Αντώνης Κτενάς, ένας Φανταστικός μουσικός
Όταν πρωτογνώρισα τον Αντώνη το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα ήταν πως είναι ένας χαμογελαστός και συμπαθής νεαρός.
Όταν τον άκουσα να παίζει αυτοσχεδιαστικά κομμάτια στη φλογέρα του κατά τη διάρκεια των προβών της «Μυθικής Σαγήνης του Χρυσού»-παράσταση που παίχτηκε τον Ιούλιο του 2016 από το Σύλλογο Φίλων Tolkien «The Prancing Pony», σκέφτηκα πως αν μη τι άλλο, έχει έμπνευση.
Όταν όμως άκουσα τα πρώτα του ολοκληρωμένα έργα, έμεινα δακρυσμένη από συγκίνηση.
Οι λόγοι;
Πρώτος και σημαντικότερος… Ο Αντώνης είναι γνήσιο, πηγαίο ταλέντο με εξαιρετική αίσθηση της χρήσης της μελωδίας, που μπορεί να χτυπήσει τις πιο ευαίσθητες χορδές, ειδικά για όσους αγαπούν το φανταστικό και θέλουν να ταξιδεύουν σε άλλους κόσμους.
Δεύτερος και επίσης σημαντικός… Η ίδια η μουσική του είναι αυτή ενός ώριμου καλλιτέχνη, παρά το-αντικειμενικά-νεαρό της ηλικίας του.
Τρίτος αν και όχι τελευταίος… Η ίδια η μουσική από τις πρώτες «φράσεις» ανοίγει Πύλες για άλλα σύμπαντα.
Δεν ήταν καθόλου δύσκολο να επιλέξω να είναι ο πρώτος Έλληνας μουσικός του Φανταστικού που ήθελα να παρουσιάσω στο Will o' Wisps. Και του δίνω το λόγο για να μας παρασύρει με τις μελωδίες του.
Ερωτήσεις
Τόσο νέος, τόσο πολυπράγμων, τόσο Επικοφανταστικός… Για πες μας, Αντώνη, πώς και γιατί ξεκίνησες να γράψεις μουσική αυτού του είδους;
Από μικρός είχα πάντα λατρεία για την μουσική κινηματογράφου, παιχνιδιών καθώς και μουσικές οι οποίες σε ταξίδευαν σε φανταστικούς κόσμους. Πάντα παρατηρούσα την μουσική των ταινιών και των παιχνιδιών και ήταν κάτι που μου άρεσε να ασχοληθώ. Με την μουσική είχα ξεκινήσει από σχετικά μικρή ηλικία, είχα περάσει από διάφορα όργανα και κατέληξα σε ηλικία των 8 να ξεκινήσω με τα κρουστά. Έχοντας ένα πολύ καλό δάσκαλο που με καθοδηγούσε απέκτησα εμπειρίες παίζοντας με φιλαρμονικές μπάντες, συμφωνικές ορχήστρες μία από αυτές ήταν και η κρατική που είχα παίξει 1 χρόνο πριν φύγω για σπουδές στην Γερμανία όταν ήμουν 17 χρονών. Όλο αυτό το διάστημα ασχολιόμουν μόνος μου με την δημιουργία μουσικής. Είχα μάθει μόνος μου να χειρίζομαι μουσικά προγράμματα και ότι γνώση μπορούσαν να πάρω από τους δασκάλους την έπαιρνα. Όταν ήρθε η ώρα που έφυγα για σπουδές στην Γερμανία, εκεί γνώρισα ένα φίλο ο οποίος είχε σπουδάσει μουσική κινηματογράφου στο Seattle U.S. , εκείνος με βοήθησε πολύ και μου έμαθε πολλά πράγματα γύρω από αυτό το επάγγελμα κάτι που οφείλω να πω ότι λίγοι συνθέτες απόφοιτοι ωδείου εδώ στην Ελλάδα τα γνωρίζουν, παρά μόνο οι πολύ ψαγμένοι. Έτσι γύρισα πίσω στην Ελλάδα παίρνοντας την απόφαση να ασχοληθώ με αυτόν τον τομέα, ένας τομέας που μου αρέσει και μου ταιριάζει. Οφείλω να πω ότι σαν συνθέτης έχω ακόμα δουλειά μπροστά μου και ως προς το επαγγελματικό αλλά και ως προς το ακαδημαϊκό κομμάτι.
