Στοιχειωμένοι φάροι: οι τρομακτικοί ερημίτες των θαλασσών

Ταξιδεύοντας ανά τους αιώνες στις απέραντες θάλασσες, ανάμεσα στους βραχώδεις όγκους και τις νησίδες, κάποια φωτεινά σημάδια των ονείρων, των μύθων και της ιστορίας, φωτίζουν για εμάς τους σκοτεινούς και θαλάσσιους δρόμους. Είναι οι ερημίτες της πέτρας και των κυμάτων, σύμβολα απομονωμένα με σκοπό να ενώνουν αιώνια τον άνθρωπο με τη ζωή.

Είναι οι παντοτινοί φρουροί των ωκεανών και η ελπίδα κάθε κουρασμένου και ταλαίπωρου ναυτικού. Φάροι της Ελλάδας, της γης ολόκληρης, συντρόφευαν και συντροφεύουν τους πολυταξιδεμένους ναυτικούς μεταφέροντας στα πέρατα του κόσμου μύθους και θρύλους για κουρσάρους, για στοιχειωμένα πλοία και φαντάσματα, για πλανεύτρες ξωθιές, για θησαυρούς, για μαρμαρωμένους φαροφύλακες, για ψυχές ανθρώπων που αιώνια συνυπάρχουν με τούτους τους πέτρινους φύλακες των πόντων.

Η πρώτη αναφορά στους φάρους μάς πάει πολύ πίσω. Απαντάται στην Ιλιάδα, όπου ο Όμηρος ιστορεί πως όταν στην θάλασσα οι ναύτες πλησιάζουν σε ξέρα θα δουν ψηλά μια αναμμένη φωτιά να τους προειδοποιεί.

«…ως δ’ ότ’ αν ποντοίο ναύτοισι φανείη

καιομένου πυρός τόδε καίεται

υψόθ’ ορέφσιν…»

Το όνομα «φάρος» προέρχεται από τον πρώτο πύργο στη κορυφή του οποίου υπήρχε ένας πυρσός και ο οποίος χτίστηκε στο αιγυπτιακό νησί Φάρος από τον αρχιτέκτονα Σώστρατο. Σύμφωνα με έναν αιγυπτιακό μύθο, όταν έδυε ο ήλιος έβγαινε στο νησί ο Πρωτέας, ο θαλάσσιος υπηρέτης του Ποσειδώνα. Ο φάρος τούτος λειτούργησε μέχρι το 1303 όταν καταστράφηκε ολοσχερώς από έναν σεισμό.

Στην Ελλάδα, φημολογείται πως ο πρώτος φάρος χτίστηκε στην προσωρινή πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους, την Αίγινα, το 1827. Σήμερα, ο ψηλότερος φάρος της χώρας έχει ύφος 300 μέτρα και βρίσκεται στο νοτιότερο σημείο της Ελλάδας, στη Γαύδο.

Οι πρώτοι φάροι άναβαν με πετρέλαιο. Η λάμπα του φάρου βρισκόταν μέσα σε ένα κρυστάλλινο θάλαμο και ήταν απαραίτητο κάποιος να την ανάβει έγκαιρα για να προειδοποιεί τα πλοία. Την δύσκολη και απαιτητική αυτή δουλειά έκαναν οι φαροφύλακες που έμεναν στο δωματιάκι του φάρου σαν ερημίτες, ξεκομμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο. Η ζωή τους ήταν εξαιρετική δύσκολη και επικίνδυνη αφού είχαν να παλέψουν από την μια τη μοναξιά και την απομόνωση και από την άλλη τις καιρικές συνθήκες που πολλές φορές καθιστούσαν το έργο τους δύσκολο. Όταν οι άνεμοι μαίνονταν και οι φουρτούνες λυσσομανούσαν, ο ανεφοδιασμός των φάρων από τη θάλασσα ήταν επικίνδυνος κι έτσι η διατροφή τους ήταν λιτή, αφού ξέμεναν με παξιμάδια και λίγο νερό. Πολλοί έκαναν καιρό να δουν κάποιον άνθρωπο ενώ οι πιο τυχεροί είχαν μαζί τους είτε κάποιον βοηθό είτε την σύζυγο τους κι έτσι κυλούσε γι’ αυτούς λίγο ευκολότερα ο χρόνος στους πέτρινους παρατηρητές των πλεούμενων.

