Έξι δάση της Μεγάλης Βρετανίας που βρίθουν από θρύλους και μαγεία
Ένας αγαπημένος τόπος των παραμυθάδων είναι τα δάση. Σε αρκετά έργα φαντασίας και μυστηρίου βλέπουμε να πρωταγωνιστεί το πλούσιο σε βλάστηση στολίδι. Αναπολήστε τις ιστορίες που μας αφηγούνταν οι γονείς και οι παππούδες μας όταν ήμασταν μικροί και θα δείτε ότι το δάσος ήταν σχεδόν πάντα παρόν. Εκεί έτρεξε η Χιονάτη για να κρυφτεί από την κακιά μητριά της, εκεί ζουν νεράιδες και ξωτικά, μέσα στην σκοτεινιά τους έκαναν τα ξόρκια τους οι μάγισσες, ανάμεσα από τους κορμούς των δέντρων περνοδιαβαίνουν φαντάσματα και στοιχειά. Στο σημείο όπου η φύση οργιάζει και συναντάς κάθε λογής έμβιο ον είναι λογικό να αναρωτηθείς αν όλη αυτή η ενέργεια κρύβει και κάτι απόκοσμο, μια δόση μαγείας, που συμβάλλει στην απέραντη ομορφιά του.
Στους θρύλους και τα παραμύθια που ταξιδεύουν στον χωροχρόνο δεν θα συναντήσουμε μόνο φανταστικά δάση, αλλά και υπαρκτά. Η Μεγάλη Βρετανία διαθέτει κάμποσους οίκους θρύλων που συνυπάρχουν με το απέραντο πράσινο. Στην συνέχεια λοιπόν, θα γνωρίσουμε μερικά από τα μαγευτικά τοπία της και τα πλάσματα που ελλοχεύουν στις σκιές.
Sherwood Forest
Το δάσος βόρεια του Nottingham απλώνεται περήφανο στην Αγγλία εδώ και χιλιετίες. Ανθρώπινη παρουσία απαντάται από την προϊστορία κιόλας, ενώ στους αρχαίους χρόνους αρκετοί εγκαταστάθηκαν στα εύφορα εδάφη του. Επιπλέον, πολλοί βασιλείς του μεσαίωνα έχτισαν καταφύγια για να αναπαύονται στη διάρκεια των κυνηγιών τους.
Τον 13ο αιώνα, όταν βασίλευε ο περιβόητος Ιωάννης των Πλανταγενετών, γεννήθηκε ο μύθος του Ρομπέν των Δασών. Πέραν από την αναστάτωση που επικρατούσε στο βασίλειο επί Ιωάννη, το δάσος του Sherwood έβριθε από ληστές, οι οποίοι δρούσαν εκτός του νόμου, out of the law. Έτσι προέκυψε και ο όρος outlaw. Ένας outlaw, ένας ληστής, ήταν και ο Ρομπέν που όμως απέκτησε ηρωική υπόσταση στην αγγλική συνείδηση. Σύμφωνα με το γνωστό ρητό: Έκλεβε από τους πλούσιους για να δώσει στους φτωχούς. Στον ανθρώπινο νου λοιπόν, το πλιάτσικο που λάμβανε χώρα μέσα στο απέραντο δάσος είχε αγνό σκοπό, σε αντίθεση με τον βασιλιά τους. Σε μια ταραγμένη περίοδο, είχαν την ανάγκη να πιστέψουν σε έναν σωτήρα που καταλάβαινε απόλυτα το πρόβλημα τους. Έτσι, ίσως ξόρκιζαν και τον φόβο τους για την εγκληματικότητα που επικρατούσε.
Πλάι λοιπόν στη Μεγάλη Βελανιδιά του Sherwood, που πλέον έχει φτάσει τα οχτακόσια χρόνια ζωής, πήρε σάρκα και οστά ένας από τους γνωστότερους ήρωες της βρετανικής λαογραφίας.
Shervage Wood
Στη Νοτιοδυτική Αγγλία λέγεται πως ζούσε ένας αιμοσταγής δράκος. Οι κάτοικοι τον αποκαλούσαν The Gurt Wurm και ζούσε στο δάσος του Shervage, στο Somerset. Εκεί κοντά γινόταν κάθε Σεπτέμβριο ένα πανηγύρι και μαζεύονταν άνθρωποι από όλες τις γύρω επαρχίες για να πουλήσουν την πραμάτεια τους ή για να αγοράσουν το εμπόρευμα των πλανευτών. Μα έναν Σεπτέμβρη, πριν από εκατό χρόνια, ο κόσμος δεν ήταν το ίδιο περιχαρής για το πανηγύρι. Η φήμη του δράκου είχε απλωθεί σχεδόν σε όλη την κομητεία και οι άνθρωποι είχαν τρομάξει. Έλεγαν πως ο δράκος με το παχύ δέρμα τους είχε φάει πρόβατα και σύντομα άρχισαν να υποστηρίζουν ότι το θηρίο είχε σκοτώσει και ανθρώπους.
