Θαλάσσια Τέρατα – Στα βάθη των ωκεανών
Art by https://disse86.deviantart.com/
Τα νερά φαντάζουν γαλήνια -κρυστάλλινα και αβαθή στα πέρατα του κόσμου.
Art source here
«Επαγρυπνείτε!», φωνάζει ο καπετάνιος στην πρύμνη. «Επαγρυπνείτε», επαναλαμβάνει με βροντερή φωνή.
Επαγρυπνείτε. Οι θάλασσες αυτές είναι θανάσιμες, γεμάτες μυθικά τέρατα που θα σας παρασύρουν στον βυθό. Είναι ο χειρότερος σας εφιάλτης. Ό,τι δεν τολμάτε να σκεφτείτε. Επαγρυπνείτε. Ο βυθός είναι γεμάτος με αρχαία, απόκοσμα πλάσματα που διψούν για αίμα, παραμονεύοντας στο έρεβος του ωκεανού. Είτε γοητευτικά σαν τις σαγηνευτικές Σειρήνες είτε αποκρουστικά και εφιαλτικά σαν τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη, επαγρυπνούν για το επόμενο καράβι που θα βρεθεί στο έλεος τους.
«Ocean is more ancient than the mountains, and freighted with the memories and the dreams of Time» H. P. Lovecraft
Τολμάτε να εισέλθετε; Τολμάτε να βυθιστείτε στα απύθμενα νερά και να αντιμετωπίσετε τα αρχέγονα θαλάσσια τέρατα των ωκεανών;
1ος Σταθμός: Σικελία
Βρισκόμαστε στο στενό της Σικελίας και ο κίνδυνος παραμονεύει μέσα στα βαθιά νερά και στους απότομους βράχους που ξεπροβάλλουν από τη θάλασσα.
Η Σκύλλα και η Χάρυβδη της Οδύσσειας βρίσκονται εκεί, έτοιμες να κατασπαράξουν τον οποιοδήποτε.
Λέγεται ότι η Σκύλλα κάποτε ήταν η πανέμορφη βασίλισσα της Λιβύης, την οποία ερωτεύτηκε ο Δίας, προκαλώντας έτσι την εκδικητική μανία της Ήρας, που τη μετέτρεψε σε ένα θαλάσσιο τέρας με δώδεκα πόδια και έξι αποκρουστικά κεφάλια με τρεις σειρές δόντια. Φαντάζει τρομακτικό στη σκέψη, εφιαλτικό και μόνο στην ιδέα. Και αν φαίνεται για εμάς τους σύγχρονους ανθρώπους παιδαριώδες και ένα τρομακτικό παραμύθι, για τους αρχαίους ήταν πραγματικότητα. Άλλωστε, πριν υπάρξει η επιστήμη, υπήρχε η μυθολογία και η μαγεία ως η πιο ταιριαστή εξήγηση για τα ακραία φυσικά φαινόμενα που τόσο τρόμαζαν τον αρχαίο άνθρωπο.
Όποιος κατάφερνε να σωθεί από τα θανατερά δόντια της Σκύλλας, ερχόταν αντιμέτωπος με ένα άλλο τέρας που βρισκόταν στην απέναντι ακτή, την εφιαλτική Χάρυβδη. Ετυμολογικά το όνομα Χάρυβδη σημαίνει ρουφήχτρα και κανένα διερχόμενο πλοίο δεν μπορούσε να γλιτώσει από τη μαγνητική της δύναμη, την οποία ούτε ο θεός της θάλασσας, Ποσειδώνας δεν μπορούσε να καθυποτάξει.
Μοναδικοί ήρωες που επιβίωσαν και από τα δύο θαλάσσια τέρατα ήταν ο βασιλιάς της Ιθάκης, Οδυσσέας καθώς και ο Ιάσονας και οι Αργοναύτες. Αξίζει να σημειωθεί ότι αρχικά η τοποθεσία των τεράτων της Σκύλλας και της Χάρυβδης βρισκόταν στα στενά του Βοσπόρου, ενώ αργότερα τοποθετήθηκαν στο ορμητήριο της Μεσσήνης.