Η γυναικεία συντροφιά πολλές φορές μαλάκωνε τη δύσκολη ζωή του φαροφύλακα, ενώ πρόσφερε τάξη και καθαριότητα στον φάρο. Αυτό φαίνεται να συνέβαινε και στην περίπτωση του φάρου στο ακρωτήρι του Αφορισμένου, στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης, ο φαροφύλακας του οποίου έμενε εκεί χρόνια με τη σύζυγό του. Υπάρχει κιόλας ένας μύθος για την προέλευση του ονόματος του ακρωτηρίου.

Λένε λοιπόν πως όταν ο Καϊάφας οδήγησε στη σταύρωση το Χριστό, ξεκίνησε να πάει στη Ρώμη για να συναντήσει τον Καίσαρα. Στο ταξίδι όμως εξαπλώθηκε μια αρρώστια σε όλο το πλοίο με αποτέλεσμα να πεθάνει. Ήταν άρχοντας όμως κι έτσι δεν μπορούσαν να τον ρίξουν στη θάλασσα. Έπρεπε να τον θάψουν. Φτάνοντας στην Κρήτη πλησίασαν τον όρμο αλλά η θάλασσα φούσκωσε ξαφνικά και θεόρατα κύματα σηκώθηκαν. Παρόλα αυτά οι ναύτες με μεγάλη δυσκολία τον έβγαλαν στη στεριά όπου και τον έθαψαν. Από τότε λένε πως το μέρος είναι στοιχειωμένο γιατί εκεί θάφτηκε αυτός που σταύρωσε τον Χριστό και η θάλασσα δεν ηρεμεί ποτέ σε εκείνο το σημείο. Μάλιστα οι ναυτικοί συνήθιζαν να πλέουν πάνω από ένα ναυτικό μίλι μακριά από τον όρμο.

Υπάρχουν δεκάδες ιστορίες που γράφτηκαν στους φάρους. Κάποιες από αυτές είναι ιστορίες αγάπης και κάποιες ιστορίες μίσους.

Στον φάρο του Κάβο Σίδερο (Ισίδωρος) λένε πως κάποτε ζούσε ένας φαροφύλακας με την όμορφη γυναίκα του. Η γυναίκα του όμως ήταν άπιστη και έκανε σχέση με τον βοηθό του. Όταν το κατάλαβε ο φαροφύλακας πήρε το όπλο του και αφαίρεσε τις ζωές του, ενώ στη συνέχεια αφαίρεσε και τη δική του. Λένε ότι οι ψυχές των εραστών πλανώνται ακόμα σε εκείνο τον φάρο.

Γνωστή είναι στους ναυτικούς και η ιστορία του φαροφύλακα στο Κάβο Δρέπανο. Ο νεαρός φαροφύλακας αντίκρισε μια μέρα τα συντρίμμια ενός ναυαγίου κοντά στον φάρο. Ανάμεσα στα σπασμένα ξύλα ήταν μια μισοπεθαμένη όμορφη κοπέλα. Αφού την έσωσε και έμαθε ποια ήταν, το βέλος του ερώτα κάρφωσε την καρδιά του και αποφάσισε να την κρατήσει μαζί του. Η κοπέλα λεγόταν Αϊσέ, ήταν η κόρη του καπετάνιου του ναυαγισμένου πλοίου από την Αλγερία, και σύντομα τον ερωτεύτηκε κι εκείνη. Αφού έμεινε έγκυος, η κοπέλα ασθένησε και έχασε τη ζωή της. Ο άντρας δεν μπόρεσε να βαστάξει το πόνο από τον χαμό της και αφού τοποθέτησε την γυναίκα του στο πίσω μέρος του φάρου, κάθισε πλάι της και αφαίρεσε τη ζωή του αφήνοντας ένα σημείωμα στο οποίο έλεγε πώς δεν μπορούσε να την αποχωριστεί. Ακόμα και τώρα το ερωτευμένο ζευγάρι ζει και θα ζει αιώνια στους ασβεστωμένους τοίχους του μικρού φάρου.

