οποίο στο σύμπαν του Westeros συντελείται το έτος 102 πριν την Κατάκτηση του Aegon Targaryen. Η Καταστροφή της Valyria αποτέλεσε ένα κομβικό γεγονός για την μετέπειτα ιστορία, το οποίο και μνημονεύεται στα βιβλία της σειράς ως η απόλυτη καταστροφή. Η Valyria θεωρούταν ως η πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας της Valyria καθώς και των Ghis, ενώ θεωρούταν και η προγονική γη της δυναστείας των Targaryen. Η λαμπρή πόλη της Valyria καταστράφηκε από σεισμούς και ο αέρας γέμισε φωτιά και στάχτη. Οι δράκοι κάηκαν από τη φωτιά, και η θάλασσα κατακερμάτισε τη χερσόνησο σε μικρότερα νησιά. Η πόλη αφανίστηκε εν μια νυκτί μέσα στη φωτιά και το νερό.

ΠΗΓΕΣ

https://elafonisos.inspacetime.gr/pavlopetri

https://www.makeheritagefun.com/underwater-heritage-the-lost-palace-of-cleopatra/

https://www.makeheritagefun.com/where-mythology-meets-reality-sunken-city-of-dwarka/

http://mahabharata-research.com/about%20the%20epic/the%20lost%20city%20of%20dwarka.html

https://www.nationalgeographic.com/news/2007/9/yonaguni-jima-japan-underwater-city/

https://www.trans-siberian.co.uk/blog/the-legend-of-kitezh/

https://www.ancient-origins.net/news-history-archaeology/ancient-chinese-underwater-city-perfectly-preserved-082934

https://www.atlasobscura.com/places/sunken-pirate-stronghold-at-port-royal

https://www.suffolk-secrets.co.uk/blog/2015/10/suffolks-most-haunted

https://www.atlasobscura.com/places/lost-town-dunwich

https://www.atlasobscura.com/places/sant-roma-de-sau