Στο μεταξύ, σε ένα χωριό του Somerset ζούσε μια ξακουστή μαγείρισσα, η Maggie. Λίγες μέρες πριν το πανηγύρι, ένα αγόρι από γειτονικό χωριό χτύπησε την πόρτα της και τη ρώτησε αν είχε κάποια δουλειά να του αναθέσει. Της έκανε συχνά θελήματα με αντάλλαγμα να γευτεί τα νόστιμα καλούδια της. Η Maggie του ορμήνευσε να της φέρει υλικά για τάρτες τις οποίες θα πουλούσε στο πανηγύρι και θα του έδινε ένα μέρος από τα κέρδη. Επειδή όμως δεν είχε φτάσει η φήμη του δράκου στο χωριό του νεαρού Joe, του φώναξε καθώς απομακρυνόταν να μην πλησιάσει το δάσος Shervage, αλλά δυστυχώς δεν την άκουσε.
Αφού ο Joe μάζεψε τα μούρα που χρειαζόταν η Maggie, αποφάσισε να κάνει ένα διάλειμμα μιας και είχε σχεδόν νυχτώσει. Κάθισε λοιπόν σε κάτι που θύμιζε κορμό δέντρου κι άρχισε να τσιμπάει. Ο κορμός όμως κουνήθηκε από κάτω του, διακόπτοντας το γεύμα του. Ο Joe θύμωσε με αυτή τη διακοπή, άρπαξε το τσεκούρι του και αναπήδησε όρθιος για να τιμωρήσει τον ατίθασο κορμό. Τότε άκουσε μια κραυγή οδύνης και το δέντρο απομακρύνθηκε προς δυο διαφορετικές κατευθύνσεις. Όταν τελικά ο Joe επέστρεψε στην Maggie και της αφηγήθηκε την περιπέτεια του, εκείνη του μίλησε για τον Gurt Wurm.
Ο δράκος πέθανε μετά την επίθεση που δέχτηκε από τον Joe, αλλά ο θρύλος λέει πως άφησε στο δάσος ένα αυγό. Καθώς λοιπόν οι επισκέπτες διασχίζουν το Shervage πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί, γιατί έχουν περάσει εκατό χρόνια από την γέννηση αυτής της ιστορίας και περίπου τόσο καιρό χρειάζεται ένα αυγό δράκου για να εκκολαφτεί.
Rothiemurchus
Το δάσος Rothiemurchus είναι ένα από τα πιο αξιοπερίεργα αξιοθέατα του Inverness της Σκωτίας. Όποιος έχει την τύχη να το επισκεφτεί, είτε για λόγους άθλησης είτε για απλό τουρισμό, θα συναντήσει την ιδιαίτερη πανίδα, μέσα στην οποία συγκαταλέγονται κόκκινοι σκίουροι και κόκκινα ελάφια. Εκτός όμως από τα χρωματιστά τετράποδα μπορεί να συναντήσει κανείς και άυλα όντα που αιωρούνται πλάι στους διαβάτες.
Τα φαντάσματα του Rothiemurchus είναι από τα πιο παιχνιδιάρικα της παγκόσμιας λαογραφίας. Κυνηγούν τους ανθρώπους με σκοπό να τους θέσουν δοκιμασίες για να φέρουν σε πέρας. Αν οι θνητοί δεχτούν να παίξουν μαζί τους, τότε τους επιτρέπουν να φύγουν από το δάσος. Αν όμως αρνηθούν και προσπαθήσουν να ξεφύγουν, τότε δεν θα τους ξαναδεί κανείς. Ένα από τα πνεύματα που πιστεύεται ότι πλησιάζει διαβάτες και τους προκαλεί σε μονομαχίες είναι ο Seath Mor, ο ηγέτης της φατρίας των Shaw τον 14ο αιώνα.