Οι ιστορίες για στοιχειώματα που μολογούν οι παλιοί ναυτικοί και φαροφύλακες δεν έχουν σταματημό. Μιλάνε για πλοία φαντάσματα και αλλόκοτα πλάσματα. Έτσι λένε πως πολλοί έχουν δει τη «σκούνα», το πλεούμενο που παρουσιάζεται κοντά στο φάρο του ακρωτηρίου Απολυτάρες των Αντικυθήρων. Η παρουσία της «σκούνας» είναι κακός οιωνός, αφού εμφανίζεται όταν είναι να συμβεί κάτι κακό. Ένας ναυτικός ισχυρίζεται πως είδε το πλεούμενο να περνάει με ανοιχτά τα πανιά του και μεμιάς εξαφανίστηκε. Μετά από λίγες μέρες έγινε ένα τρομερό ναυάγιο σ’ εκείνο το σημείο.

Το μικρό νησάκι Άγρια Γραμβούζα με τον φάρο του, είναι κοντά στην Κρήτη και έχει αναγνωριστεί ως «Το νησί των πειρατών», αφού εκεί πήγαιναν τους θησαυρούς τους οι πειρατές που λυμαίνονταν την περιοχή. Κάποτε λένε πως κάποιοι κάτοικοι των γύρω περιοχών προσπάθησαν να εναντιωθούν στους πειρατές με σκοπό να τους νικήσουν. Οι αιμοδιψείς πειρατές προσπαθώντας να τους τρομοκρατήσουν, σκότωσαν σε μια νύχτα πενήντα γυναίκες. Τα πτώματα τους ρίχτηκαν στο νερό σε άσχημη κατάσταση. Στο τέλος όμως οι πειρατές νικήθηκαν και χάθηκαν όλοι. Θρύλοι λένε πως στον φάρο του νησιού βγαίνουν οι νεκροί και κυνηγούν κάθε άνθρωπο που αποφασίζει να πάει εκεί, με σκοπό να τον ρίξουν στη θάλασσα. Άλλοι λένε πως έχουν δει λευκές αέρινες φιγούρες να κάθονται στα βράχια, να κλαίνε και να μοιρολογούν. Κανείς ναυτικός δεν πλησίαζε παλιά σε κείνο τον φάρο.

Στον φάρο του ακρωτηρίου Χοντρός Κάβος, οι βοσκοί δεν πήγαιναν ποτέ τα πρόβατά τους γιατί φοβόντουσαν τις νεράιδες. Λέγανε πως εκεί έβγαιναν ξωθιές που με τα γλυκά τους τραγούδια μάγευαν τους ανθρώπους και τους νάρκωναν ενώ τα ζώα τους τα παρέσερναν στα κοφτερά βράχια και τα έριχναν από κάτω, στην άγρια θάλασσα. Ένας κάτοικος του κοντινού χωριού έλεγε πως όταν ήταν νέος πήγε εκεί και άκουσε τα γλυκόλαλα τραγούδια τους αλλά επειδή είχε φυλαχτό πάνω του δεν ναρκώθηκε. Είδε όμορφες κοπέλες με άσπρα φορέματα να χορεύουν στα βράχια του φάρου, οι οποίες χάθηκαν από προσώπου γης όταν ξημέρωσε.

Σε ένα ακρωτήρι της Βόρειας Εύβοιας υπάρχει ένας βράχος που θυμίζει μαρμαρωμένο άντρα που παίζει κιθάρα. Υπάρχει γι’ αυτόν τον βράχο μια παράξενη ιστορία. Λέει λοιπόν ο θρύλος ότι στον φάρο αυτό ζούσε ένας νέος φαροφύλακας με την οικογένεια του. Ο νέος αυτός τραγουδούσε όμορφα και έπαιζε ωραία κιθάρα. Είχε κουραστεί όμως με τη ζωή στον φάρο· ήθελε να δει άλλους τόπους. Ένα βράδυ που τραγουδούσε για το φεγγάρι και για της θάλασσας τα κύματα, πλησίασε τον φάρο, λένε, ένα αλλόκοτο καράβι. Μέσα ήταν μια όμορφη γυναίκα, μια νεράιδα. Ο νέος φαροφύλακας την παρακάλεσε να τον πάρει μαζί της. Δεν τον ξαναείδε κανείς, παρά μονάχα είδαν στην άκρη του φάρου ένα βράχο που έμοιαζε με άντρα που κρατάει κιθάρα. Λένε πως είναι ο μαρμαρωμένος φαροφύλακας.

