Μυθικά και άλλα θαλάσσια τέρατα σε ταινίες
Από τα αρχαία κιόλας χρόνια, η θάλασσα και τα μυστικά του βυθού συνάρπαζαν, αλλά και τρόμαζαν τον άνθρωπο. Η απεραντοσύνη του ωκεανού προκαλούσε πάντοτε τον θαυμασμό, συνάμα όμως και τον τρόμο και αμέτρητοι μύθοι και θρύλοι ξεπήδησαν για τα σκοτεινά βάθη του βυθού των ωκεανών, ο οποίος ακόμη και σήμερα παραμένει ανεξερεύνητος στο μεγαλύτερο μέρος του.
Οι σαγηνευτικές γοργόνες και τα τρομερά τέρατα πρωταγωνιστούν στις περισσότερες μυθικές διηγήσεις των ναυτικών και ενέπνευσαν φανταστικές και τρομακτικές ιστορίες που αποτυπώθηκαν αρχικά στο χαρτί και αργότερα, στα κινηματογραφικά καρέ.
Στο αφιέρωμα που ακολουθεί θα αναζητήσουμε τα διασημότερα θαλάσσια τέρατα, έτσι όπως ζωντάνεψαν στις κινηματογραφικές και τηλεοπτικές οθόνες.
Giant Squid - 20,000 Leagues Under the Sea (1954)
Το ομώνυμο έργο του Jules Verne αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα επιστημονικής φαντασίας της λογοτεχνίας. Το 1954 προβλήθηκε η ταινία 20,000 Leagues Under the Sea σε σκηνοθεσία Richard Fleischer και με πρωταγωνιστές τους Kirk Douglas, James Mason, Paul Lukas. Φυσικά και στο αφιέρωμα μας δεν θα αναφερθούμε στον θρυλικό Ναυτίλο, ο οποίος θεωρούνταν ως ένα επικίνδυνο τέρας, αλλά στο γιγάντιο καλαμάρι το οποίο του επιτέθηκε στον βυθό, με κύριο στόχο τον αφανισμό του Ναυτίλου και του πληρώματός του.
Hydra – Jason and the Argonauts (1963)
Η ταινία βασίστηκε στις περιπέτειες του μυθικού ήρωα Ιάσονα κατά την αναζήτηση του Χρυσόμαλλου Δέρατος στην Κολχίδα. Στη μεταφορά του Jason and the Argonauts του 1963, το τέρας που πρωταγωνίστησε ήταν η Hydra (Ύδρα), η οποία και έχει παραμείνει στην ιστορία της 7ης τέχνης ως το αριστούργημα της εποχής δια χειρός Ray Harryhausen.
Σημειωτέον πως η Hydra παρουσιάζεται να έχει παρόμοια μορφή και ιδιότητες με τη Λερναία Ύδρα που αντιμετώπισε και ο ημίθεος Ηρακλής σε έναν από τους άθλους του. Με αυστηρά, όμως, μυθολογικά κριτήρια τα δύο τέρατα δεν θα πρέπει να συγχέονται, καθώς οι παραγωγές του Hollywood αρέσκονται ιδιαίτερα στο να παντρεύουν διάφορα μυθολογικά στοιχεία μέσα σε διαφορετικές ιστορίες.
Kraken – Clash of the Titans (1981, 2010)
Ο μύθος του ήρωα Περσέα και της πριγκίπισσας της Αιθιοπίας Ανδρομέδας αποτέλεσε και αποτελεί έναν από τους πιο αγαπητούς μύθους της αρχαίας Ελλάδας. Φυσικά, πρωταγωνιστικό ρόλο κατέχει το τέρας, το οποίο καλείται να αντιμετωπίσει ο γενναίος ήρωας και να σώσει την πριγκίπισσα, αλλά και τους κατοίκους της Αιθιοπίας, που τιμωρήθηκαν για την ασέβεια τους από τον θεό της θάλασσας Ποσειδώνα.
Το 1981 κυκλοφόρησε η διασκευή του πασίγνωστου μύθου με τίτλο The Clash of the Titans, σε σκηνοθεσία Desmond Davis και με πρωταγωνιστές τους Laurence Olivier, Harry Hamlin, Maggie Smith, Ursula Andress, Judi Bowker κλπ.
Η πλοκή της ταινίας βασίζεται στον μύθο, έχοντας όμως μια κύρια διαφοροποίηση και πιο συγκεκριμένα προς τον τρομερό πρωταγωνιστή - τέρας του έργου. Ενώ στον μύθο το τέρας ονομάζεται Κήτος, προσομοιάζοντας ένα θαλάσσιο ερπετό, στην ταινία το τέρας ονομάζεται Kraken, παραπέμποντας έτσι στο τεράστιο πλάσμα με τα πλοκάμια του χταποδιού των μεσαιωνικών σκανδιναβικών ναυτικών διηγήσεων.
Η ταινία του 1981 χαρακτηρίστηκε ως ένα αξιόλογο εγχείρημα αποτύπωσης του μύθου με τα τελειότερα οπτικά μέσα της εποχής, αποτελώντας το αντίπαλο δέος του Star Wars και του Indiana Jones.
