Κάστρα και Πύργοι της Ελλάδας μέσα από τις ιστορίες και τους θρύλους τους
«Ο τόπος μας είναι γεμάτος από κάστρα και πύργους, που μαρτυρούν το πέρασμά τους. Κάστρα ελληνικά, βυζαντινά, βενετσιάνικα, τούρκικα. Άλλα χτισμένα πάνω σε αρχαίες πολιτείες και τα τείχη. Κι άλλα σκαρφαλωμένα στους βράχους, στα βουνά ή πάνω από τη θάλασσα. Περνάς από δερβένια άγρια και βλέπεις γκρεμού χτισμένα τείχια νεροφαγωμένα α στέκονται βουβά και αμίλητα. Τα πιο πολλά βρίσκονται σε τόπους ξεμοναχιασμένους, μακριά από χωριό κι από ανθρώπου χνώτο. Το χειμώνα τα σκεπάζει ένας σβολερός ουρανός ή τα τυλίγουν νέφη καταξεσκισμένα. Το καλοκαίρι ο ήλιος ρίχνει χνώτο πάνω τους, τα πυρώνει και τ’ αγριεύει. Η σιωπή που βαστούν είναι φοβερότερη απ’ τον πόλεμο και το βρόντο των κονταριών κι από τις φωνές που ακούγονταν τότες, εκείνον τον καιρό.»
Εν όψει του παραμυθένιου Φεστιβάλ μας (μετάβαση σε άρθρο για το φεστιβάλ) που έρχεται σε πολύ λιγότερο από έναν μήνα, αποφασίσαμε να αναζητήσουμε και να παρουσιάσουμε κάποιους ιστορικούς πύργους αλλά και κάστρα της Ελλάδας που κρύβουν τη δική τους ιστορία. Μπορεί να μην αναφέρονται όλοι οι τόποι, καθώς είναι πάρα πολλοί, όμως το γεγονός αυτό δεν μειώνει σε καμία περίπτωση την αξία τους. Ας ξεκινήσουμε την περιπλάνηση!
Πύργοι
Πύργος Βασιλίσσης
Φυσικά, δεν θα μπορούσε να λείπει από το άρθρο μας ο Πύργος Βασιλίσσης, ο οποίος και θα φιλοξενήσει το φεστιβάλ μας «Ο Παραμυθένιος Κήπος» στις 3 Ιουνίου του 2018. Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:
Στην περίοδο της βασιλείας του Όθωνα αποφασίζεται η μεταφορά της πρωτεύουσας στην Αθήνα, όπου και εγκαθίσταται με την Αμαλία. Μέχρι να ολοκληρωθούν τα μεγαλεπήβολα σχέδια του Όθωνα, διέμειναν προσωρινά σε ένα σπίτι, στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η Παλαιά Βουλή. Στη συνέχεια μετεγκαταστάθηκαν στο κτίριο που στεγάζει σήμερα το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών. Μέχρι την εξορία του πρώτου βασιλικού ζεύγους, το κτίριο των Ανακτόρων δεν είχε ολοκληρωθεί εσωτερικά.
Βασικό μέλημα της βασίλισσας Αμαλίας αναδείχθηκε σε όλη της την περίοδο της βασιλείας του συζύγου της η αναμόρφωση των χώρων πρασίνου στην Αθήνα και ιδιαίτερα η δημιουργία του Βασιλικού Κήπου της Αθήνας.
Χωρίς να έχει τελειώσει η ολοκλήρωση του βασιλικού κήπου, αποφάσισε να αγοράσει μια μεγάλη έκταση γης βόρεια της Αθήνας, καθώς η κοιλάδα του Κηφισού διέθετε εξαιρετικό κλίμα. Το κτήμα στο Ίλιον ήταν αρχικά τουρκικό τσιφλίκι, που σταδιακά μεταβιβάστηκε σε Ελληνες ιδιοκτήτες και στη συνέχεια στους Άγγλους, Τζον Γουίλιαμς και Τζορτζ Μάιλς, οι οποίοι φύτεψαν αμπέλια και οπωροφόρα, καλλιέργησαν συστηματικά τους αγρούς και έχτισαν νέους βοηθητικούς χώρους.
To κτήμα του Πύργου Βασιλίσσης γεννήθηκε από το όραμα της βασίλισσας Αμαλίας για τη δημιουργία μιας πρότυπης αγροτικής εγκατάστασης, στην οποία θα δοκιμάζονται καινούριες παραγωγικές μέθοδοι για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής γεωπονίας. Με φανερή την επιρροή της «Μεγάλης Ιδέας» στους έξι φυσικούς λοφίσκους που υπήρχαν στο αγρόκτημα προστέθηκε το 1857 με εντολή της Αμαλίας και ένας έβδομος τεχνικός. Στους λόφους αυτούς η βασίλισσα έδωσε ονόματα Αργοναυτών. Η ίδια έδωσε στο κτήμα την επωνυμία «Επτάλοφος», όπως ονομάζεται αλλιώς και η Κωνσταντινούπολη. Πιθανολογείται πως είναι έργο του Φρανσουά Λουί Φλοριμόν Μπουλανζέ ή του Κ. Χάνσεν. Είναι ένα μοναδικό μνημείο της νεογοτθικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.
Αξίζει να επισκεφθείτε τον Πύργο, λοιπόν, και να ανακαλύψετε τους πολλούς κήπους του, τον βιολογικό αμπελώνα και το Οινοποιείο, καθώς και τους στάβλους με τα άλογα. Μην ξεχάσετε, βεβαίως, να ρίξετε μια ματιά ή και να ξεναγηθείτε στους εσωτερικούς του Πύργου, όπου θα δείτε μια μοναδική, περίτεχνη διακόσμηση σε τοίχους και πατώματα.