Ποια ήταν κυρίως τα ακούσματα που σε επηρέασαν; Ήταν μόνο καλλιτέχνες ή μπάντες, ή και βιβλία και ταινίες; Ή τι άλλο;
Τα μουσικά πρότυπα για εμένα ήτανε και είναι κυρίως οι συνθέτες μουσικής κινηματογράφου και ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Οι αγαπημένοι μου από αυτούς είναι: John Williams, Howard Shore, James Newton Howard, David Newman, Harry Gregson Williams και πολλοί άλλοι. Θεωρώ την μουσική τους ότι σε ταξιδεύει σε άλλον κόσμο, αλλά κυρίως δίνουν ζωντάνια και ψυχή σε μία ταινία η οποία είναι απλά ήχοι, εικόνες και λόγια!
Το βαθύτερο κίνητρο ενός καλλιτέχνη να ασχοληθεί με τον κόσμο του Φανταστικού και όχι με τους εμπορικότερους μουσικούς χώρους της Ελλάδας, ποιο είναι;
Προσωπικά ο κόσμος του Φανταστικού είναι ένας κόσμος που μου αρέσει και με εκφράζει. Φυσικά και σαν καλλιτέχνες κάνουμε μια προσπάθεια να ζήσουμε από την τέχνη μας, αλλά το σημαντικότερο είναι να μας αρέσει και να μας εκφράζει αυτό που κάνουμε, γιατί ο κόσμος από εμάς περιμένει το κάτι διαφορετικό, το ωραίο το ελεύθερο! Αν δεν μας αρέσει αυτό που κάνουμε τότε δεν θα μπορέσουμε ποτέ να εκφράσουμε στον κόσμο, αυτό που περιμένει από έναν καλλιτέχνη. Έτσι για εμένα σαν καλλιτέχνης με εκφράζει αυτός ο κόσμος του φανταστικού και είναι σημαντικό που μέσα από αυτόν μπορώ και μπορούμε να ταξιδέψουμε το κοινό που αντιστοίχως του αρέσει και εκφράζεται μέσα από αυτόν τον κόσμο!
Το ευρύ κοινό σε άκουσε και στο Φεστιβάλ του Fantasticon 2016, όπου έγραψες και το main theme, αλλά εμφανίστηκες και έπαιξες ζωντανά. Εκεί παρουσιάστηκε και το cd σου, που στηρίχτηκε και προωθήθηκε από τις εκδόσεις Ars Nocturna. Πες μας κάποια πράγματα για αυτή τη δουλειά σου.
Το Album “Legends of Fantasy Era” εκδόθηκε τον Σεπτέμβρη του 2016. Είναι ένα album του οποίου η μουσική γράφτηκε αποκλειστικά για τις ανάγκες του FantastiCon. Η διαδικασία για να δημιουργηθεί αυτό το album διήρκησε 3 μήνες, θεωρώ σαν χρόνος ήταν λίγος και η διαδικασία ήταν πολύ γρήγορη. Κάθε κομμάτι που έγραφα το έκανα με μεράκι και με ικανοποιούσε πολύ που επέλεξαν εμένα για να γράψω μουσική για το FantastiCon. Θα ήθελα βέβαια να ευχαριστήσω και τον Κωνσταντίνο Τσουρέκη φιλόλογο και συγγραφέα οποίος με βοήθησε στο να γραφτούν τα αρχαιοελληνικά λόγια του τελευταίου κομματιού του album “Universal Chant”, καθώς και την χορωδία “Fantasy Choir” που συμμετείχε στην εκτέλεσή του!
