Η μαγεία της συγγραφής: συνέντευξη με τον Μανώλη Παλαβούζη
Ο Μανώλης Παλαβούζης γεννήθηκε στον ακριτικό Έβρο το 1994. Σπούδασε την επιστήμη του Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, απ’ όπου και αποφοίτησε το 2016. Λατρεύει τα βιβλία, τα ταξίδια, τη ζωγραφική και τα παζλ. Αγαπημένοι του συγγραφείς ο Μάρτιν, ο Τόλκιν, ο Νταν Μπράουν και ο Στέφεν Κινγκ. Η διλογία «Ο Τέταρτος Καβαλάρης» αποτελεί την πρώτη του λογοτεχνική προσπάθεια, καρπός της αγάπης του για την ιστορία και τη βιολογία. Διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί σε συλλογικές εκδόσεις. Όνειρό του να δει κάποιο βιβλίο του να φτάνει ψηλά. Ζει με την οικογένειά του στο Σουφλί και βρίσκεται σε αναζήτηση ενός μεταπτυχιακού προγράμματος, γράφοντας παράλληλα το επόμενο βιβλίο του.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε τη σελίδα του συγγραφέα στο Facebook .
Η μυθοπλασία του φανταστικού είναι αδιαμφισβήτητα μια περίπλοκη διαδικασία. Πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η σύστασή της για το δικό σας συγγραφικό έργο και σε ποια πεδία κινείται η έρευνα σας για τη συνέπεια της;
Μ.Π. Η λογοτεχνία του φανταστικού καλύπτει ένα μεγάλο φάσμα υποειδών, επική φαντασία, sci-fi, και αρκετά ακόμα, τα οποία διαφέρουν αρκετά. Για να μιλήσω για το δικό μου έργο, ο Τέταρτος Καβαλάρης είναι μεν βιβλίο φαντασίας, αλλά δεν αναφέρεται σε ένα εντελώς φανταστικό-θεωρητικό γεγονός, αλλά στην εξάπλωση μιας πανδημίας πανώλης. Δεν ξέρουμε πότε και πώς θα έρθει η επόμενη πανδημία, όμως θα έρθει. Οπότε, η δική μου έρευνα έπρεπε να αφορά τον τρόπο που θα ξεκινούσε μια ασθένεια, τον τρόπο μετάδοσης, την αντίδραση από τους επιστήμονες, από τους διεθνείς φορείς, την αποδοχή από τον μέσο άνθρωπο. Ουσιαστικά έπρεπε να μελετήσω τη βιολογία πίσω από το βακτήριο της πανώλης, τις δυνατότητές του, την ίδια την ασθένεια, θέματα που απασχολούν τη σύγχρονη κοινωνία για να «ταιριάξουν» με το θέμα του βιβλίου, και φυσικά, επειδή το ένα τρίτο της έκτασης των βιβλίων αναφέρεται στον Μεσαίωνα, θα έπρεπε να αναζητήσω αρκετά ιστορικά στοιχεία. Όλα αυτά δοσμένα κάτω από ένα φανταστικό πρίσμα.
Πώς αντιλαμβάνεστε την άποψη πως η συγγραφή είναι μια πνευματική διαδικασία;
Μ.Π. Η συνομιλία με ανθρώπους, ο διάλογος, είναι μια πνευματική διαδικασία. Τι άλλο είναι ένα βιβλίο παρά ένας διάλογος του συγγραφέα με τους ήρωές του; Ή αν θέλετε, με τους αναγνώστες του. Εκτός από αυτό, σ’ ένα βιβλίο ο συγγραφέας δεν καταθέτει μόνο την ψυχή του, αυτό θεωρώ πως είναι δεδομένο, όμως μέσα από τις ενέργειες των ηρώων παραθέτει δικούς του προβληματισμούς, σχολιάζει κοινωνικά ζητήματα, και προβληματίζεται, προβληματίζοντας φυσικά και τον αναγνώστη. Όλο αυτό είναι η επιτομή της πνευματικής διαδικασίας.
Υπάρχουν σκηνές στα βιβλία σας τις οποίες «κόβετε» στην επιμέλεια;
Μ.Π. Σκηνές όχι. Αλλά ναι, διορθώσεις γίνονται αρκετές. Κυρίως στους διαλόγους. Δεν μου πάει η καρδιά να κόψω ολόκληρες σκηνές, οπότε τις διορθώνω μέχρι να γίνουν όσο πιο «κατάλληλες» πρέπει να είναι για να κουμπώσουν με την αφήγηση.
Κρύβετε στα βιβλία σας μυστικά τα οποία μόνο ελάχιστοι αναγνώστες θα καταφέρουν να ανακαλύψουν;
Μ.Π. Χμ, ναι αλλά όχι σκόπιμα. Είναι σκέψεις κυρίως, κάποιες πληροφορίες, που ίσως με ένα γρήγορο διάβασμα να περάσουν απαρατήρητες.
Ως αναγνώστης και δημιουργός του είδους, γιατί πιστεύετε πως μας ελκύει το φανταστικό;
Μ.Π. Το φανταστικό είναι ένας ολοζώντανος διαφορετικός κόσμος, και το κατώφλι του δεν βρίσκεται μακριά, παρά στο κεφάλι μας. Είναι μια διαφορετική πραγματικότητα, μια παράλληλη πραγματικότητα, που μπορεί να διαφέρει, αλλά μπορεί και να μοιάζει με τη δική μας. Κι αυτό είναι το πιο σημαντικό. Οι φανταστικοί κόσμοι συνήθως είναι αλληγορικοί, είναι σαν κατοπτρικοί καθρέφτες, παραμορφώνοντας, αλλά χωρίς να αλλοιώνουν τη γενική ιδέα. Διαβάζοντας για έναν φανταστικό κόσμο, συνήθως κάνουμε παραλληλισμούς και βρίσκουμε ομοιότητες με τον πραγματικό κόσμο, κι αυτό για μένα είναι ιδιαίτερα ελκυστικό. Δίνει τροφή για σκέψη.