Ο Λευκός Πύργος της Θεσσαλονίκης
Ο Λευκός Πύργος κτίστηκε τον 15ο αιώνα, μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης το 1430. Στο πέρασμα του χρόνου αναφέρεται με διάφορες ονομασίες: Πύργος του Λέοντος τον 16ο αιώνα και Πύργος της Καλαμαρίας τον 18ο αιώνα. Τον 19ο αιώνα τον βρίσκουμε με δύο ονομασίες, ανάλογα με τη χρήση που είχε: Πύργος των Γενιτσάρων και Πύργος του αίματος (Κανλή Κουλέ). Ο ιστορικός Μιχαήλ Χατζή Ιωάννου το 1888, στο βιβλίο του για μνημεία της πόλης, τον αποκαλεί και Βαστίλη της Θεσσαλονίκης. Το 1883, με διαταγή του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Β’, ο Πύργος ασπρίζεται και του δίνεται η ονομασία Λευκός (Μπεγιάζ Κουλέ). Καθώς είμαστε πλέον στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα εποχή, όπου πνέει ο άνεμος της μεταρρύθμισης στην οθωμανική αυτοκρατορία, και ύστερα από πιέσεις της Αγγλίας, πύργος με την ονομασία «του αίματος» δεν αρμόζει στη νέα φυσιογνωμία της αυτοκρατορίας. Και ήταν ο κατάδικος Νάθαν Γκουελεντί, που με αντάλλαγμα την ελευθερία του, άσπρισε τον Πύργο. Από τότε έμεινε η σημερινή ονομασία. Με τον καιρό έγινε το σύμβολο της Θεσσαλονίκης, αφού απόμεινε από το 1911 να στέκει μόνος στην παραλία, ύστερα από την κατεδάφιση του θαλάσσιου και του ανατολικού τείχους και του περιβόλου του.
Επταπύργιο (Γεντί Κουλέ)
Δεν είναι τυχαίο που παρά το γεγονός ότι εδώ και δεκαετίες το Επταπύργιο στη Θεσσαλονίκη έπαψε να φυλακή, ακόμη και σήμερα δεν έχει τολμήσει κανείς να αλλάξει τη χρήση του σε κάτι άλλο. Υπάρχει μια εκδοχή όμως που λέει ότι τα φαινόμενα και οι φωνές δεν είναι των φυλακισμένων, αλλά κάποιων πνευμάτων που προστατεύουν τον θησαυρό του πύργου. Υπάρχει θησαυρός στο Επταπύργιο; Κι αν ναι, τι είδους θησαυρός είναι; Υλικής ή πνευματικής αξίας; Και γιατί δεν τον βρήκε κανείς μέχρι τώρα; Μήπως γιατί τον προστατεύουν τα «πνεύματα» του πύργου; Και σε ποιο σημείο του πύργου ακριβώς βρίσκεται; Στην τελευταία ερώτηση έρχεται να απαντήσει ένας άλλος μύθος. Αυτός που θέλει τη μία από τις δύο μαρμάρινες πλάκες που κοσμούσαν την είσοδο του πύργου να είναι ο χάρτης του θησαυρού, με την προϋπόθεση ότι θα τη δεις από τη σωστή πλευρά και θα ξέρεις να την αντιστοιχίσεις στην κάτοψη του πύργου. Τότε τα δύο παγώνια που πίνουν νερό από ένα σιντριβάνι, σου δείχνουν ακριβώς πού πρέπει να σκάψεις για τον θησαυρό. Γιατί φυσικά ο θησαυρός βρίσκεται κάτω από τον πύργο. Στο βόρειο κομμάτι της υπόγειας Θεσσαλονίκης.
Πύργος Τριγωνίου
Στον πολυσύχναστο και εντυπωσιακό πύργο της Άνω Πόλης λέγεται ότι τα ενεργειακά δίκτυα και τα τελλουρικά ρεύματα της περιοχής όπου βρίσκεται, έχουν την τάση να μεγεθύνουν τη συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο επισκέπτης. Ως αποτέλεσμα, ο πύργος συνίσταται για τους ερωτευμένους και χαρούμενους αλλά όχι για τους στενοχωρημένους.
Δίδυμοι Πύργοι Μύτικα
Πρόκειται για ενετικά κτίσματα του 15ου αιώνα τα οποία σώζονται σε σχετικά καλή κατάσταση. Οι πύργοι είναι χτισμένοι σε δύο κορυφές λόφων, απ’ όπου περνάει ο ποταμός Λήλαντας. Οι δύο αυτοί πύργοι είχαν ως αποστολή, εκτός των άλλων, να ελέγχουν και να ασφαλίζουν τα νερά του ποταμού για την καλύτερη ύδρευση της Χαλκίδας και το πότισμα του πλούσιου κάμπου. Επίσης, στους πύργους έβρισκαν καταφύγιο οι ντόπιοι σε περίπτωση ληστρικών, πειρατικών ή άλλων εχθρικών επιδρομών.
Οι δύο πύργοι έχουν οπτική επαφή με το κάστρο των Φύλλων, γνωστό ως Καστέλι, όπου μια περίοδο λένε κατοικήθηκε από τον γενναίο Ιππότη Λικάριο. Ο πατέρας του Λικάριο καταγόταν από τη Γένοβα και η μητέρα του από την Κάρυστο. Ο Λικάριο ήταν στην υπηρεσία του ηγεμόνα της Κεντρικής Εύβοιας, Guiberto Dalle Carceri. Κάποια στιγμή ερωτεύτηκε τη Φελίζα, μια όμορφη γυναίκα που ήταν προστατευόμενη του ηγεμόνα. Ο ηγεμόνας υποτιμούσε τον φτωχό ιππότη και τον ταπείνωσε με τα λόγια του. Τότε ο Λικάριο αποφάσισε να τον εκδικηθεί. Αρχικά εγκαταστάθηκε σε ένα βραχώδες φρούριο της Καρύστου, που ονομάζεται «Ανεμοπύλαι», συγκέντρωσε πολεμιστές και έκανε επιθέσεις στις γειτονικές περιοχές. Αργότερα, ήρθε σε επαφή με τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Μιχαήλ Η΄ τον Παλαιολόγο, και ζήτησε στρατιωτική ενίσχυση, ώστε να καταλάβει για λογαριασμό του όλη τη φεουδαρχική φραγκοκρατούμενη Εύβοια. Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας ικανοποίησε το αίτημά του και οι Φράγκοι ήρθαν αντιμέτωποι με πολυάριθμο βυζαντινό στρατό. Σε λίγο χρονικό διάστημα, ο Λικάριο κυρίευσε τα κάστρα της Εύβοιας και νίκησε τους πρώην συντρόφους του. Ο αυτοκράτορας για να τον ανταμείψει, του διέθεσε όλο το νησί ως φέουδο και του έδωσε για γυναίκα μια πλούσια Ελληνίδα. Ο Λικάριο τιμήθηκε με τα αξιώματα του Μεγάλου Κοντόσταυλου και του Μεγαδούκα και ο ηγεμόνας Guiberto Dalle Carceri οδηγήθηκε αιχμάλωτος στην αυλή του αυτοκράτορα, όπου και πέθανε. Αφού ο Λικάριο είχε ολοκληρώσει την αποστολή του, επέστρεψε στην Εύβοια και έμεινε στο κάστρο των Φύλλων και στους Δίδυμους Πύργους. Το τέλος του παραμένει άγνωστο. Σύμφωνα με την παράδοση δηλητηριάστηκε από μια Χαλκιδέα ερωμένη του…
Ο Πύργος της Βασιλοπούλας
Στα κάστρα του Διδυμότειχου ένας κυκλικός πύργος, ο ψηλότερος, ονομάζεται «πύργος της βασιλοπούλας». Η παράδοση λέει πως κάποτε ο βασιλιάς διασκέδαζε κυνηγώντας και στη θέση του άφησε την κόρη του. Όταν τον ειδοποίησαν ότι έρχονται οι Τούρκοι είχε τόση εμπιστοσύνη στην οχυρότητα του κάστρου ώστε είπε: «αν σηκωθεί από τη χύτρα ο κόκορας και λαλήσει, θα πιστέψω ότι κυριεύτηκε η πόλη». Οι Τούρκοι όμως χρησιμοποίησαν δόλο και έδειξαν το χρυσοκέντητο μαντήλι του βασιλιά στην κόρη του. Αυτή μόλις το είδε, τους παρέδωσε το κλειδί του κάστρου κι έγινε αιτία της άλωσης. Όταν κατάλαβε πως την ξεγέλασαν, δεν άντεξε την ντροπή και έπεσε από τον πύργο. Από τότε ο πύργος πήρε το «όνομά» της.