2ος Σταθμός: Νήσος των Σειρήνων (Ανθεμοέσσα)
Γοητευτικές, σαγηνευτικές αλλά και θανάσιμες. Οι Σειρήνες ήταν ήσσονες θεότητες της Αρχαίας Ελληνικής μυθολογίας. Λέγεται ότι ήταν οι συνοδοί της Περσεφόνης, και όταν εκείνη αιχμαλωτίστηκε από τον Πλούτωνα, η μητέρα της Δήμητρα μεταμόρφωσε το σώμα τους σε σώμα πτηνού για να εντοπίσουν την κόρη της. Μετά από την ατελέσφορη αναζήτησή τους κατοίκησαν σε ένα νησί, όπου και με την ουράνια μελωδία τους σαγήνευαν τους ναυτικούς, παρασύροντας τους παράλληλα στον βέβαιo θάνατό τους. Εμφανίζονται στην Ομήρου Οδύσσεια, όπου και ο πολυμήχανος Οδυσσέας καταφέρνει να επιβιώσει εκείνος και οι σύντροφοι του από το μοιραίο τους τραγούδι.
3ος Σταθμός: Αιθιοπία
Στις περισσότερες μυθολογικές διηγήσεις, τα θαλάσσια τέρατα εκφράζουν τη νέμεση, τη θεϊκή οργή για κάποια δυσβάσταχτη ασέβεια έναντι των θεών. Το Κήτος, στάλθηκε από τον Ποσειδώνα στην Αιθιοπία όταν η Κασσιόπη καυχήθηκε ότι η ομορφιά εκείνης και της κόρης της, ξεπερνούσε εκείνη των Νηρηίδων. Τότε, ο βασιλιάς Κηφέας, προκειμένου να εξευμενίσει τον Ποσειδώνα, δέχτηκε να θυσιάσει την κόρη του Ανδρομέδα στο θαλάσσιο τέρας για να σώσει το βασίλειο του από τη μανία των θεών. Η πριγκίπισσα αλυσοδέθηκε σε έναν βράχο, έτοιμη να θυσιαστεί στο τέρας. Αντί όμως η Ανδρομέδα να καταβροχθιστεί από το γιγάντιο ερπετό, σώθηκε χάρη στον ήρωα Περσέα, ο οποίος νίκησε το τρομερό τέρας, σφαγιάζοντας το ή όπως λέγεται, πετρώνοντας το με το κομμένο κεφάλι της τρομακτικής Μέδουσας.
4ος Σταθμός: Ανοιχτή θάλασσα-Leviathan
Art by Julie Dillon
Μέσα από την τρικυμισμένη θάλασσα αναδύεται ο τρομερός Leviathan, ένα αρχαίο τέρας που κατάφερε να επιβιώσει ανά του αιώνες και που συναντάται στις περισσότερες διηγήσεις, από τη μυθολογία της Μεσοποταμίας έως και την Καινή Διαθήκη. Θεωρείται ως ένα είδος θαλασσινού δράκου ή γιγαντιαίου ερπετού και χαρακτηρίζεται ως ο φόβος και ο τρόμος των ωκεανών. Εξάλλου, στην Αποκάλυψη του Ιωάννη εμφανίζεται ως η προσωποποίηση του διαβόλου, το απόλυτο και ανίκητο κακό και ως ένας από τους πρίγκιπες της Κόλασης, με την άνοδό του να σηματοδοτεί το τέλος του κόσμου.
5ος Σταθμός: Νορβηγία – Γροιλανδία
Ο γιγάντιος Οχτάπους καραδοκεί. Με τα πελώρια πλοκάμια του μας επιτίθεται αφήνοντας μας λιγοστές ελπίδες επιβίωσης. Το λεγόμενο Kraken κατέχει μια εξέχουσα θέση στην τερατώδη λίστα μας. Έχοντας τις καταβολές του σε ισλανδικές μεσαιωνικές παραδοχές του 13ου αιώνα, αποτελεί ένα ανεξάντλητο και ιδιαίτερα «αγαπητό» τέρας που κατορθώνει να γοητεύει το κοινό. Η πλειονότητα διηγήσεων για το περιβόητο Kraken, αλλά και οι φημολογούμενες πραγματικές εμφανίσεις του έχουν εμπνεύσει τους περισσότερους μυθιστοριογράφους όπως τον Jules Verne στο αριστούργημα του Twenty Thousand Leagues Under the Sea, καθώς και τον Herman Melville στο εξίσου κλασσικό του έργο Moby Dick.