Στην Κέα, στο ακρωτήρι Ταμίλος, τρεις ψαράδες είχαν δει παλιά ένα παράξενο πλάσμα που έμοιαζε σαν γοργόνα κοντά στον φάρο. Όταν αντιλήφθηκε το καΐκι που πλησίαζε, η γοργόνα εξαφανίστηκε στα βαθιά νερά. Οι τρείς άντρες διηγούνταν τη συνάντηση τους με τη γοργόνα έως τα βαθιά τους γεράματα.

Στοιχειωμένοι φάροι και αλλόκοτες ιστορίες θα συναντήσουμε σε όλο τον κόσμο, όπου υπάρχουν νησίδες, ακρωτήρια και κοφτεροί βράχοι που μπορούν να βυθίσουν πλοία και να σκορπίσουν μεγάλο κακό.

Σίγουρα λίγοι θα ήθελαν να επισκεφθούν τον φάρο του Tevennec, στη Βρετάνη της Γαλλίας, όχι μόνο εξαιτίας της δύσκολης περιοχής όπου βρίσκεται αλλά και γιατί το κτίσμα τούτο των 140 και παραπάνω χρόνων λένε πως είναι στοιχειωμένο και πως οδήγησε τον πρώτο φαροφύλακά του στη τρέλα. Πώς άραγε να μην συμβεί αυτό αφού ο φάρος είναι φτιαγμένος πάνω σε έναν βράχο που δέρνεται συχνά από τα μανιασμένα κύματα της θάλασσας, ξεκομμένος από τον Θεό και τους ανθρώπους; Το φως του άναψε για πρώτη φορά το 1875 και ο πρώτος φαροφύλακας, ο Henri Guezennec, λένε πως έχασε τα λογικά του τον καιρό που έζησε εκεί καθώς άκουγε φαντάσματα που απαιτούσαν να φύγει. Σύμφωνα με τη βρετανική μυθολογία, ο Ankou ήταν ο υπηρέτης του θανάτου, προστάτης των νεκροταφείων και συλλέκτης των ψυχών των νεκρών. Οι κάτοικοι της περιοχής ισχυρίζονταν πως λόγω των ισχυρών ρευμάτων τα καράβια έφταναν εύκολα στο φάρο του Tevennec κι αυτό γιατί πίστευαν πως ήταν η κατοικία του Ankou. Έτσι έβαλαν σε όλο το νησί σταυρούς για να ξορκίσουν το κακό. Έκτοτε ακολούθησαν κι άλλοι φαροφύλακες όμως δεν έμεινε κανείς για καιρό. Εκατό χρόνια τώρα ο φάρος εξακολουθεί να λειτουργεί όμως δεν ζει κανείς πια εκεί.

Ένα μυστήριο πλανάται γύρω από τον φάρο των νήσων Φλάλαν, στη δυτική ακτή της Σκωτίας, ο οποίος άναψε πρώτη φορά το 1899. Το 1900, οι τρεις σκληροτράχηλοι φαροφύλακες που ζούσαν εκεί εξαφανίστηκαν δίχως να αφήσουν ούτε ένα ίχνος. Το πλοίο που πλησίασε για ανεφοδιασμό δεν βρήκε κανέναν στην αποβάθρα. Έτσι ο πλοίαρχος με τον βοηθό του ανέβηκαν στο φάρο για να δουν τι συνέβαινε. Βρήκαν μισοφαγωμένο το φαγητό στα πιάτα των τριών αντρών, τα παλτό τους να λείπουν αλλά κανένα άλλο ίχνος ζωής των φαροφυλάκων. Έψαξαν παντού, στα βράχια, στη θάλασσα όμως το μόνο που είδαν ήταν το σταματημένο ρολόι του τοίχου αλλά και το ημερολόγιο του φάρου, στο οποίο διάβασαν αλλόκοτες σημειώσεις των αντρών. Πρωτόγνωρες καταιγίδες και περίεργα συμβάντα αναφέρονταν που έκαναν τους άντρες να συμπεριφέρονταν παράξενα. Ποτέ κανείς δεν βρήκε τους αγνοουμένους ενώ μαρτυρίες από τους επομένους φαροφύλακες του φάρου λένε πως άκουγαν περίεργες φωνές στον αέρα να φωνάζουν τα ονόματα των αντρών που χάθηκαν.