Πύργος της Πατησίων
Τον Πύργο τον έφτιαξε ο Τζώρτζης Αλφονσάτος Τυπάλδος, εισαγωγέας φαρμάκων με καταγωγή από το Ληξούρι της Κεφαλονιάς, το 1914. Το κτήριο αντανακλά αφενός το ενδιαφέρον του για τον Εραλδισμό (έναν από τους σημαντικότερους βοηθητικούς κλάδους μελετών της ιστορίας, με αντικείμενο μελέτης τη μελέτη και την εξέλιξη των οικογενειακών σημάτων) και αφετέρου τη μεγάλη ιστορία της οικογένειας. Οι Τυπάλδοι έχουν ρίζες στη Νάπολη της Ιταλίας, απ’ όπου φαίνεται ότι μετανάστευσαν στην Κεφαλονιά τον 15ο αιώνα.
Όπως έχει πει η σημερινή ιδιοκτήτρια του κτηρίου, Σίλια Καλλιμάνη, ο Τζώρτζης είχε ερευνήσει ακόμα περισσότερο την ιστορία της οικογένειας και φαίνεται να ανακάλυψε ότι υπήρξαν απόγονοι Ιπποτών. Το σπίτι κατοικούνταν ως το 1993 από τους θείους της κυρίας Καλλιμάνη.
Πρόκειται για ένα από τα σπάνια δείγματα εφαρμογής του νεογοτθισμού που εκπορεύθηκε από την Αγγλία στα μέσα του 19ου αιώνα και μάλιστα μια ιδιαίτερα επιτυχημένη εκδοχή αυτού του στυλ. Βρίσκεται κεντρικά, τοποθετημένο σε μεγάλη, για την αστική πυκνότητα της πόλης, κατάφυτη ιδιοκτησία. Στην εποχή του αποτελούσε πρότυπο «βίλας εξοχής». Αυτό το στυλ αρχιτεκτονικής εκφράζεται με κάποια στοιχεία όπως είναι τα στηθαία τύπου επάλξεων, τα οξυκόρυφα τόξα των ανοιγμάτων, οι ιδιότυποι πεσσοί του κεντρικού πρόπυλου, οι ρόδακες, τα εμβλήματα κ.λπ.
Η διαφορετικότητά του αυτή σε σχέση με τα υπόλοιπα της περιοχής και ο απόκοσμος χαρακτήρας που αποπνέει εξήρε τη φαντασία των περαστικών και των κατοίκων και δημιούργησε μύθους βγαλμένους από μεσαιωνικά παραμύθια μιας και ο μεσαίωνας περνά στη λαϊκή αντίληψη με ιππότες, μάγισσες και φαντάσματα που αναμειγνύονται με δεισιδαιμονίες και σκοτεινές ιστορίες.
Κάστρα
Κάστρο της Άκοβας
Βρίσκεται στην Αρκαδία και κατασκευάστηκε περί το 1250. Για πρώτη φορά στη μεσαιωνική ιστορία εμφανίζεται η Άκοβα επί Φραγκοκρατίας. Πιστεύεται όμως ότι προϋπήρχε.
Το όνομα του κάστρου προέρχεται από το λατινικό Άκβα ( Acqua ) λόγω των πολλών υδάτων εκ των πηγών που την περιβάλλουν. Άλλωστε ο ποταμός Λάδωνας είναι πολύ κοντά. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, η ονομασία είναι σλαβικής καταγωγής. Επίσης, λέγεται ότι κάποτε το κάστρο προστάτευε μία αμαζόνα. Λεγόταν και «Κάστρο της Κυράς» από διάφορες κυράδες που συνδέθηκαν με την ιστορία του κάστρου και κυρίως της Μαργαρίτας, κόρης του Βιλλαρδουίνου. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το όνομα που χρησιμοποιούσαν οι πρώτοι Φράγκοι κτήτορες: Mata-Grifon ή Μετάγριφον (από το Mata= φόνος, Grifon= Γαλλικό παρατσούκλι για τους Έλληνες, από το γρύπας που παραπέμπει σε τέρας). Ενδεικτικό του ήθους και της στάσης των νέων κατακτητών.
Κάστρο Χλεμούτσι
Το Χλεμούτσι ήταν τo σημαντικότερο κάστρο του Πριγκιπάτου της Αχαΐας. Το κάστρο χτίστηκε το 1220-1223 από τον πρίγκιπα της Αχαΐας Γοδεφρείδο Α΄ Βιλλεαρδουίνο, Γάλλο ιππότη που συμμετείχε στην Δ’ Σταυροφορία. Ήταν το πιο αντιπροσωπευτικό φράγκικο κάστρο της Ελλάδας. Το Χλεμούτσι βρίσκεται πάνω σε έναν αρκετά ψηλό λόφο σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα, με θέα στο Ιόνιο Πέλαγος, απέναντι από τη Ζάκυνθο.