Το 2010 η ταινία επανεκδόθηκε σε σκηνοθεσία Louis Letterier και με τους Sam Worthington, Gemma Arterton, Alexa Davalos, Liam Neeson, Ralph Fiennes στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Από τεχνικής άποψης και όσον αφορά τα ειδικά εφέ, η ταινία ήταν αρτιότατη και πειστικότατη, με το τέρας να έχει λαβκραφτιανές καταβολές του τρομερού Kraken προκαλώντας τον φόβο και τον τρόμο, ουσιαστικά όμως, σεναριακά και ερμηνευτικά, η ταινία υστερούσε φανερά σε σύγκριση με τη μεταφορά του 1981.
Schylla & Haryvdes – The Odyssey (1997)
Φυσικά, από το αφιέρωμά μας δεν θα μπορούσε να παραλειφθεί το τερατώδες δίδυμο της Οδύσσειας, η Σκύλλα και η Χάρυβδη, με χαρακτηριστικότερη παρουσία στην τηλεταινία που κυκλοφόρησε το 1997 με τους Armand Assante, Greta Scacchi, Isabella Rossellini, Christopher Lee στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Στην ταινία, ο δρόμος για την επιστροφή του βασιλιά της Ιθάκης Οδυσσέα για το πολυπόθητο νησί του περνάει από το δολοφονικό νησί των δύο τεράτων. Από τη μία η Σκύλλα παραμονεύει στους βράχους της σπηλιάς, έτοιμη να κατασπαράξει τους τρομαγμένους ναυτικούς, ενώ η Χάρυβδη παρασέρνει σε σίγουρο θάνατο όσους σώθηκαν από τα νύχια της Σκύλλας.
Επίσης, στην ταινία του 2013 Percy Jackson and the Sea Of Monsters, χρησιμοποιήθηκε για μια ακόμα φορά η τρομερή Χάρυβδη ως το βασικό θαλάσσιο τέρας της ταινίας.
Godzilla – Godzilla Movies
Πρόκειται, ίσως, για το διασημότερο τέρας του κινηματογράφου, καθώς πλήθος ταινιών του έδωσαν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Το 1998 κυκλοφόρησε η ταινία Godzilla, αποτελώντας μία από τις κλασικότερες ταινίες του είδους, ενώ η πρώτη ιδέα του τρομερού τέρατος εισήχθη το 1954 με την ταινία ιαπωνικής παραγωγής Gojira. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα απόκοσμα τέρατα που φιλοξενούνται στο αφιέρωμά μας, ο Godzilla ουσιαστικά αφυπνίζεται από τον ίδιο τον άνθρωπο ως αποτέλεσμα των πυρηνικών δοκιμών που καθιστούν το προϊστορικό τέρας με τη μορφή δεινοσαύρου ως παντοδύναμο.
Το franchise του Godzilla απαριθμεί συνολικά 29 διασκευές, οι οποίες είναι ιαπωνικής και αμερικάνικης παραγωγής. Μάλιστα, το 2014 έγινε το remake της ταινίας του 1998 ενώ το 2019 θα κυκλοφορήσει το sequel με τίτλο Godzilla: King of the Monsters.
Clover – Cloverfield (2008)
Το 2008 κυκλοφόρησε το blockbuster Cloverfield σε παραγωγή J.J. Abrams και σε σκηνοθεσία Matt Reeves. Η ταινία εκτυλίσσεται στη Νέα Υόρκη, η οποία όμως θα βρεθεί στο έλεος ενός τρομερού θαλάσσιου τέρατος, άγνωστης προελεύσεως και είδους. Το τέρας Clover θα αφυπνιστεί από τα βάθη του Ατλαντικού Ωκεανού και θα επιτεθεί στην αμερικάνικη μητρόπολη έχοντας αποκαλυπτικές διαθέσεις. Επίσης, η μορφή του δεν προσομοιάζει κανένα άλλο γνωστό είδος, έχοντας όμως αυξημένες ικανότητες ενάντιον της φωτιάς και της πυρίτιδας, καθιστώντας το έναν πολύ δύσκολο αντίπαλο.
Moby Dick
Η ιστορία του θρυλικού Moby Dick δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1851 αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα έργα του Αμερικανού συγγραφέα Herman Melville. Στην προκειμένη περίπτωση δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε κάποιο πελώριο καλαμάρι ή κάποιο θαλάσσιο ερπετό, αλλά μία τερατώδη φάλαινα.
Ο Moby Dick μεταφέρθηκε στη μικρή και μεγάλη οθόνη αμέτρητες φορές. Ορισμένες από τις γνωστότερες μεταφορές του θρυλικού τέρατος είναι οι ακόλουθες.
1926 - Η πρώτη κινηματογραφική απόπειρα σε βωβό κινηματογράφο με τους John Barrymore, Dolores Costello, George O'Hara, Mike Donlin.