Ο φάρος Point Lookout θεωρείται ο πιο στοιχειωμένος φάρος της Αμερικής και όχι άδικα. Πρόκειται για τον αγαπημένο φάρος αυτών που λατρεύουν το μεταφυσικό. Αρσενικές και γυναικείες φιγούρες εμφανίζονται και μετά εξαφανίζονται. Οι πόρτες ανοίγουν και κλείνουν χωρίς λόγο. Ακούγονται ανεξήγητες φωνές, βήματα, ακόμη και ροχαλητό, αλλά κανείς δεν είναι εκεί. Φημολογείται πώς τα περίεργα αυτά συμβάντα λαμβάνουν χώρα γιατί στον φάρο αυτό στεγάζονταν νοσοκομείο αλλά και στρατιωτικές φυλακές κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Οι τοίχοι αυτοί σίγουρα κρύβουν πολλές θλιβερές ιστορίες μέσα τους.

Με θέα τη λίμνη Μίσιγκαν, ο φάρος Seul Choix Point τέθηκε σε λειτουργία το 1892. Ένας από τους φύλακές του, ο Joseph Townsend, λέγεται ότι εξακολουθεί να στοιχειώνει τον φάρο μέχρι σήμερα. Ο Townsend πέθανε στο σπίτι του φαροφύλακα στις αρχές του 1900. Για μήνες δεν μπορούσαν να θάψουν το σώμα του λόγω του άσχημου καιρού, οπότε το σώμα του κρατήθηκε στο υπόγειο. Ίσως επειδή το σώμα του έμεινε άταφο για καιρό, οι επισκέπτες που έρχονται να δουν τον φάρο αναφέρουν πως πλανάται μια έντονη μυρωδιά πούρου σε όλους τους χώρους μιας και ο Townsend ήταν καπνιστής πούρων. Αναφέρουν ακόμα πως έχουν δει τις καρέκλες να κουνιούνται και βλέπουν έναν άνδρα να κοιτάζει στα παράθυρα.

Ο φάρος της Νήσου Σεγκούιν κρύβει μια φρικιαστική ιστορία. Λένε πως ένας φαροφύλακας που είχε παντρευτεί πρόσφατα μετακόμισε στο νησί, τρία μίλια μακριά από την ακτή, παίρνοντας μαζί και τη σύζυγό του. Για να βοηθήσει τη γυναίκα του ώστε να μην πλήξει τον χειμώνα, της αγόρασε ένα πιάνο. Το πιάνο όμως ήρθε με μια παρτιτούρα για ένα μόνο τραγούδι. Επειδή η πρόσβαση στον φάρο ήταν δύσκολη λόγω του άσχημου καιρού και η σύζυγος δεν μπορούσε να αγοράσει άλλες παρτιτούρες έπαιξε το ίδιο τραγούδι ξανά και ξανά, με αποτέλεσμα να τρελαθεί ο φαροφύλακας. Με ένα τσεκούρι διέλυσε το πιάνο, αφαίρεσε τη ζωή της γυναίκας του και στη συνέχεια και τη δική του ζωή. Λένε πως το φάντασμα του φαροφύλακα υπάρχει ακόμα στο φάρο και πως μερικές φορές αν η νύχτα είναι ήσυχη, μπορεί κανείς να ακούσεο ένα πιάνο να παίζει.