Το αρχικό όνομα του κάστρου ήταν Clermont, όπως το ονόμαζαν οι Φράγκοι. Οι Έλληνες το ονόμασαν Χλουμούτσι ή Χλεμούτσι, ονομασία που έφτασε σε εμάς σήμερα. Κατά την εποχή της βενετσιάνικης κυριαρχίας ονομάστηκε Castel Tornese, επειδή οι Βενετσιάνοι θεωρούσαν ότι εκεί γινόταν η κοπή των νομισμάτων του πριγκιπάτου της Αχαΐας, των τορνεζίων.
Τα τελευταία χρόνια στο Χλεμούτσι λειτουργεί ως μουσείο. Η μόνιμη θεματική έκθεση του μουσείου, με τίτλο «Η εποχή των ιπποτών-Οι σταυροφόροι στον Μοριά», περιλαμβάνει περισσότερα από 500 αντικείμενα, που χρονολογούνται από τον 13ο έως τον 15ο αιώνα.
Ένας από τους θρύλους του κάστρου αναφέρεται στην ιστορία ενός βασιλόπουλου που κατοικούσε στην Παλαιόπολη (αρχαία Ήλιδα) και είχε αγαπήσει τη βασιλοπούλα που κατοικούσε στο Χλεμούτσι. Το βασιλόπουλο το έλεγαν Ανήλιαστο, γιατί ποτέ δεν το έβλεπε ο ήλιος, ούτε το φως της ημέρας και ήταν η μοίρα του τέτοια που αν ήθελε το δει ο ήλιος, θα πάθαινε κάτι κακό. Το ίδιο και η βασιλοπούλα και γι’ αυτό την έλεγαν κι αυτή Ανήλιαστη. Για να βλέπονται, έκαναν ένα λαγούμι από την Παλαιόπολη ως το Χλεμούτσι και πήγαινε το βασιλόπουλο και την αντάμωνε στο Χλεμούτσι. Μια φορά, όμως, εκεί που γύριζε το βασιλόπουλο στο παλάτι του, έτυχε να βρεθεί έξω από το λαγούμι του την ώρα που έκραζε ο πετεινός και το πήρε η μέρα και μαρμαρώθηκε. Και ο θρύλος το ’χει ότι βρίσκεται ακόμη και σήμερα, μαρμαρωμένο μέσα στο λαγούμι…
Κάστρο Ιπποτών
Το κάστρο της Ρόδου -ουσιαστικά πρόκειται για ολόκληρη μεσαιωνική πόλη περιβαλλόμενη από τείχη- είναι ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα και πιο ιστορικά κάστρα του κόσμου. Η σημερινή του μορφή οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στους Ιωαννίτες ιππότες ή, αλλιώς, τους ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη που κατείχαν το νησί από το 1309 έως το 1522.
Κατά τον Μεσαίωνα και πιο συγκεκριμένα περίπου στα 1332, στη Ρόδο υπήρχε ο θρύλος και ο φόβος ενός μεγάλου δράκου που ζούσε στον σημερινό λόφο του Μόντε Σμιθ που τότε ονομαζόταν «Mal Paso» και σημαίνει κακό πέρασμα. Οι κάτοικοι του νησιού ένιωθαν τρόμο στην ιδέα ενός πλάσματος, που εξαφάνιζε ανθρώπους από την περιοχή. Έτσι, ο τότε Μεγάλος Μάγιστρος Helion de Villeneuve, στον φόβο να μην χάσει και άλλους ιππότες από το θηρίο του λόφου, απαγόρευσε κάθε επίθεση προς αυτό. Παρ’ όλα αυτά ένας νεαρός ιππότης δεν θέλησε να πειθαρχήσει στο διάταγμα του μεγάλου Μαγίστρου, κι άρχισε να σχεδιάζει τον τρόπο με τον οποίο θα σκότωνε το επικίνδυνο πλάσμα πάνω στο νησί. Ο ιππότης με το όνομα Dieudonné de Gozon, ζήτησε την άδεια να λείψει για ένα χρόνο και να επισκεφθεί το κάστρο του πατέρα του στο Languedoc. Μετά από αρκετό διάστημα εκπαίδευσης, ο ιππότης γύρισε πίσω στη Ρόδο και ανέβηκε στο λόφο όπου ζούσε ο δράκος. Έπειτα από αρκετή ώρα μάχης, οι υπηρέτες του τον βρήκαν λιπόθυμο κάτω από το πλάσμα, τον σήκωσαν και άρχισαν να ζητωκραυγάζουν. Όμως, ο Μεγάλος Μάγιστρος κυριεύθηκε από θυμό και θέλησε να τιμωρήσει τον ιππότη Gozon που δεν υπάκουσε στις διαταγές του. Όμως ο λαός του νησιού εξοργίστηκε, διαμαρτυρήθηκε και εν τέλει ο Μεγάλος Μάγιστρος ανακάλεσε και τον έχρισε τιμητικά σε Μεγάλο Μάγιστρο. Άξιζε την τιμή αυτή, αφού απελευθέρωσε το νησί από τον φόβο του δράκου που το είχε κυριεύσει. Το κεφάλι του δράκου, τοποθετήθηκε πάνω από τη Θαλασσινή πύλη ενώ ο θαρραλέος ιππότης στέφθηκε Μεγάλος Μάγιστρος στη θέση του Villeneuve όταν εκείνος απεβίωσε.
Φραγκοκάστελλο
Το Φραγκοκάστελλο είναι ενετικό μεσαιωνικό κάστρο που βρίσκεται στη νότια ακτή της Κρήτης, εντός του νομού Χανίων. Το Βενετικό όνομα του κάστρου ήταν Άγιος Νικήτας. Επικράτησε όμως η ονομασία Φραγκοκάστελλο, που του αποδόθηκε από τον τοπικό πληθυσμό και σημαίνει το κάστρο των Φράγκων.