1956 - Σε σκηνοθεσία John Huston και με τους Gregory Peck και Rey Bradbury.
1998 - Ως τηλεταινία με τους Henry Thomas, Patrick Stewart, Bruce Spence.
2010 - Σε μορφή τηλεταινίας με τους William Hurt, Ethan Hawke, Charlie Cox.
2015 - Η πιο πρόσφατη κινηματογραφική μεταφορά με τίτλο In the Heart of the Sea και με τους Chris Hemsworth, Cillian Murphy, Ben Whishaw, Brendan Gleeson στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Θαλάσσια Τέρατα – The Pirates of the Caribbean
Στη σειρά ταινιών της Disney The Pirates of Caribbean, ένα από τα σημαντικότερα τέρατα που έκανε την εμφάνισή του ήταν το Kraken. Το Kraken αποκαλείται και αλλιώς ως Leviathan, όπως λεγόταν και το τρομερό θαλάσσιο τέρας της εβραϊκής μυθολογίας.
Στην ταινία παρουσιάζεται ως ένα τρομακτικό, θαλάσσιο πλάσμα, το οποίο θυμίζει το γιγάντιο καλαμάρι, με τα πλοκάμια του να προξενούν τον φόβο και τον τρόμο στις επτά θάλασσες.
Στον κόσμο του The Pirates of Caribbean το Kraken εμφανίζεται ως ένα από τα πιο θανάσιμα πλάσματα και ευθύνεται για την καταστροφή πολλών πλοίων, καθώς και για τον θάνατο αρκετών ηρώων της σειράς.
Άλλα θανάσιμα τέρατα της θάλασσας που εμφανίζονται στη σειρά ταινιών είναι οι γοργόνες και οι Merfolk, που διακρίνονται για την ομορφιά και τη σαγήνη τους, κατέχοντας όμως παράλληλα τη δύναμη να αφανίσουν τους ναυτικούς και να τους παρασύρουν σε βέβαιο θάνατο.
Τέλος, από το The Pirates of Caribbean στη λίστα μας μπορεί να συμπεριληφθεί και το Serpiente de la muerta, το γιγαντίαιο θαλάσσιο ερπετό το οποίο και εμφανίστηκε στην ταίνια The Legend of Jack Sparrow ως ο βασικός αντίπαλος του Jack Sparrow.
Πηγές
http://disney.wikia.com/wiki/Giant_Squid
https://www.imdb.com/title/tt0046672/
https://www.allmovie.com/movie/jason-and-the-argonauts-v25902
https://www.allmovie.com/movie/clash-of-the-titans-v9812
https://www.allmovie.com/movie/clash-of-the-titans-v427095
https://www.imdb.com/title/tt0118414/
https://www.britannica.com/topic/Scylla-and-Charybdis
http://riordan.wikia.com/wiki/Percy_Jackson:_Sea_of_Monsters
http://monster.wikia.com/wiki/Godzilla
https://www.imdb.com/title/tt3741700/
http://cloverfield.wikia.com/wiki/Cloverfield_Monster
http://cloverfield.wikia.com/wiki/Cloverfield_(film)
https://www.allmovie.com/movie/v586688
https://www.imdb.com/list/ls003966861/
http://pirates.wikia.com/wiki/Kraken
http://pirates.wikia.com/wiki/Category:Creatures
http://pirates.wikia.com/wiki/Serpiente_de_Muerta
Cover: 20,000 Leagues Under the Sea Poster by Ken Taylor
H Μαίρη Βούλγαρη γεννήθηκε το 1989 στην Αθήνα και μεγάλωσε στην επαρχία έως και τα σχολικά της χρόνια. Σπούδασε Πολιτική Επιστήμη και Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και εδώ και δύο χρόνια βρίσκεται στις μεταπτυχιακές της σπουδές στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά.
Η αγάπη της για τη λογοτεχνία και τη συγγραφή οδήγησαν στην ενεργό συμμετοχή για ένα χρόνο περίπου στην συγγραφή άρθρων στο διάσημο Blog “The Daily Owl” καθώς και στη συγγραφή μικρών διηγημάτων και ιστοριών που ανέκαθεν βρίσκονταν στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων. Η συγγραφή ιστοριών ήταν και είναι μια από τις αγαπημένες της ασχολίες καθώς καταπιάστηκε από πολύ μικρή με εκείνες περισσότερο βέβαια για προσωπική ευχαρίστηση . Το 2016 πήρε μέρος στον διαγωνισμό του I write –Ζόμπι στην Ελλάδα όπου και διακρίθηκε με το διήγημα το «Μαύρο Αίμα».
Αγαπημένα είδη λογοτεχνίας: Φαντασία, Τρόμος, Αστυνομική Λογοτεχνία
Αγαπημένοι συγγραφείς και εμπνευστές μεταξύ άλλων : H.P. Lovecraft, Edgar Allan Poe, J. K. Rowling, J.R.R Tolkien, Gillian Flynn, Marisha PessΙ, Isabel Allende, George R. R. Martin.