6ος Σταθμός: Λίμνη Lochness
Υπαρκτό ή πλάνη; Αλήθεια ή Μύθος; Το τέρας του Lochness ή αλλιώς η θρυλική Nessie δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση σε αυτό το αφιέρωμα. Αν και αποτελεί κάτοικο του γλυκού νερού, η Nessie έχει θαλασσινή προέλευση, καθώς χαρακτηρίζεται ως θαλάσσιος δράκος ή δεινόσαυρος και μοιάζει αρκετά με το Κήτος της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Χαρακτηρίζεται σήμερα ως το πιο διάσημο τέρας και υπάρχουν αμέτρητες φωτογραφίες του και μαρτυρίες που υποστηρίζουν ότι το τέρας υπήρξε στα αλήθεια.
7ος Σταθμός: Νότιος Ειρηνικός
«In his house at R'lyeh dead Cthulhu waits dreaming» H.P. Lovecraft, The Call of Cthulhu
Τα ανεξερεύνητα βάθη των ωκεανών και η γοητεία του αγνώστου ενέπνευσαν αρκετούς λογοτέχνες της φαντασίας στη σύλληψη και τη δημιουργία νέων τεράτων, προσαρμοσμένων στις απαιτήσεις των καιρών τους. Τα τέρατα του κλασικού συγγραφέα τρόμου και φαντασίας H.P. Lovecraft δεν μπορούσαν να παραλειφθούν από αυτό το αφιέρωμα. Αν και πρόκειται για κοσμικές, εξωγήινες οντότητες, ορισμένα από εκείνα έχουν καταβολές στα αρχέγονα θαλάσσια τέρατα των αρχαίων θρύλων. Το γνωστότερο και διασημότερο όλων από τους Μεγάλους Παλαιούς του έργου του Lovecraft είναι ο Cthulhu. Πρόκειται για ένα γιγάντιο Kraken ή για έναν δράκο και το όνομά του κατέχει περίοπτη θέση στη μυθολογία του Αμερικανού συγγραφέα.
Το ταξίδι μας έφθασε στο τέλος του. Αντιμετωπίσαμε τους αρχαίους εφιάλτες αυτού του κόσμου, ανακαλύψαμε όμως ότι το άγνωστο γοητεύει και κινητοποιεί πάντα τη σκέψη του ανθρώπου για νέες περιπέτειες και μύθους, πέρα από τα βάθη των ωκεανών. Και πού ξέρετε; Ίσως σε τόσο ανεξερεύνητο γαλάζιο, να ελλοχεύει το γιγάντιο Κράκεν ή κάποιο ξεχασμένο αρχαίο τέρας.
Πηγή 1, Πηγή 2, Πηγή 3, Πηγή 4, Πηγή 5, Πηγή 6, Πηγή 7
Cover art by https://disse86.deviantart.com/
H Μαίρη Βούλγαρη γεννήθηκε το 1989 στην Αθήνα και μεγάλωσε στην επαρχία έως και τα σχολικά της χρόνια. Σπούδασε Πολιτική Επιστήμη και Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και εδώ και δύο χρόνια βρίσκεται στις μεταπτυχιακές της σπουδές στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά.
Η αγάπη της για τη λογοτεχνία και τη συγγραφή οδήγησαν στην ενεργό συμμετοχή για ένα χρόνο περίπου στην συγγραφή άρθρων στο διάσημο Blog “The Daily Owl” καθώς και στη συγγραφή μικρών διηγημάτων και ιστοριών που ανέκαθεν βρίσκονταν στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων. Η συγγραφή ιστοριών ήταν και είναι μια από τις αγαπημένες της ασχολίες καθώς καταπιάστηκε από πολύ μικρή με εκείνες περισσότερο βέβαια για προσωπική ευχαρίστηση . Το 2016 πήρε μέρος στον διαγωνισμό του I write –Ζόμπι στην Ελλάδα όπου και διακρίθηκε με το διήγημα το «Μαύρο Αίμα».
Αγαπημένα είδη λογοτεχνίας: Φαντασία, Τρόμος, Αστυνομική Λογοτεχνία
Αγαπημένοι συγγραφείς και εμπνευστές μεταξύ άλλων : H.P. Lovecraft, Edgar Allan Poe, J. K. Rowling, J.R.R Tolkien, Gillian Flynn, Marisha PessΙ, Isabel Allende, George R. R. Martin.