Αποτελεί ένα από τα πιο ξακουστά κάστρα της Ελλάδος, κυρίως εξαιτίας του φαινομένου που είναι γνωστό ως Δροσουλίτες, που παρατηρείται στον κάμπο γύρω από το κάστρο, κάποιες χρονιές στα τέλη της άνοιξης. Συγκεκριμένα, στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου, στην πρώτη πρωινή δροσούλα, εμφανίζονται οι Δροσουλίτες στην παραλία του Φραγκοκάστελλου. Οι Δροσουλίτες είναι τα φαντάσματα των νεκρών πολεμιστών του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, που σκοτώθηκαν κατά την υπεράσπιση του Φρουρίου στις 17 Μαΐου 1828. Σύμφωνα με τον θρύλο, τα σώματα των Ελλήνων αγωνιστών έμειναν άταφα, ώσπου ένας δυνατός άνεμος μετέφερε άμμο από την παραλία της Ορθής Άμμου και κάλυψε τα σώματα τους. Οι Δροσουλίτες εμφανίζονται τις τελευταίες μέρες του Μαΐου και τις πρώτες του Ιουνίου σαν ανθρωπόμορφες σκιές, μαυροντυμένες, περπατώντας ή καβαλώντας άλογα, φέρουν όπλα και κατευθύνονται από την εκκλησία του Άγιου Χαράλαμπου προς το Φραγκοκάστελλο, και χάνονται στη θάλασσα. Περπατούν ο ένας πίσω από τον άλλο για περίπου δέκα λεπτά, όταν επικρατεί άπνοια και υψηλή υγρασία.
Υποτίθεται ότι πολλοί άνθρωποι υπήρξαν κατά καιρούς μάρτυρες αυτού του φαινομένου. Σύμφωνα με κάποιες θεωρίες, το συμβάν αυτό προκαλείται από αντικατοπτρισμό λόγω της διάθλασης των ακτίνων του ήλιου με την υγρή ατμόσφαιρα της πρωινής δροσιάς. Οι ντόπιοι πιστεύουν ότι οι Δροσουλίτες εμφανίζονται μόνο στην πρωινή δροσιά (εξ ου και το όνομα τους), ενώ δεν έχουν ενοχλήσει ποτέ κανένα.
Κάστρο της Πάργας
Το ενετικό κάστρο με τους οκτώ πύργους φτιάχτηκε το 1572 από τους Ενετούς. Αυτή, βέβαια, δεν ήταν η πρώτη φορά που το έχτιζαν. Η πρώτη του εκδοχή πήρε τείχη και οστά το 1401, καταστράφηκε όμως δύο φορές, μία το 1452 από τους Οθωμανούς που πολεμούσαν με τους Ενετούς για την κυριαρχία του Ιονίου, και μία το 1537 από τον Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, που πολύ πριν εμπνεύσει τον φανταστικό καπετάνιο του Μαύρου Μαργαριταριού ήταν ένας κανονικότατος τούρκος πειρατής της Μεσογείου.
Κάστρα Πηλίου
Το θρόισμα των φύλλων και ο φλοίσβος των κυμάτων μεταφέρουν μέχρι σήμερα θρύλους από το παρελθόν, ενισχύοντας το μυστήριο που περιβάλλει τα μισογκρεμισμένα κτίρια. Ένας από τους θρύλους που παραμένει ζωντανός μέχρι τις μέρες μας, είναι ο θρύλος της γριάς προδότρας, που «αντιπροσωπεύει το κακό». Τα κάστρα ήταν τόσο γερά, ώστε οι παλαιότεροι έλεγαν πως μόνο με προδοσία, με δόλο, υποδουλώθηκαν τελικά στον εχθρό. Η γριά, που ήταν πάντα το στοιχειό του κάστρου, προδίδει, σύμφωνα με την προφορική παράδοση που σώζεται μέχρι σήμερα μια μυστική πόρτα ή την πηγή του νερού όπου οι πειρατές έριχναν δηλητήριο, αναγκάζοντας τους πολιορκημένους να παραδοθούν. Ορισμένοι ισχυρίζονται ακόμη και σήμερα ότι βλέπουν πότε-πότε μια φιγούρα, η οποία είναι, όμως, αποκύημα της οξυμένης φαντασίας. Τα κάστρα της περιοχής που έχουν συνδεθεί με τον θρύλο της γριάς προδότρας, είναι του Αγίου Βλασίου, του Κεραμιδίου, της Ζαγοράς και της Θεοτόκου στο Προμύρι.
Κάστρο Μήθυμνας
Το έχτισαν οι Γενοβέζοι τον 14ο αιώνα, πάνω στα ερείπια βυζαντινού κάστρου που θρύλοι το θέλουν έργο του Ιουστινιανού. Ένας άλλος θρύλος λέει πως τον 15ο αιώνα, πριν η Λέσβος γίνει κομμάτι της οθωμανικής αυτοκρατορίας, η Onetta d’ Oria, σύζυγος του Γενοβέζου κυβερνήτη του νησιού, φόρεσε την πανοπλία του άνδρα της και οδήγησε από εδώ τα στρατεύματά του στη μάχη εναντίον των Οθωμανών.
Κάστρο Ξάνθης
Το κάστρο της Ξανθίππης, που περικλείει την πόλη της Ξάνθης φάνταζε πάντα μυστηριώδες, ωστόσο είχε μείνει έρμαιο της φθοράς του χρόνου και της λήθης μετά από δεκαετίες εγκατάλειψης. Όμως, φαίνεται πως ένας αρχαιολογικός πλούτος με τη γοητεία που τον συνοδεύει έρχεται και πάλι στην επιφάνεια με ενέργειες της εφορίας αρχαιοτήτων. Κατά την παράδοση λοιπόν εκεί κατοικούσε η βασίλισσα Ξανθίππη, η οποία χρησιμοποιούσε ένα μυστικό τούνελ για να κατεβαίνει στη διπλανή ρεματιά στον Κόσυνθος και να παίρνει το μπάνιο της. Ένας άλλος θρύλος θέλει τον λόφο να είναι κούφιος και στο εσωτερικό του να έχει τους θησαυρούς της Ξανθίππης. Ένα άρμα που το σέρνανε δύο άλογα όλα φτιαγμένα από χρυσό. Νομίσματα, πολύτιμοι λίθοι, χρυσός και άργυρος, τα πάντα. Υπήρχε μέσα εκεί και ένα πηγάδι μεγάλο, το οποίο κατέβαινε βαθιά και συναντούσε ένα μεγάλο τούνελ που επικοινωνούσε με τη θάλασσα των… Άβδηρων, από όπου ερχόντουσαν οι προμήθειες με πλοίο. Τέλος, ένας άλλος τοπικός θρύλος αναφέρει πως τελευταία βασίλισσά του ήταν η Ξανθίππη Παλαιολογίνα, της οποίας το Κάστρο πολιόρκησε ο Σουλτάνος σαν κυρίεψε την Ξάνθη. Η Βασίλισσα τού είπε να γράψει πάνω σε μια λίρα «Κωνσταντίνος», το όνομα του ανδρός της, αν ήθελε το Κάστρο. Εκείνος το έγραψε, μα αυτή αντί να του το παραδώσει, έπεσε και σκοτώθηκε. Από τότε, οι λίρες λέγονται «Κωνσταντινάτα».