Εκτός από φαντάσματα, φημολογείται ότι τριγυρνάει στο δάσος και ένα πνεύμα που ήταν δεμένο με την οικογένεια του Seath. Σύμφωνα με την κέλτικη λαογραφία, η κάθε οικογένεια είχε ένα πνεύμα προστάτη και στην περίπτωση των Shaw υπήρχε το Γκόμπλιν του Ντουν (Bodach an Duin). Αυτό φυλάει τον τάφο του Seth από βεβηλωτές. Υπάρχει μάλιστα μια τοπική παράδοση που λέει ότι τον 19ο αιώνα κάποιος έκλεψε μια πέτρα από το μνήμα του Seth και την πέταξε στη λίμνη. Την επόμενη μέρα, η πέτρα βρισκόταν στην θέση της και ο κλέφτης επέπλεε νεκρός στο νερό.
Savernake Wood
Στο Wiltshire της Αγγλίας δεσπόζει μια αγαπημένη απόδραση των βασιλέων της Νορμανδικής δυναστείας. Μέσα στο δάσος, που είδε πληθώρα βασιλέων να καταπιάνεται με το κυνήγι, ζουν δέντρα εκατοντάδων ετών. Ένα από αυτά είναι και η Big Belly Oak, η οποία στέκει περήφανη μια ολόκληρη χιλιετία.
Από τον Μεσαίωνα κιόλας, οι ντόπιοι είχαν καταλάβει τη δυνατότητα του δέντρου να αντέχει στον χρόνο, οπότε δεν άργησαν να αναπτυχθούν αλλόκοσμες ιστορίες για την φύση του. Υποστήριζαν πως αν κάποιος χόρευε γυμνός γύρω από την Βελανιδιά, τότε θα εμφανιζόταν ο Διάβολος. Γι’ αυτό και στην υπερφυσική δραστηριότητα του δάσους προστέθηκαν ιστορίες μαγισσών που σκάρωναν τα ξόρκια τους υπό την προστασία του ερέβους.
Η σκοτεινή ενέργεια που περιβάλλει το δάσος στοιχειώνει την ντόπια παράδοση μέχρι και σήμερα. Πολλοί κάτοικοι του Wiltshire υποστηρίζουν ότι τα βράδια φτάνουν στα αυτιά τους σπαραχτικές κραυγές ή ότι έχουν δει το φάντασμα μιας ακέφαλης κοπέλας πάνω σε ένα άλογο. Πρόκειται αναμφίβολα για ένα μέρος που κάθε συγγραφέας τρόμου θα ήθελε κάποια στιγμή να εξερευνήσει.
Beddgelert Forest
Προχωρώντας στη δυτική Ουαλία και στην κομητεία Gwynedd, θα συναντήσουμε το γραφικό χωριό Beddgelert και την πλούσια βλάστηση του δάσους που φιλοξενεί. Πέρα όμως από δέντρα και άγρια ζώα, μπορεί κανείς να αντικρίσει το φάντασμα ενός σκύλου που δολοφονήθηκε άδικα τον 13ο αιώνα. Εκεί βρίσκεται και το μνήμα του πάνω στο οποίο είναι σκαλισμένη η ιστορία του.
Η ιστορία του αδικοχαμένου Gelert λέει πως επρόκειτο για το πιστό κυνηγόσκυλο του πρίγκιπα Llewelyn. Μια μέρα, ο πρίγκιπας πήγε για κυνήγι χωρίς τον αγαπημένο του φίλο. Όταν επέστρεψε, ο Gelert έτρεξε να υποδεχτεί περιχαρής τον αφέντη του. Ο Llewelyn όμως δεν συμμερίστηκε την ευφορία του, καθώς τον είδε λουσμένο με αίμα. Η πρώτη του σκέψη ήταν ο νεογέννητος γιος του, οπότε και έτρεξε στο δωμάτιο του. Η κούνια του παιδιού ήταν άδεια και ο Llewelyn πίστεψε ότι ο Gelert τον πρόδωσε και έφαγε το μωρό. Βαθιά λυπημένος σήκωσε το σπαθί του και έσφαξε το σκυλί. Η τελευταία κραυγή του Gelert συνοδεύτηκε από το κλάμα του μωρού. Ο Llewelyn ακολούθησε το κλάμα και βρήκε τον γιο του σώο και αβλαβή πλάι στο κουφάρι ενός λύκου. Το αίμα που είχε λερώσει το τρίχωμα του Gelert δεν ήταν του μωρού, αλλά του τέρατος που είχε ορμήσει κατά πάνω του. Ο σκύλος τον είχε σκοτώσει προστατεύοντας το τέκνο του κύρη του. Ο Llewelyn έφτιαξε μόνος του τον τάφο του αδικοχαμένου φίλου του και λέγεται ότι δεν χαμογέλασε ποτέ ξανά.