Επίσης να ευχαριστήσω και τον Νεκτάριο Σανταμούρη τραγουδιστή της Heavy Metal μπάντας “Tidal Dreams” που με βοήθησε στην διαδικασία, αλλά προσφέρθηκε να τραγουδήσει και το τραγούδι του album “The Magic Sword”. Θα ήθελα επίσης να δώσω πολλά ευχαριστώ στο κοινό που εκτίμησε την δουλειά μου και με στήριξε!
Και επειδή οι πράκτορες του Will o' Wisps, μας ψιθύρισαν για νέα δουλειά που ετοιμάζεις, περιμένουμε να μας πεις λεπτομέρειες.
Αυτόν τον καιρό εγώ και οι Solastas έχουμε κάνει μία συνεργασία για την δημιουργία ενός νέου album που θα ονομαστεί “Ferd til Nord” που στα αρχαία νορβηγικά σημαίνει ταξίδι στον βορρά. Θα είναι φανταστική ορχηστρική μουσική με στοιχεία folk/pagan μουσικής. Ως γενική ιδέα όλο το album θα διαδραματίζει τις περιπέτειες στις χώρες του βορρά (Βρετανία, Σκανδιναβία, Ισλανδία) ερμηνεύοντας διάφορες περιπέτειες σε φανταστική, αγγλική και Gaelic γλώσσα, τα οποία θα τα ερμηνεύει η Λαμπρινή Γιώτη τραγουδίστρια των Solastas. Τα κομμάτια θα είναι σύνολο 9 στα οποία τα 8 θα είναι τραγούδια και ορχηστρικά και ένα θα είναι μόνο ορχηστρικό παίζοντας solo μπουζούκι και μαντολίνο ο Γιώργος Τσιμπουξής και ο Αντώνης Πανταζής. Με τους Solastas έχω μια παρά πολύ καλή συνεργασία και είναι και ένα σχήμα που ταιριάζει στο είδος της μουσικής που γράφω, ειδικά τα φωνητικά της Λαμπρινής. Το album εάν όλα πάνε καλά και τελειώσουμε στην ώρα μας θα κυκλοφορήσει τέλη Μάρτη με αρχές Απρίλη.
Για το επόμενο έτος ποια είναι τα σχέδια σου;
Ήδη τα σχέδια μου τα έχω προγραμματίσει για το επόμενο FantastiCon, έχω δημιουργήσει μία μπάντα η οποία αποτελείτε μόνο από Αυλούς και κρουστά. Ονομάζεται “Woodwinds of Avalon” και μέσα στην μπάντα είμαστε συνολικά μαζί με εμένα 6 άτομα:
Αντώνιος Κτενάς: Κρουστά, Φλογέρα, διάφοροι αυλοί
Στέλλα Χατζοπούλου: Φλάουτο, Αυλός του Πάνα
Νίκος Γκούμας: Κλαρινέτο, Tin Whistle
Γιώργος Πανουσάκης: Όμποε, Αγγλικό Κόρνο
Νεκτάριος Σανταμούρης: Άσκαυλος, Κρουστά
Αναμένουμε τον 6ο που θα παίζει Φαγκότο
Τη μουσική σου μπορώ να τη φανταστώ άνετα να ντύνει ταινίες fantasy και σειρές. Θα σκεφτόσουν σοβαρά μια καριέρα στο εξωτερικό;
Παλιότερα είχα αυτήν την επιθυμία να κάνω καριέρα στο εξωτερικό. Σήμερα όμως προτιμώ να μείνω στην χώρα μου και να χτίσουμε μαζί με τους υπόλοιπους του φανταστικού κόσμου ένα ιδανικό περιβάλλον έτσι ώστε να ξεκινήσουμε και εμείς σαν χώρα να παράγουμε τέχνη, όπως όλες οι προηγμένες χώρες του εξωτερικού. Ωστόσο σαν μια 2η επιλογή θα μου άρεσε να συνεργαζόμουν με εταιρίες παιχνιδιών και ταινιών του εξωτερικού, αλλά αν με ρωτήσετε αν προτιμώ την χώρα μου ή το εξωτερικό για τα επαγγελματικά μου μάλλον το πρώτο θα απαντούσα!