Γυναικόκαστρο
Το φρούριο του Γυναικόκαστρου υπήρξε ένα σημαντικό, βυζαντινό οχυρωματικό έργο της Μακεδονίας, αλλά στις ημέρες μας παραμένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Βρίσκεται σε ύψωμα πεδιάδας πάνω από το χωριό Παλαιό Γυναικόκαστρο, κοντά στο Κιλκίς και έχει αξιοσημείωτη ιστορία. Η ονομασία του, «Γυναικόκαστρο», υποδήλωνε ότι ήταν τόσο ισχυρό, ώστε ήταν αρκετή μια γυναικεία φρουρά για την υπεράσπισή του. Ή ίσως το όνομα να έχει να κάνει με τον θρύλο που αφορά την πτώση του και τον «μύθο της Μαρουλίας». Την προφορική παράδοση διέσωσε ο Οθωμανός συγγραφέας Hadji Kalfa. Σύμφωνα με την παράδοση, διοικητής του φρουρίου όταν κατέφθασαν τα τουρκικά στρατεύματα του Εβρενός Γαζή, ήταν μια γυναίκα με το όνομα Μαρουλία. Η γυναίκα αυτή, χήρα του προηγούμενου διοικητή, οργάνωσε την άμυνα, καθοδήγησε τους στρατιώτες και πολέμησε και η ίδια ηρωικά υπερασπιζόμενη το κάστρο. Η αντίσταση της Μαρουλίας κράτησε αρκετούς μήνες πριν το κάστρο, τελικά, παραδοθεί. Είναι σχεδόν βέβαιο πως στο όνομα της «Μαρουλίας», διατηρείται η ανάμνηση της ηρωικής αντίστασης ενός ιστορικού προσώπου, της Μαρούλας της Λήμνου, η οποία υπερασπίστηκε το νησί της κατά την τουρκική εισβολή. Πιθανότατα, το όνομα του φρουρίου (Γυναικόκαστρο) βοήθησε τη φαντασία των ντόπιων στην ταύτιση του κάστρου με αυτήν την παράδοση της μαχόμενης γυναίκας.
Κάστρο Αετού
Απέναντι από τη θέση που είναι σήμερα κτισμένο το χωριό του Αετού, στην κορυφή απόκρημνου λόφου, είναι κτισμένο το ομώνυμο φρούριο. Η θέση του στο εσωτερικό της Ακαρνανίας εξασφάλιζε φυσική προστασία από τους επιδρομείς, και επιπλέον είναι κτισμένο στο τέλος περίπου της διαδρομής από Μύτικα -Κανδήλα-Βάρνακα-Αρχοντοχώρι-Αετό-Κατούνα και έδινε τη δυνατότητα για έλεγχο αυτού του περάσματος, που στα χρόνια του μεσαίωνα ήταν η κύρια οδός από τα δυτικά παράλια της Ακαρνανίας προς την ενδοχώρα. Το κάστρο περιβλήθηκε με γραφικό θρύλο: στα χρόνια της εισβολής των Τούρκων η αρχοντοπούλα, για να γλιτώσει από την πολύμηνη πολιορκία, έβαλε μπροστά όργανα να παίζουν μόνα τους για πολλές μέρες χωρίς χέρια ανθρώπων, φόρεσε τα γοβάκια της ανάποδα και χάθηκε στα βουνά. Ξεγέλασε, έτσι, τους εχθρούς που πίστεψαν ότι υπήρχαν ακόμη υπερασπιστές στο κάστρο και παραπλανήθηκαν από τα ίχνη της στα μονοπάτια.
Το κάστρο της Ωριάς
Με το όνομα αυτό υπάρχουν πολλά κάστρα στην Ελλάδα, αλλά και στον ευρύτερο ελληνικό χώρο της Μικράς Ασίας. Βασίλισσα στο κάστρο ήταν η Ωριά (=ωραία), που -πολιορκούμενη από τους Τούρκους η τους Σαρακηνούς- υπεραμυνόταν επί πολλά έτη, έως ότου ένας από τους πολιορκητές, καταγόμενος από Ελληνίδα, μηχανεύτηκε το εξής τέχνασμα προκειμένου να βοηθήσει στην κατάληψή του. Μεταμφιέστηκε σε εγκυμονούσα γυναίκα ή κατά άλλες παραλλαγές σε μοναχό, πήγε κάτω από την πύλη και παρακαλούσε να του ανοίξουν για να γεννήσει ή για να αναπαυθεί και να φάει έπειτα από μακρά ασιτία, μαζί με ομοθρήσκους.
Η εύσπλαχνη βασίλισσα παραπλανήθηκε, η πύλη άνοιξε αλλά… «όσο να ανοίξει η πόρτα, χίλιοι εμπήκανε, κι όσο να μισανοίξει γέμισ’ η αυλή, και όσο να καλοκλείσει η χώρα πάρθηκε». Κατά τη συμφωνία με τον επικεφαλής των πολιορκητών, ο μηχανευθείς το τέχνασμα όρμησε να συλλάβει την Ωριά για να την κάνει σύζυγό του, αλλά αυτή προτίμησε να πέσει από τον πύργο και να σκοτωθεί.
Στην Αρκαδία υπάρχουν δύο κάστρα με το όνομα αυτό. Εκείνο κοντά στο χωριό Άγιος Ιωάννης και τη Μελιγού, στο Άστρος Κυνουρίας, και ένα άλλο κοντά στα σύνορα με τον Ν. Μεσσηνίας, κοντά στο χωριό Ελληνίτσα, γνωστό ως κάστρο του Γαρδικίου.
