Thor Ragnarok: Η Σκανδιναβική Αποκάλυψη συναντά την υπερηρωική φαντασία
SHADOWS: Thor - Alex Ross Art
Σήμερα, Πέμπτη 2 Νοεμβρίου, βγαίνει στις κινηματογραφικές αίθουσες της χώρας μας η τρίτη ταινία με βασικό πρωταγωνιστή τον Θεό του Κεραυνού. Έχουν προηγηθεί το Thor (2011) και το Thor: The Dark World (2013). Συνολικά πρόκειται για τη δέκατη έβδομη προσθήκη στο κινηματογραφικό σύμπαν της Marvel. Οι πρώτες κριτικές είναι διθυραμβικές, γεγονός που αυξάνει τον ενθουσιασμό μας, ενώ αρκετοί κάνουν λόγο για την καλύτερη ταινία της Marvel μέχρι τώρα.
Γενικότερα, η υπερηρωική φαντασία έχει την τιμητική της τα τελευταία χρόνια, καταδεικνύοντας την ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου να πλάθει τις δικές του θεογονικές ιστορίες για υπερανθρώπους που ζουν ανάμεσά μας, επηρεάζοντας την καθημερινότητά μας, ενίοτε πολεμώντας και το έγκλημα.
Τι γίνεται όμως όταν η μυθολογία συναντά τη φαντασία των δημιουργών κόμικς;
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Στη σκανδιναβική μυθολογία, Ragnarök σημαίνει την καταστροφή της πλάσης και, όπως και σε αρκετές αποκαλυπτικές μυθολογίες, την επακόλουθη αναγέννησή της. Σηματοδοτεί όμως και τον θάνατο των θεών. Αυτό θα μπορούσε να είναι και spoiler για την ταινία από μόνο του, αν δεν μιλούσαμε παράλληλα για το σύμπαν της Marvel, όπου ουσιαστικά δεν πεθαίνει κανένας. Ή, αν πεθάνει, το σίγουρο είναι πως δυο-τρεις ταινίες ή καμιά πενηνταριά τεύχη αργότερα θα ξαναεμφανιστεί.
Πίσω στη μυθολογία των Σκανδιναβών, το τέλος θα ξεκινήσει με τρεις φοβερούς χειμώνες χωρίς καθόλου καλοκαίρια στο ενδιάμεσο. Οι δύο λύκοι, Sköll και Hati, που κυνηγούν αέναα τον ήλιο και το φεγγάρι, θα καταφέρουν να πιάσουν τα προσωποποιημένα ουράνια σώματα, ενώ τα αστέρια θα εξαφανιστούν από τον ουρανό. Ο Jörmungandr, το τρομερό ερπετό που κρύβεται στα βάθη του ωκεανού περιβάλλοντας ολόκληρη τη Γη, θα δηλητηριάσει τον ουρανό με την ανάσα του και θα προκαλέσει σεισμούς που απελευθερώνουν τον λύκο Fenrir από τα δεσμά του και τον φυλακισμένο Loki. Οι νεκροί θα ξεσηκωθούν και ο γίγαντας Surtr θα συγκρουστεί με τον θεό Freyr, τον οποίο και θα καταφέρει να υπερνικήσει.
Θα αποφύγω τις εκτενείς περιγραφές -σε αυτό το άρθρο δεν εξετάζουμε άλλωστε τη σκανδιναβική μυθολογία στο σύνολό της- και θα αναφερθώ μόνο στον χαμό των βασικών θεών. Ο πατέρας πάντων, ο Odin, δεν θα επιβιώσει από τη σύγκρουσή του με τον λύκο Fenrir, ενώ ο Thor θα πεθάνει από το δηλητήριο του Jörmungandr, αφού πρώτα καταφέρει να σκοτώσει το ερπετό. Νεκροί θα πέσουν και ο Loki με τον Heimdall από την μεταξύ τους σύγκρουση. Αξίζει να σημειωθεί πως στη σκανδιναβική μυθολογία ο Fenrir, ο Jörmungandr αλλά και η Hel, η Θεά των Νεκρών, είναι παιδιά του Loki.
Και τέλος, ο πύρινος γίγαντας Surtr θα εξαπολύσει την καταστροφική φωτιά του προς τους Εννέα Κόσμους, με αποτέλεσμα να πεθάνουν τα πάντα και η Γη να βυθιστεί στον ωκεανό.
Thor by Wen-Xaeroaaa
Είπαμε όμως, το τέλος των πάντων είναι ταυτόχρονα και η αρχή για την ανάπλαση του κόσμου, ο οποίος θα αναδυθεί από τα σκοτεινά νερά, σηματοδοτώντας το ξεκίνημα μιας νέας εποχής.