Τα φαντάσματα αγαπούν τελικά πολύ τους φάρους. Στοιχειώματα και αέρινες παρουσίες περιπλανούνται σε αυτούς τους πέτρινους γίγαντες, όπως στο φάρο του Block Island. Χτισμένος το 1874 με το ιδιαίτερο βικτοριανό στιλ της εποχής, το φως του βοήθησε πολλά πλοία να πορευτούν στα νερά Νέας Αγγλίας. Ο θρύλος λέει ότι το 1900 ένας φαροφύλακας σκότωσε τη σύζυγό του με αποτέλεσμα το πνεύμα της να μην εγκαταλείψει ποτέ το φάρο. Λέγεται ότι παρενοχλεί μόνο τους άνδρες, κουνώντας τους, σηκώνοντας τα κρεβάτια τους ή ακόμα και κλειδώνοντάς τους σε μια ντουλάπα ή έξω από τα δωμάτια. Πολλοί έχουν αναφέρει πειρατικά πλοία- φαντάσματα να τριγυρνάνε κοντά στον φάρο τα οποία λένε πως μεταφέρουν τα πνεύματα των νεκρών που δεν μπορούν να θαφτούν μέχρι το έδαφος να ξεπαγώσει στο τέλος του χειμώνα.

Θα αναρωτιούνται πολλοί γιατί οι φάροι θεωρούνται ιδανικοί χώροι για τα στοιχειώματα. Ίσως είναι η απομόνωση λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων, ίσως η μοναξιά που βίωναν οι φαροφύλακες και άφησε βαθύ αποτύπωμα πάνω στην πέτρα και το κύμα.

Υπάρχουν, λένε, δύο φαντάσματα που στοιχειώνουν τον φάρο Barnegat, στο New Jersey, ενός άνδρα και της γυναίκας του. Το ζευγάρι ήταν σε ένα πλοίο ακριβώς έξω από την ακτή όταν ξέσπασε μια καταιγίδα. Το πλοίο εκκενώθηκε, αλλά ο σύζυγος επέλεξε να μείνει αφού πίστευε πως το σκαρί ήταν γερό και δεν θα βούλιαζε. Η σύζυγος αποφάσισε κι αυτή να ακολουθήσει τον σύζυγό της και αφού έδωσε το βρέφος της σε κάποιους άλλους συντρόφους που έφευγαν, έμεινε μαζί με τον άντρα της. Το πλοίο επέζησε από την καταιγίδα όχι όμως και το ζευγάρι που πάγωσε. Λένε λοιπόν πως τα πνεύματα τους εμφανίζονται κοντά στον φάρο τις κρύες μέρες του Γενάρη και του Φλεβάρη και πως αν συναντήσουν κάποιον γονιό με μωρό, πλησιάζουν νομίζοντας πως είναι το δικό τους. Όταν δουν πως δεν είναι το βρέφος τους, εξαφανίζονται.

Στη Μασαχουσέτη, ο φάρος Bird Island, λένε πως στοιχειώνεται από μια αδύνατη μικροκαμωμένη γυναίκα. Ο William "Billy" Moore ήταν ο πρώτος φύλακας του φάρου το 1890. Κάποιοι λένε ότι ήταν καταδικασμένος πειρατής που εξέτιε την ποινή του στο φάρο, ενώ άλλοι ισχυρίζονται ότι τιμωρήθηκε για κλοπή χρημάτων. Έζησε εκεί με τη σύζυγό του, τη Σάρα. Μια μέρα, ο Μπίλι σήκωσε τη σημαία κινδύνου στο νησί, φέρνοντας τους υπεύθυνους της ξηράς εκεί για να δουν ποιο ήταν το πρόβλημα. Βρήκαν τη Σάρα νεκρή στο σπίτι. Ο Μπίλι ισχυρίστηκε ότι πέθανε από φυματίωση, όμως άλλοι υποψιάστηκαν ότι τη δολοφόνησε εκείνος. Αφού ο Μπίλι εξαφανίστηκε από το νησί, ο αντικαταστάτης του ισχυρίστηκε ότι είδε μια αδύναμη γυναίκα στην πόρτα με τεντωμένο χέρι. Όταν άνοιξε την πόρτα, είχε εξαφανιστεί.

Ποιος δεν έχει ακούσει κάτι περίεργο να χτυπάει μέσα στη νύχτα; Μπορεί να είναι οι δείχτες ενός ρολογιού, μια γάτα, ένα κουνάβι ή κάτι περισσότερο από μια γάτα. Στους στοιχειωμένους φάρους οι περίεργοι θόρυβοι μπορεί να μαρτυρούν την παρουσία πνευμάτων είτε των φαροφυλάκων που έζησαν εκεί είτε των οικογενειών τους· πνευμάτων που ακόμα προσπαθούν να έρθουν σε επαφή με τους ανθρώπους.