Κάστρο Παλαιοπαναγιάς ή Παλιόκαστρο Λιμπιάδας
Το κάστρο αυτό βρίσκεται κοντά στο ερειπωμένο μοναστήρι της Παλαιοπαναγιάς στην Αρκαδία. Από την πολύχρονη περίοδο της κυριαρχίας των Ενετών στην περιοχή έμεινε και ο σχετικός θρύλος για τη «Νεράιδα του κάστρου», την όμορφη κόρη του ιππότη Ζιλ ντε Κούγκελ, τον επονομαζόμενο και «Κόντε Σαβόγια». Παρόλο που στους Τσάκωνες κατοίκους της περιοχής ο κόμης αυτός ήταν μισητός, δεν ίσχυε το ίδιο για την κόρη του, ενώ αυτή ήταν που έδινε τις διαταγές για τις σκληρές ποινές που αυτός επέβαλε. Ένας νέος Τσάκωνας βοσκός, που έπαιζε πολύ όμορφα φλογέρα, στην προσπάθειά του να δει την όμορφη κόρη, πιάστηκε αιχμάλωτος και φυλακίστηκε στο κάστρο. Κάποτε ο πατέρας της έδωσε εντολή να πάρει όποιον από τους φυλακισμένους ήθελε και να του επιβάλει όποια ποινή αυτή σκεφτεί. Η ίδια αποφάσισε να κατέβει στις φυλακές και να τιμωρήσει όποιον από τους φυλακισμένους θα μιλούσε πρώτος. Εκεί όμως στη φυλακή, αντί για βογγητά και φωνές, άκουσε τους γλυκούς ήχους μιας φλογέρας. «Ποιος είναι αυτός με την τόσο όμορφη μουσική;» ρώτησε. «Ο βοσκός με τη φλογέρα» της απάντησαν. Ανοίγοντας την πόρτα της φυλακής για να τον δει η κόρη, ακούει μία φωνή «Ας πεθάνω τώρα, Θεέ μου». Ήταν ο νεαρός βοσκός με τη φλογέρα. «Γιατί θέλεις να πεθάνεις;» τον ρώτησε. «Γιατί εγώ ήθελα να δω έστω και μία φορά τη Νεράιδα του κάστρου κι ας πέθαινα», της απάντησε αυτός. Κολακεύτηκε η σκληρή κόρη, μαλάκωσε η καρδιά της, τον έβαλε να παίζει γι’ αυτή με τη φλογέρα του και παραβαίνοντας μόνη φορά αυτό που είχε υποσχεθεί στον πατέρα της, είπε στον νεαρό βοσκό: «Είσαι ελεύθερος να φύγεις… Και για να με θυμάσαι, θα σου κάνω ένα δώρο». Τότε, διέταξε να του βάλουν χρυσά δάχτυλα, αφού τόσο όμορφη μουσική έπαιζε με αυτά.
Κάστρο Αγριδίου
Βρίσκεται βορειοδυτικά από το χωριό Αγρίδι Καλαβρύτων. Η χρονολόγηση του κάστρου δεν είναι ακριβώς γνωστή αλλά το πιο πιθανό είναι να ήταν ένα από τα κάστρα της Βαρωνίας Καλαβρύτων και να κατασκευάστηκε τον 13ο αιώνα. Λέγεται ότι στο κάστρο -που δεν έχει επισήμως ανασκαφεί ποτέ- βρίσκονται κρυμμένοι πολλοί θησαυροί. Μεταξύ των άλλων, θρυλείται ότι υπάρχει εκεί ένας χρυσός αργαλειός στο σημείο που πέφτει ο ήλιος μόλις ανατείλει την 1η Μαρτίου κάθε χρόνου. Όμως κάθε 1η Μαρτίου στο κάστρο έχει συννεφιά…
Φρούριο Κασσιώπης
To κάστρο της Κασσιώπης στις βορειοανατολικές ακτές της Κέρκυρας ήταν ένα από τα τρία κάστρα της Βυζαντινής περιόδου που διασφάλιζαν την άμυνα του νησιού πριν από την Ενετική περίοδο. Πρόκειται για παμπάλαιο κάστρο που όμως δεν έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Κέρκυρας.
Όπως κάθε καλό μεσαιωνικό κάστρο, έτσι και αυτό της Κασσιώπης σχετίζεται με έναν δράκο. Έναν περίπου αιώνα μετά την εγκατάλειψη του φρουρίου είχε ήδη αρχίσει να κυκλοφορεί ο μύθος ότι η πόλη (ή το κάστρο) ερημώθηκε από έναν δράκο που έβγαζε φωτιά, θανατώνοντας τους περισσότερους κατοίκους και διώχνοντας τους υπόλοιπους. Σύμφωνα με κάποιους, ο δράκος ίσως αποτελεί μεταφορική προσωποποίηση της χρήσης πρώιμης μορφής κανονιών και πυρίτιδας κατά την πολιορκία. Άλλη γνώμη σχετίζει τον θρύλο με την έντονη ύπαρξη φιδιών, γεγονός που επισημαίνεται από διάφορους περιηγητές.
Κάστρο της Μύρινας στη Λήμνο
Το Κάστρο της Μύρινας είναι χτισμένο σε βραχώδη και απόκρημνη χερσόνησο και επικοινωνεί με την ξηρά μόνο από τα ανατολικά. Αποτελεί το μεγαλύτερο σε έκταση οχυρό του Αιγαίου. Το κάστρο κατασκεύασαν οι Βενετοί, διατηρώντας τμήματα προγενέστερης φάσης βυζαντινής περιόδου. Η σημερινή δομή και διάταξη οφείλεται στους Γενουάτες Gattilusi που το αναδιαµόρφωσαν καθώς και στις μεταγενέστερες επεμβάσεις Βενετών και Τούρκων.
Η Μύρινα πήρε το όνομά της από τη Μύρινα, κόρη του βασιλιά της Ιωλκού, Κρηθέα. Το όνομα αυτό ξεχάστηκε με τον καιρό και από τα ύστερα βυζαντινά χρόνια μέχρι τα μέσα του εικοστού αιώνα η πόλη ονομαζόταν απλώς «Κάστρο». Η ονομασία «Paleocastro» αναφέρεται από διάφορους περιηγητές (και στους χάρτες του Piri Reis, 1521) μέχρι και τον 17ο αιώνα. Τελικά φαίνεται πως και το «Παλιόκαστρο» ξεχάστηκε και παρέμεινε το «Κάστρο» σκέτο. Μετά το 1955, στην πόλη ξαναδόθηκε επισήμως το αρχαίο της όνομα, «Μύρινα».
Ένα fun fact του κάστρου είναι ότι ανάμεσα στα χαλάσματα ζουν αρκετά αγριοκάτσικα και μια πολυπληθής ομάδα από ελάφια. Πρόκειται για τα γνωστά πλατώνια, που μεταφέρθηκαν πριν μερικές δεκαετίες από τη Ρόδο, πολλαπλασιάστηκαν και έγιναν οι νέοι κάτοικοι του κάστρου.
Μπορεί η περιοχή να μην πλαισιώνεται από κάποιον θρύλο ή ιστορία αλλά το Κάστρο της Μύρινας αποτελεί ένα μαγικό μέρος, καθώς όσοι από εσάς βρεθείτε βράδυ στη Μύρινα, τότε θα αντικρίσετε ένα απίστευτο θέαμα. Από μακρινή απόσταση, το φωτιζόμενο Κάστρο φαίνεται να… ίπταται στον ουρανό.