Ποια η άποψη σας για τη θέση του είδους του φανταστικού στην Ελλάδα, σε όλες του τις πολιτιστικές εκφάνσεις;
Μ.Π. Το φανταστικό στην Ελλάδα βρίσκεται παντού. Σε εκθέσεις βιβλίων, σε bazaar, σε φεστιβάλ, σε βιβλιοπωλεία. Είναι εκεί και περιμένει εκείνον τον αναγνώστη που θα θελήσει να ταξιδέψει σε κάποιον άλλο κόσμο. Απλώς χρειάζεται αυτό το μικρό βήμα. Να αγγίξει το βιβλίο. Ύστερα όλα τα υπόλοιπα θα έρθουν μόνα τους. Γενικά το φανταστικό δεν έχει κερδίσει ακόμη τη θέση που του αρμόζει. Πολλοί θεωρούν το είδος τραβηγμένο, μακριά από την πραγματικότητα. Όμως αυτό αλλάζει γρήγορα μέσα από τις παραπάνω δράσεις που ανέφερα μέσα από νέους ανθρώπους που δίνουν μικρά λογοτεχνικά διαμαντάκια, και φυσικά μέσα από sites, blogs, όπως και το δικό σας, που στηρίζουν το συγκεκριμένο είδος και το φέρνουν πιο κοντά στο αναγνωστικό κοινό. Γιατί του αξίζει. Δεν χρειάζεται να πούμε πως μερικά από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα παγκοσμίως, είναι έργα φαντασίας.
Πού βρίσκεται το πρώτο σας draft αυτή τη στιγμή;
Μ.Π. Στο λάπτοπ όπου πρωτοδημιουργήθηκε, όπως και σε τρία τέσσερα φλασάκια για ασφάλεια. Αν το έχανα δεν ξέρω τι θα έκανα. Και φυσικά, το έχω εκτυπωμένο σε ένα μεγάλο πάκο χαρτιών. Για να μπορώ να το κοιτάζω όταν ο υπολογιστής κλείνει.
Πού συναντάτε τους ήρωες σας; Έρχονται με την ιδέα ή συμβαίνει να προϋπάρχουν και να φέρουν την έμπνευσή της;
Μ.Π. Οι περισσότεροι από τους ήρωες είναι απλοί καθημερινοί άνθρωποι. Δεν έχουν κάτι το εξωπραγματικό, κάτι το εντελώς μοναδικό. Είναι άνθρωποι με τη δική τους ζωή, το παρελθόν τους που τους ακολουθεί, αδυναμίες και πάθη. Άνθρωποι. Γενικά, βρίσκω τους ήρωες τη στιγμή που τους χρειάζομαι. Λέω, «ποιος άνθρωπος θα μπορούσε να εμφανιστεί στο x,y κεφάλαιο». Και σταδιακά, από μια περαστική μορφή γίνεται ένας πλήρης ήρωας.
Γράφοντας τις ιστορίες σας έχετε εξαρχής τον επίλογο στο μυαλό σας, ή αφήνετε τους ήρωες σας να σας οδηγήσουν ως το τέλος;
Μ.Π. Συνήθως ξέρω την τελευταία σκηνή. Τη φαντάζομαι μάλλον αμέσως μετά το αρχικό κεφάλαιο. Αλλά δεν έχω ιδέα πώς θα καταλήξω σ’ αυτή. Με γνώμονα το τέλος, εξελίσσω την ιστορία. Και τους ήρωες, φυσικά.
Θεωρείτε ότι η οικονομική κρίση έχει πλήξει το βιβλίο και πώς;
Μ.Π. Σίγουρα το έχει πλήξει. Υπάρχουν αναγνώστες, ίσως διαβάζουν το ίδιο, αλλά αγοράζουν λιγότερα βιβλία. Ακολουθούν μάλλον πιο ασφαλείς οδούς, αγαπημένους συγγραφείς, κάποιον που έχουν ξαναδιαβάσει βιβλίο του. Μάλλον δίνονται λιγότερες ευκαιρίες σε πρωτοεμφανιζόμενους, αλλά αυτό δεν είναι απόλυτο. Η όλη κατάσταση είναι συγκεχυμένη.
Mια “παραδοσιακή” ερώτηση: Ετοιμάζετε ή έχετε ήδη κάποιο επόμενο βιβλίο στο μυαλό σας;
Μ.Π. Όχι μόνο το έχω στο μυαλό μου, αλλά το γράφω αυτή την περίοδο, και ήδη βρίσκομαι σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Είναι ένα μυθιστόρημα φαντασίας (τι άλλο;) που συνδυάζει πολλή δράση, και ένα καυτό περιβαλλοντικό θέμα, αυτό της κλιματικής αλλαγής. Πιστεύω πως θα αγαπηθεί. Αλλά χρειάζεται ακόμη χρόνο για να ολοκληρωθεί.
Κλείστε με μία ευχή για το Will o’ Wisps.
Μ.Π. Πρόσφατα είδα πως η σελίδα σας στο Facebook συγκεντρώνει πάνω από 10.000 ακολούθους. Εύχομαι άλλους τόσους στο άμεσο μέλλον, και φυσικά, να συνεχίσετε να κάνετε αυτό ακριβώς, να στηρίζετε τον χώρο της φαντασίας, γιατί το έχει ανάγκη.
Ευχαριστώ πολύ για την κουβέντα μας!