Έτσι σε πολλούς φάρους, όπως στον φάρο Pottawatomie που βρίσκεται στο Rock Island, στον φάρο του νησιού Chambers και στον φάρο Sherwood Point της περιοχής Sturgeon Bay έχουν παρατηρηθεί περίεργοι θόρυβοι, αντικείμενα που μετακινούνται, ανεξήγητες φωνές, παράξενα σχήματα να τρεμοπαίζουν και φώτα που αναβοσβήνουν. Κάποιοι αναφέρουν ακόμα και μορφές παιδιών να παίζουν γύρω από τους φάρους αλλά και γυναικών να κοιτάζουν από τα παράθυρα. Παιχνίδια της φαντασίας ή πραγματικότητα; Κανείς δεν μπορεί να δώσει μια σαφή απάντηση σε αυτό.

Ιστορίες φαντασμάτων υπάρχουν και για τον φάρο Yaquina Bay, στο Νιούπορτ. Ο φάρος χτίστηκε το 1871, αλλά παροπλίστηκε μόνο τρία χρόνια αργότερα, το 1874. Για πρώτη φορά φημολογήθηκε πως ήταν στοιχειωμένος γύρω στις αρχές του 20ου αιώνα όταν, απ’ ότι λέγεται, ένα έφηβο κορίτσι, που ονομαζόταν Muriel, και οι φίλοι της επισκέφθηκαν τον εγκαταλελειμμένο φάρο. Αφού βρήκαν μια μυστική πόρτα μέσα στον φάρο, οι φίλοι έφυγαν από το κτίριο, αλλά η Muriel παρέμεινε για να βρει το χαμένο μαντήλι της. Όταν ανακάλυψαν την απουσία της Muriel, οι φίλοι της έψαξαν τον φάρο, αλλά το μόνο πράγμα που βρήκαν ήταν σταγόνες αίματος και το αιματοβαμμένο μαντήλι της.

Μια άλλη ιστορία φαντασμάτων που σχετίζεται με το φάρο Yaquina Bay αφηγείται την ιστορία ενός καπετάνιου φαλαινοθηρικού που ονομαζόταν Evan McClure, ο οποίος πνίγηκε όταν το πλοίο του βυθίστηκε εκεί κοντά κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας το 1874. Ο καπετάνιος εμφανίζεται πολλές φορές στη βάση του φάρου να κοιτάει ψηλά για να δει το φως που υποτίθεται ότι θα τον οδηγήσει με ασφάλεια στη ρότα του. Όσοι έχουν δει τον καπετάνιο McClure λένε ότι εμφανίζεται όπως κάθε ζωντανός άνθρωπος μέχρι να εξαφανιστεί μπροστά στα μάτια τους.

Υπάρχουν και φάροι που στοιχειώνονται από πνεύματα των κατοικίδιων που μπορεί να είχαν οι φαροφύλακες, όπως για παράδειγμα η γάτα-φάντασμα του φάρου του Fairport Harbour. Πολλοί ορκίστηκαν πως είδαν το φάντασμα μιας γάτας να τριγυρνά στο πάτωμα ή να πηδάει στα έπιπλα. Πιθανολογείται πως είναι το φάντασμα της γάτας που είχε η γυναίκα του πρώτου φαροφύλακα που πήγε να μείνει μαζί με την οικογένειά του εκεί το 1871. Ο φαροφύλακας, ονόματι Joseph Babcock, αγόρασε μια γάτα στη γυναίκα του, η οποία είχε πέσει σε βαθιά μελαγχολία όταν έχασε τον μικρό της γιο από ευλογιά. Η γάτα ονομάζονταν Sentinel και κρατούσε συντροφιά στη γυναίκα. Όταν αυτή μετα από καιρό πέθανε, εξαφανίστηκε και η γάτα μυστηριωδώς. Μετα από πολλά χρόνια, εργάτες που έκαναν επισκευές στο φάρο βγήκαν τα λείψανα της γάτας τα οποία πια φυλάσσονται στο μουσείο του φάρου. Αργότερα ερευνητές παραφυσικής δραστηριότητας αναφέρουν πως κατάφεραν να ηχογραφήσουν ένα σιγανό «νιάου» στον στοιχειωμένο φάρο.