Κάστρο της Ναυπάκτου-Lepanto
Το Κάστρο της Ναυπάκτου είναι ένα από τα πλέον καλοδιατηρημένα παραδείγματα φρουριακής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και ένα από τα ωραιότερα κάστρα στην Ευρώπη. Στο κάστρο αυτό συνδυάζονται με μοναδικό τρόπο η ισχυρή ορεινή ακρόπολη, η οχύρωση της πόλης και το χαρακτηριστικό λιμενόκαστρο.
Το Κάστρο βρίσκεται στην κορυφή του λόφου που δεσπόζει στην πόλη. Ο λόφος αυτός έχει μάλιστα σχήμα πυραμίδας. Το Κάστρο της Ναυπάκτου δελέασε κάθε τύπου και διαθέσεων λαούς να το αποκτήσουν: Έλληνες, Τούρκους, Ενετούς, Άγγλους, πειρατές κ.α. Το χρησιμοποιούσαν ως ορμητήριό τους, βάζοντας ο καθένας και τη δική του σφραγίδα στη σημερινή εικόνα. Τη σημερινή του μορφή οφείλει κατά κύριο λόγο στους Ενετούς.
Αυτό που ίσως δεν γνωρίζουν κάποιοι είναι ότι κάποτε στο Lepanto περιδιάβαινε εκεί και ο συγγραφέας του Δον Κιχώτη, Miguel de Cervantes, που πήρε μέρος στη φημισμένη ναυμαχία, χάνοντας το αριστερό του χέρι.
Το Κάστρο του Πλαταμώνα
Το Κάστρο του Πλαταμώνα, είναι κάστρο-πόλη της μεσοβυζαντινής περιόδου και είναι χτισμένο νοτιανατολικά του Ολύμπου. Ο Πύργος του, που δεσπόζει πάνω στην εθνικό οδό, είναι ο πιο εντυπωσιακός ακρόπυργος που υπάρχει σε ελληνικό κάστρο. Οφείλει το όνομά του είτε στους πολλούς πλατάνους που βρίσκονται στην περιοχή είτε στις πλατιές αμμουδιές που έχουν οι παραλίες του.
Ένας θρύλος που έχει συλλεχθεί από τους γύρω χωρικούς μιλάει για κρυμμένους θησαυρούς… Λένε ότι κάποιος βασιλιάς έθαψε σε άγνωστο μέρος τη «χρυσή άμαξά του», όταν νικήθηκε από άλλον βασιλιά του κάστρου της Ωριάς των Τεμπών.
Bonus
Το κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα
Στην Κύπρο σμίγει ο θρύλος με την ιστορία και η παράδοση με τα γεγονότα, πολλές φορές σε βαθμό που είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κάποιος πού τελειώνει το ένα και πού ξεκινά το άλλο. Το κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα χτίστηκε τον 11ο αιώνα στην ομώνυμη κορυφή του δυτικού τμήματος της οροσειράς του κατεχόμενου σήμερα Πενταδάκτυλου. Η τοποθεσία του κάστρου είναι πολύ εντυπωσιακή με απόκρημνους, σχεδόν κατακόρυφους μεγαλοπρεπείς βράχους.
Το κάστρο χρησίμευε και ως εξοχική κατοικία και διέθετε βασιλικά διαμερίσματα. Αυτή η ιδιότητά του το συνέδεσε με την παράδοση της Ρήγαινας. Σύμφωνα με αυτήν το έχτισε μια όμορφη κυρά, η Ρήγαινα, η οποία όμως είχε κακή καρδιά και βασάνιζε τους εργάτες. Όταν τελείωσε η κατασκευή του, διέταξε τους στρατιώτες της να πετάξουν στον γκρεμό τους εργάτες για να μην αποκαλύψουν τα μυστικά του κάστρου, όπως κι έγινε. Η ίδια παράδοση επικρατεί και για τα άλλα δύο κάστρα του Πενταδάκτυλου, το κάστρο του Βουφαβέντο και το Κάστρο της Καντάρας.
Αυτά λοιπόν ήταν τα πιο αξιοπερίεργα κάστρα και πύργοι του τόπου μας. Για όσους ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα γι’ αυτά ή και για πολλά άλλα, ένας καλός οδηγός είναι το βιβλίο του Νικόλαου Κουμαρτζή, Κάστρα & Θρύλοι στην Ελλάδα. Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα οδοιπορικό στους κυριότερους εκπροσώπους της μεσαιωνικής και νεότερης ιστορίας της χώρας που ξεχωρίζουν για τους μοναδικούς θρύλους και μύθους τους. Καλή εξερεύνηση, λοιπόν!
Παρακάτω μπορείτε να βρείτε τον χάρτη με όλα τα κάστρα της Ελλάδος
Πηγές
http://titanis.pblogs.gr/kastra-sthn-ellada.html
http://www.kastra.eu/home__gr.php
http://www.pyrgosvasilissis.gr/
https://www.huffingtonpost.gr/
http://www.marko.gr/aksiotheata/pyrgos-liadas/
http://memorylifegr.blogspot.gr/2017/03/blog-post_20.html
http://www.mixanitouxronou.gr/
Guest Post
Η Μυρτώ Μαραγκού γεννήθηκε στην Αθήνα το 1993. Σπούδασε Γλωσσολογία στο τµήµα Μεσογειακών Σπουδών, στην πόλη της Ρόδου. Η επιλογή των σπουδών, εν µέρει καρµική, οφείλεται στο µεγάλο της ενδιαφέρον για τις γλώσσες. Κληρονόµησε από την οικογένειά της το µικρόβιο της αγάπης για τα βιβλία και έκτοτε δεν µπορεί να τα αποχωριστεί. Η συγγραφή βιβλίων ξεκίνησε κατά τα φοιτητικά της χρόνια και όχι από τότε που θυµάται τον εαυτό της. Όµως, κατέληξε να γίνει ανάγκη και τρόπος έκφρασης. Έχει παρακολουθήσει σεµινάρια γραφολογίας, επικοινωνίας και αυτογνωσίας. Όταν δεν γράφει, της αρέσει να µελετά αρχαία κείµενα και ψυχολογία, να ζωγραφίζει Pop Art, να κάνει χειροτεχνίες, καθώς και να χάνεται µε τις ώρες σε ατελείωτο gaming και διάβασµα.