Για να επιστρέψουμε στα κόμικς, οι θεότητες της σκανδιναβικής μυθολογίας ως σύγχρονοι υπερήρωες έχουν επίσης τη δική τους, μακρά πορεία. Ο μαρβελικός Thor εμφανίστηκε πρώτη φορά στις πολύχρωμες σελίδες των κόμικς τον Αύγουστο του 1962, και συγκεκριμένα στο περιοδικό Journey into Mystery, μια ανθολογία (την εποχή εκείνη) πρωτίστως επιστημονικής φαντασίας. Δημιουργοί του χαρακτήρα ήταν οι θρυλικοί Stan Lee και Jack Kirby, καθώς και ο μικρότερος αδερφός του Lee, Larry Lieber.
Η Marvel είχε γίνει ταυτόσημη με την ανάπτυξη χαρακτήρων απλών, καθημερινών, της διπλανής πόρτας δηλαδή, που διατηρούν την ανθρώπινη υπόστασή τους παρά τις υπεράνθρωπες δυνάμεις και ικανότητές τους.
Παρ’ όλα αυτά όμως, ο Thor και το συνάφι του αγαπήθηκαν από το αναγνωστικό κοινό και, ακόμα πιο σημαντικό, κατάφεραν να επιβιώσουν σε ένα μέσο που διακρίνεται από μια φιλοσοφία των ακρών. Κοινώς, ή θα αρέσει κάποιος χαρακτήρας και θα εξακολουθεί να υπάρχει ακόμα και μετά από δεκαετίες ή θα εξαφανιστεί και θα ξεχαστεί μόλις μετά από μερικά τεύχη.
Από το 1962, λοιπόν, ο Thor είχε άπειρες περιπέτειες ως προστάτης των Εννέα Κόσμων, έσωσε το σύμπαν εκατοντάδες φορές, έγινε ιδρυτικό μέλος των Avengers ενώ το Ragnarok σαν event εμφανίστηκε στα κόμικς το 2004. Κατά καιρούς, δε, το σφυρί του Thor ήταν άξια να το κρατήσουν όλων των ειδών τα πλάσματα, από αλογόμορφους εξωγήινους μέχρι... μαγεμένους βατράχους!
Η προκείμενη ταινία, τώρα, μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη και ένα ακόμα διάσημο Marvel storyline, το “Planet Hulk”, απαντώντας στην απορία των fans: τι έκαναν ο Thor και ο Hulk κατά τη διάρκεια του (κινηματογραφικού) Civil War. Ο Chris Hemsworth επιστρέφει ως Thor, αυτή τη φορά χωρίς την πλούσια κόμη του. Επιστρέφουν και άλλοι ηθοποιοί στους αντίστοιχους ρόλους τους, όπως ο Idris Elba ως Heimdall, ο Mark Ruffalo ως Bruce Banner και ο Anthony Hopkins ως Odin. Και φυσικά, ο Tom Hiddleston ως ο trickster θεός, Loki, ο οποίος ξεπέρασε σε δημοφιλία και τον βασικό χαρακτήρα του franchise.
Σίγουρα, πάντως, ένα από τα πιο πολυαναμενόμενα στοιχεία της ταινίας είναι η εμφάνιση στην οθόνη της Θεάς των Νεκρών, της Hela, ενσαρκωμένης από την Cate Blanchett. Επιπλέον, η Marvel προσθέτει ένα ακόμα ισχυρό όνομα στο δυναμικό της, τον Jeff Goldblum ως Grandmaster. Τέλος, η ταινία είναι σκηνοθετημένη από τον Taika Waititi που το 2014 μαζί με τον Jemaine Clement μας χάρισε το απολαυστικότατο What We Do in the Shadows.
Σκανδιναβοί θεοί, λοιπόν, πράσινα τέρατα που τροφοδοτούνται από την οργή τους, αρχόντισσες των νεκρών και μια ατμόσφαιρα διαγαλαξιακού Mad Max. Υπάρχει περίπτωση να χάσουμε αυτή την ταινία; Όπως θα φώναζε και ο Θεός του Κεραυνού: “I say thee Nay!”
Πηγές:
The Penguin Book of Norse Myths Gods of the Vikings, Kevin Crossley-Holland, Penguin Books, 2011
Guest Post
Η Αµαλία Κουλακιώτη γεννήθηκε και µεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ιστορία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο και στη συνέχεια φοίτησε στο Εργαστήρι Επαγγελµατικής Δηµοσιογραφίας στην Αθήνα. Εργάστηκε ως αρθρογράφος σε γνωστές ενηµερωτικές ιστοσελίδες, ενώ είναι κάτοχος µεταπτυχιακού από το Πανεπιστήµιο του Stirling της Σκοτίας µε θέµα τις εκδόσεις. Κείµενά της έχουν δηµοσιευθεί σε εφηµερίδες και ιστοσελίδες της Ελλάδας και του εξωτερικού. Τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Οι «Σεληνοφώτιστες Ιστορίες» είναι το πρώτο της βιβλίο.