Wayland Wood
Επιστρέφοντας στην Αγγλία για τον επίλογο του άρθρου, θα μεταφερθούμε στο Norfolk, στην ανατολική πλευρά της χώρας. Ο θρύλος που περιβάλλει το τοπικό δάσος Wayland ( Wailing Wood αρχικά) είναι ακόμα πιο τραγικός από αυτόν του Gelert. Οι πρώτες μνείες αυτής της ιστορίας γίνονται τον 15ο αιώνα με την μπαλάντα The Babes in the wood, η οποία κατά πάσα πιθανότατα έχει βασιστεί σε αληθινά γεγονότα.
Η μπαλάντα μιλάει για δυο ορφανά νήπια, την κηδεμονία των οποίων ανέλαβε ο θείος τους. Το δίχρονο αγόρι και το πολύ πιο μικρό κορίτσι έχασαν νωρίς τους γονείς τους και κληρονόμησαν την μεγάλη περιουσία του πατέρα τους. Στη διαθήκη τονιζόταν πως ο αδερφός του και κηδεμόνας τους θα έλεγχε αυτή την περιουσία μέχρι να ενηλικιωθούν, Αν ωστόσο πέθαναν πριν την ενηλικίωση τους, η περιουσία θα γινόταν πλήρως δική του. Εκείνα τα χρόνια το ποσοστό παιδικής θνησιμότητας ήταν υψηλό, γι’ αυτό και ο πατέρας τους είχε αφήσει αυτό τον όρο. Σε καμία περίπτωση δεν φανταζόταν τι θα προκαλούσε η τελευταία του επιθυμία.
Ο θείος των παιδιών θέλησε να γίνει απόλυτος κάτοχος της περιουσίας, οπότε και προσέλαβε δύο δολοφόνους. Εκείνοι οδήγησαν τα παιδιά μέσα στο δάσος, αλλά δεν τους πήγε η καρδιά να τα σκοτώσουν, οπότε και τα εγκατέλειψαν. Τα νήπια δεν είχαν την δυνατότητα να επιβιώσουν μόνα τους και τελικά πέθαναν από ασιτία. Οι ψυχές τους στοίχειωσαν το δάσος που έγινε ο τάφος τους και οι κραυγές τους φτάνουν στα αυτιά κάθε επισκέπτη μέχρι και σήμερα. Αυτοί οι σπαρακτικοί ήχοι, wails, έδωσαν στο δάσος την αρχική του ονομασία, Wailing Wood.
Αυτό λοιπόν ήταν ένα σύντομο ταξίδι στην γηραιά Αλβιώνα και τις θρυλικές, δασικές εκτάσεις της. Εύχομαι κάποια στιγμή να βαδίσετε σε αυτά τα μαγικά μονοπάτια, προσέχοντας φυσικά τις αλλόκοσμες οντότητες που θα σας συντροφεύσουν.
Βιβλιογραφία και Διαδικτυακές Πηγές:
"History of Sherwood Forest, Robin Hood and Major Oak | Nottinghamshire County Council". Nottinghamshire.gov.uk., https://www.nottinghamshire.gov.uk/culture-leisure/country-parks/sherwood-forest/history-of-sherwood-forest-robin-hood-and-major-oak, Accessed 14/4/2020
"The Gurt Wurm Of Shervage Wood". Myths and Legends Story Time, https://sites.google.com/site/coolstoriesforfamily/the-gurt-wurm-of-shervage-wood, Accessed 14/4/2020
"Ghostly ground: a look at some of the most haunted places in Scotland". BBC.co.uk, http://www.bbc.co.uk/scotland/history/ghostly_ground_a_look_at_some_of_the_most_haunted_places_in_scotland.shtml, Accessed 14/4/2020
"Wiltshire | Moonraking". BBC.co.uk, http://www.bbc.co.uk/wiltshire/moonraking/landscape_savernake.shtml, Accessed 14/4/2020
"The legend of Gelert, Beddgelert, Snowdonia, North Wales". Beddgelerttourism.com, https://www.beddgelerttourism.com/gelert/, Accessed 14/4/2020
"Babes in the Wood, Wayland Wood Norfolk | Norfolk Myth". Escapetoexplore.co.uk, https://escapetoexplore.co.uk/myths/ml_babesinwood.htm, Accessed 14/4/2020