Και μια βαρύγδουπη ερώτηση. Πιστεύεις πως έχεις βρει το σκοπό σου στη ζωή μέσα από τη μουσική; Πώς πιστεύεις ότι μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο μέσα από αυτήν;
Εδώ υπάρχει μια παγίδα σε αυτήν την ερώτηση που πολλοί πέφτουν μέσα. Παλιότερα νόμιζα ότι η μουσική ήταν ο σκοπός μου, πίστευα σε ένα είδους πεπρωμένο, πίστευα ότι μπορούσα να αλλάξω τον κόσμο μέσα σε αυτήν, μέχρι που πριν ένα χρόνο συνειδητοποίησα ότι ο σκοπός και το νόημα της ζωής δεν πηγάζει από πουθενά, ούτε από την μουσική ούτε από οτιδήποτε. Συνειδητοποίησα ότι η ζωή μου δεν θα ήταν ούτε καλύτερη ούτε χειρότερη χωρίς την μουσική. Αυτομάτως σταμάτησε για μένα να είναι σκοπός μου η μουσική και έθεσα ως σκοπό μου το τίποτα και τα πάντα. Κατάλαβα ότι ο κόσμος είναι έτσι όπως πρέπει να είναι και ότι δεν χρειάζεται αλλαγή, ότι αλλαγή είναι να έρθει θα έρθει είτε προσπαθήσω είτε όχι! Έτσι πήρα την απόφαση να συνεχίσω την μουσική επειδή είναι κάτι που μπορώ να κάνω πολύ καλύτερα από άλλα πράγματα και είναι κάτι που με εκφράζει. Αλλά το κάνω επειδή μου βγαίνει και επειδή η ζωή με σπρώχνει προς αυτόν τον δρόμο και όχι λόγω 2 – 5 νοητικών αντιλήψεων. Αν την άλλη μέρα χρειαστεί να αφήσω την μουσική τότε θα το κάνω και θα είμαι το ίδιο ανάλαφρος και γαλήνιος όπως και πριν.
Έναν επίδοξο νέο μουσικό του είδους, που διστάζει να ασχοληθεί με τη μουσική επαγγελματικά, πώς θα τον ενθάρρυνες να ακολουθήσει το όνειρό του;
Θα έλεγα ότι δεν είμαι υπέρ της δόξας. Αν ένας νέος μουσικός του είδους θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με αυτό, θα τον συμβούλευα να αφήσει την δόξα και το χρήμα κατά μέρους. Αυτά τα 2 είναι η καταστροφή της τέχνης και του ίδιου μας του εαυτού. Εάν ένας νέος μουσικός θέλει να μάθει αυτήν την τέχνη για δόξα και χρήμα, τότε η απάντηση είναι να βρει μια άλλη τέχνη να ασχοληθεί. Εάν αντιθέτως θέλει να ασχοληθεί με αυτήν την τέχνη επειδή πραγματικά του αρέσει, τον εκφράζει, μπορεί να κάτσει με τις ώρες να γράψει ένα έργο χωρίς να τον νοιάζει το αποτέλεσμα, να ενθουσιάζεται κάθε φορά που την ασκεί, τότε εγώ ο ίδιος θα του έλεγα να την ακολουθήσει χωρίς φόβο, με πίστη και χωρίς να ακούει κανέναν, παρά μόνο τον εαυτό του!