Ταξιδεύοντας προς την Αγλάισέ, μια ακόμα χώρα των μύθων, θα συναντήσουμε τον Ρωμαϊκό φάρο, κοντά στην εκκλησία St. Mary in Castro. Εκεί πολλοί μαρτυρούν πως είδαν έναν μοναχό-φάντασμα με σκούρα κουκούλα να τριγυρνά στον φάρο καθώς και έναν Ρωμαίο στρατιώτη ντυμένο ακόμα με την πολεμική του αμφίεση.

Στην περιοχή Pakefield υπάρχει ένας ερειπωμένος φάρος. Οι ντόπιοι έχουν ονομάσει τον χώρο γύρω από τον φάρο Crazy Mary's Hole κι αυτό γιατί ο τοπικός θρύλος λέει ότι μια γυναίκα, η Μαρία, ενώ ζούσε εκεί, έχασε τον σύζυγό της στη θάλασσα χωρίς να το ξέρει. Αυτή όμως περίμενε στα βράχια, κάτω από το φάρο, την επιστροφή του. Εκεί πέθανε από πείνα, αλλά το φάντασμα της περιμένει ακόμα.

Μια ακόμα τρομακτική ιστορία είναι η ιστορία του φάρου Wicklow Head. Ο μύθος λέει πως στα μέσα του 19ου αιώνα μια γυναίκα αποκεφαλίστηκε με δρεπάνι, από έναν ζηλόφθονο πρώην φίλο της και φύλακα του φάρου, όταν έμαθε για τη σχέση της με έναν άλλο άνδρα. Η οντότητα λέγεται ότι στοιχειώνει ακόμα τη σκάλα του φάρου.

Αυτές και πολλές ακόμα τρομακτικές ιστορίες για στοιχειωμένους φάρους θα συναντήσουμε στη περιπλάνηση μας σε ολόκληρο τον κόσμο. Πολλές από αυτές ίσως τις έχουμε ακούσει μια νύχτα με φίλους στην ακρογιαλιά γύρω από μια φωτιά ή σε μια γιορτή Halloween. Υπάρχουν όμως κι άλλες που κρύβονται καλά μέσα στο σκοτάδι. Αν καταφέρετε να ανακαλύψετε κάποια από αυτές, πάρτε χαρτί και μολύβι και καταγράψτε την χωρίς όμως να φοβηθείτε αν νιώσετε μια δροσερή παρουσία δίπλα σας. Ίσως είναι ο πρώτος φαροφύλακας που περιπλανιέται αιώνια ή το αεράκι μιας καλοκαιρινής βραδιάς.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

Παπαποστόλου Τ., Μύθοι, θρύλοι, παραδόσεις, εκδ. Άγκυρα, 2003

Πετρομανιάτης Λ., Φαροφύλακες, εκδ. Βραδυνή, 2009

Παπαγεωργίου Γ., Ελληνικοί Πέτρινοι Φάροι, εκδ. Ίδρυμα Αικ. Λασκαρίδη, 2019

Πατρώνου- Παπατέρπου Χ., Ο φαροφύλακας της Λάκκας, εκδ. ΕΛΚΥΣΤΗΣ, 2020

"Top 15 Haunted Lighthouses", COASTAL LIVING, https://www.coastalliving.com/travel/top-15-haunted-lighthouses?fbclid=IwAR1cvx5Vsg4FfXp31NQyZbi2C-PpZKHHmAMesYDsV7G2G9PThW1Wmr6G_Gc

"Haunted Lighthouses and Their Ghosts", Liveaboutdotcom, https://www.liveabout.com/haunted-lighthouses-and-their-ghosts-4122898

"Reports Concerning Lighthouses from the Paranormal Database", ParanormalDatabase, https://www.paranormaldatabase.com/reports/lighthouses.php?fbclid=IwAR32QxLzKCTnMVLCv3ShcreOjARQqtQIyFUA_EkQP-ageCgIO60lyNwFW84

"Don’t Turn Off the Lights: Haunted Lighthouses", Beachcombing, https://www.beachcombingmagazine.com/blogs/news/haunted-lighthouses?fbclid=IwAR3KlFecrtw1GNis6z4MuDgpHQuuqtd2-Rzq_1QATRaqdnfQBD0X_iEHLuU